Herhaling H7.3 en H7.4

• Economie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Welkom

3 MAVO ||  2022-2023

Hoofdstuk 7

De overheid voor ons allemaal

Programma

• Lesdoelen
• Theorie
• Aan de slag

Koppel de juiste woorden aan de zinnen.

De overheid heeft invloed op ons gedrag door:

postief gedag met ... te stimuleren.

in het algemeen ... te geven.

ongewenst gedrag met ... af te remmen.

ongewenst gedrag te ...

extra belastingen en heffingen

voorlichting

verbieden

subsidie

Waarop heft de overheid accijns?

1. Benzine, chocola, kleding
2. Sigaretten, vlees, kleding
3. Alcohol, sigaretten, benzine
4. Alcohol, medicijnen, benzine

sociale zekerheid

sociale voorziening

betaald met...

sociale verzekeringen

betaald met...

voorbeeld...

WW en WIA

AOW ANW

sleep de goede letter naar het goede nummer

belastingen

sociale premies

werknemersverzekeringen

volksverzekeringen

Bijstand

Wat is geen voorbeeld van een collectieve voorziening?

1. Brandweer
2. Dijken
3. Onderwijs
4. Recreatieparken

Collectieve sector

Particuliere sector

Wat is btw?

1. belasting toenemende waarde
2. belasting toegevoegde waarde

Loonbelasting is een ... belasting.

1. directe
2. indirecte

Belasting die je betaalt wanneer je een product koopt is een voorbeeld van ...

1. directe belasting.
2. indirecte belasting.

Welke ontvangsten hoort niet bij de niet-belastingontvangsten?

1. BTW
2. Boetes
3. Aardgasbaten
4. Winst bedrijven van overheid

Profijtbeginsel

Draagkrachtbeginsel

Solidariteitsbeginsel

Iedereen die werkt, staat een deel van zijn/haar inkomen af aan mensen die geen inkomen hebben.

Je betaalt alleen als je ergens gebruik van maakt. 

Hoge inkomens betalen in verhouding meer belasting dan lage inkomens

Bij welk beginsel betaalt alleen de gebruiker?

profijtbeginsel

Je betaalt omdat je ergens gebruik van maakt.

Voorbeeld: motorrijtuigenbelasting (houderschapsbelasting, je betaalt voor het bezit van het voertuig),

draagkrachtbeginsel

Wie in staat is veel te betalen, moet ook meer betalen.

Voorbeeld: de inkomstenbelasting heeft een progressief tarief, d.w.z. hoe meer je verdient, hoe hoger de te betalen belasting in verhouding is.

solidariteitsbeginsel

De overheid wil de welvaart onder de bevolking redelijk verdelen. De sterken helpen de zwakken. Hiervoor worden de inkomens herverdeeld. Mensen met een hoog inkomen moeten in verhouding meer geld afstaan ten behoeve van mensen zonder inkomen of met een laag inkomen.

Noem een aantal (minimaal 3) grote uitgaven van de overheid

De totale uitgaven zijn 302,1 miljard. Aan sociale zekerheid wordt 85,8 besteed. Bereken hoeveel procent aan sociale zekerheid besteed wordt.

Wat zijn de grootste inkomstenposten van Nederland?

De totale inkomsten zijn 305,5 miljard. Aan indirecte belastingen ontvangt de overheid 96,5 miljard. Hoeveel procent is dat?

Welke uitspraak over de miljoenennota en de rijksbegroting is juist?

1. De rijksbegroting licht de miljoenennota toe
2. De miljoenennota licht de rijksbegroting toe
3. De rijksbegroting en de miljoenennota zijn hetzelfde
4. De rijksbegroting en de miljoenennota hangen niet samen

Begrotingstekort

• Als de overheid verwacht dat ze meer geld moet uitgeven dan dat er binnenkomt, is er een begrotingstekort.
  

Staatsschuld

• De staatsschuld is het totaal aan leningen dat de overheid op een bepaald moment heeft.
  
• Doordat de overheid in alle jaren met een begrotingstekort geld heeft geleend, is een staatsschuld ontstaan.
  
• Die schuld daalt als de overheid aflost op de leningen. Over de staatsschuld betaalt de overheid ieder jaar rente.
  

Belastingen

De belangrijkste inkomsten krijgt het Rijk door belastingen. Er zijn twee groepen:

• Kostprijsverhogende belastingen
  
• Belastingen op inkomen, winst en vermogen
  
• Andere inkomsten van het Rijk zijn sociale premies en de niet-belastingontvangsten zoals winst uit staatsbedrijven en boetes.
  

Aan de slag

Maken plusopdrachten 7.3 & 7.4

Zachtjes overleggen! / Aan docent vragen

Klaar? Nakijken

Niet af? Huiswerk!

Tot 5 minuten voor tijd