2b

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 1

Politieke stromingen

Staatsinrichting van Nederland

Laptop en boek op de tafel

Log in op LessonUp

Tas op de grond

Mobiel in de tas

§1.2

Politieke stromingen

A

Een liberaal parlement

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke stromingen in het parlement bestonden en dat de liberalen de macht hadden.

Begrippen:

liberalisme

socialisme

confessionalisme

B

Sociale kwestie en schoolstrijd: Ben je er niet kijk dan dit filmpje met uitleg

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

C

Stromingen organiseren zich

Leerdoel:

Je kan uitleggen hoe politieke stromingen zich onderling steeds meer gingen onderscheiden.

Begrippen:

emancipatie

verzuiling

 

censuskiesrecht

algemeen kiesrecht

 

sociale wetten

schoolstrijd

Een ruzie tussen koning en parlement in 1866-1867. Na deze kwestie moest de koning accepteren dat het parlement echt de baas was geworden in Nederland.

1. Caoutchouc artikel
2. sociale kwestie
3. onschendbaarheid
4. Luxemburgse kwestie

12. Zet de afbeeldingen bij de juiste stroming

Vaardigheid: Chronologiseren

Liberalisme

Socialisme

Confessionelen

Liberalisme.

1. Opkomen voor zwakkeren in de samenleving.
2. Zo min mogelijk overheidsbemoeienis.
3. Rijke mensen.
4. Gelijkheid is belangrijker dan vrijheid.

Confessionelen zijn de ....

1. liberalen & protestanten
2. protestanten & katholieken
3. katholieken & socialisten
4. socialisten & liberalen

Wat is Socialisme?

1. Politieke stroming die vindt dat er een eind moet komen aan de uitbuiting van arbeiders door ondernemers.
2. Politieke stroming die opkomt voor zoveel mogelijk vrijheid voor de burgers.

wat zijn confessionelen

1. zij vonden dat iedereen gelijk was en dat de overheid meer moest doen voor de arbeiders
2. zij wilden dat de overheid zich zo minmogelijk bemoeiden met de samenleving
3. dit waren katholieken en protestanten

Wat is het liberalisme?

1. Politieke stroming die opkomt voor zoveel mogelijk gelijkheid voor alle burgers.
2. Politieke stroming die opkomt voor zoveel mogelijk vrijheid voor alle burgers.
3. Economische stroming die opkomt voor zoveel mogelijk vrijheid voor alle burgers.
4. Economische stroming die opkomt voor zoveel mogelijk gelijkheid voor alle burgers.

Confessionelen

1. Gelijkheid
2. Geloof
3. Vrijheid
4. Regels

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke stromingen in het parlement bestonden en dat de liberalen de macht hadden.

Begrippen:

liberalisme

socialisme

confessionalisme

§1.2

Politieke stromingen

A

DeBoze burgers

Een liberaal parlement

 

censuskiesrecht

algemeen kiesrecht

Stroming	Kernwoord	Kern
Liberalisme	Vrijheid	Liberalen willen dat mensen zoveel mogelijk vrij zijn. De overheid moet zich niet veel bemoeien met mensen en de economie.
Socialisme	Gelijkheid	Socialisten vinden dat iedereen gelijkwaardig is. De regering moet armen (arbeiders) helpen met wetten en regels
Confessionalisme	Geloof	Het geloof moet centraal staan bij het besturen van het land. Er waren twee groepen confessionelen: protestanten en katholieken

Wat is censuskiesrecht?

1. Census betekent volkstelling, dus iedereen met een Nederlands paspoort mag stemmen
2. Alleen mannen mogen stemmen
3. Census betekent opleiding, dus iedereen met een diploma
4. Alleen rijke mannen mogen stemmen

• Nederland was vanaf 1848 een parlementaire democratie, maar lang niet iedereen mocht stemmen.
• Dat kwam door het censuskiesrecht: alleen mensen die rijk genoeg zijn om een bepaald bedrag aan belasting te betalen, mogen stemmen.
• Vrouwen hadden geen stemrecht.
• Alleen rijke mannen mochten dus stemmen in 1848. Dat was ongeveer 11% van de volwassen mannen.
• Veel rijke mannen stemden op de liberalen. Zij hadden dan ook de macht in het parlement
  
  
• De socialisten wilden het anders. Zij wilden algemeen kiesrecht 

Leerdoel:

Je kan uitleggen welke stromingen in het parlement bestonden en dat de liberalen de macht hadden.

Begrippen:

liberalisme

socialisme

confessionalisme

§1.2

Politieke stromingen

A

DeBoze burgers

Een liberaal parlement

 

censuskiesrecht

algemeen kiesrecht

 Lees paragraaf 2b blz 18

Pak je leerdoelen document erbij en geef antwoord op vraag

1 tm 7. Daarna bespreken we die. Dat is je aantekening 

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

§1.2

Politieke stromingen: Aan de slag

B

DeBoze burgers

Sociale kwestie en schoolstrijd

 

sociale wetten

schoolstrijd

De verslechtering van leef- en werkomstandigheden werd de sociale kwestie genoemd:

• Lage lonen
• Massale werkloosheid
• Vrouwen- en kinderarbeid
• Slechte woonomstandigheden
• Slechte werkomstandigheden

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

§1.2

Politieke stromingen

B

DeBoze burgers

Sociale kwestie en schoolstrijd

 

sociale wetten

schoolstrijd

Gevolgen industriële revolutie:

• Verstedelijking
  
• De sociale kwestie

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

§1.2

Politieke stromingen

B

DeBoze burgers

Sociale kwestie en schoolstrijd

 

sociale wetten

schoolstrijd

Verstedelijking:

• Veel arme mensen trokken naar de fabriek voor werk
• Gevolg: ontstaan steden. Dit noem je verstedelijking

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

§1.2

Politieke stromingen

B

DeBoze burgers

Sociale kwestie en schoolstrijd

 

sociale wetten

schoolstrijd

Er waren nog weinig wetten om arme arbeiders te helpen. Dit soort wetten noem je sociale wetten.

De enige wet die er was:

• armenwet. 

Socialisten: Maak meer sociale wetten om armen te helpen.

Liberalisten: Tegenstander van dit soort wetten.

Confessionelen: God had rijk en arm bepaald. Wetten waren dus niet nodig.

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

§1.2

Politieke stromingen

B

DeBoze burgers

Sociale kwestie en schoolstrijd

 

sociale wetten

schoolstrijd

We kijken dit filmpje over Abraham Kuyper

Een belangrijk conflict tussen liberalen, socialisten en confessionelen ging over het onderwijs.

• In Nederland was Openbaar onderwijs en Bijzonder onderwijs (protestants of katholiek onderwijs).
• De overheid betaalde alleen het neutrale Openbaar onderwijs. 
• Confessionelen vonden dat Bijzonder onderwijs ook betaald moest worden door de overheid. De liberalen waren hier tegen.
• Deze politieke ruzie wordt de schoolstrijd genoemd

Leerdoel:

Je kan beschrijven dat aanhangers van de verschillende politieke stromingen niet hetzelfde dachten over bijzonder onderwijs en de sociale kwestie

Begrippen:

industriële revolutie

verstedelijking

sociale kwestie

§1.2

Politieke stromingen

B

DeBoze burgers

Sociale kwestie en schoolstrijd

 

sociale wetten

schoolstrijd

Afronding

Voor industrialisatie

Na industrialisatie

Sleep  de kenmerken naar het juiste vak.

Sociale Kwestie

Huisnijverheid

stoommachines

Landbouwsamenleving

verstedelijking

Lang werkdagen

Liberalisme

Socialisme

Confessionalisme

Sociale kwestie vanuit geloof oplossen

Zo weinig mogelijk bemoeienis van de overheid 

de sociale kwestie wordt van zelf opgelost

de overheid moet de zwakkere helpen

Er moet algemeen kiesrecht komen

Overheid moet sociale wetten maken

Bijzondere scholen moeten ook betaald worden door de overheid

Deze vraag gaat over de schoolstrijd in Nederland.

Over de betaling van de overheid van welke type onderwijs ging de schoolstrijd?

1. het speciaal onderwijs
2. het liberaal onderwijs
3. het bijzonder onderwijs
4. het openbaar onderwijs