Grammatica woordsoorten les 3

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Nederlands

Lezen

Grammatica woordsoorten

Lezen

Woordsoorten: p/f-toets

werkwoorden

Een werkwoord kan in verschillende vormen in je zin terugkomen:

brengen > infinitief (hele werkwoord)

bracht > verleden tijd (of in een andere tijd)

gebracht > voltooid deelwoord

lidwoorden

de, het, een

Let op: 'een' en niet 'één'

'het' van 'het huis' is wel een lidwoord, 'het' van 'het regent' niet

zelfstandig naamwoorden

Een zelfstandig naamwoord gebruik je voor:

mensen en eigennamen (man, Jan)

dieren (olifant, muizen)

dingen (tafel, regenpijp)

Bijvoeglijk naamwoorden

Deze zeggen iets over een zelfstandig naamwoord.

De nieuwe Netflix-serie. 

znw (zelfstandig naamwoord): Netflix-serie

bnw (bijvoeglijk naamwoord): nieuwe

Het bnw kan voor een znw staan, maar ook erna. 

Voorzetsels 

Waarin, waardoor, waarmee, waaronder?

... de kast 

Maar ook richtingen, 'met', 'van' en 'na'

Persoonlijk voornaamwoord

Verwijst naar een persoon of een groep mensen zonder een naam te noemen. 

Bezittelijk voornaamwoord

                 Geeft een bezit aan. 

                                  Heb je jouw fiets op slot gezet?

       je: persoonlijk

         jouw: bezittelijk

Ontleed onderstaande zin en benoem de werkwoorden, lidwoorden, zelfstandig naamwoorden, bijvoeglijk naamwoorden, persoonlijk en bezittelijk voornaamwoorden en voorzetsels.


Heb jij in je kamer de spellingregels aan de muur hangen?

Wederkerend voornaamwoord

Altijd in combinatie met een wederkerend werkwoord

Wederkerend > keert weder > komt terug: 

Ik schaam me voor deze blunder. 

Wederkerend of wederkerig? 

Wederkerend: me, je, u, zich, ons

Hij schaamt zich.

Ik schaam me.

Wederkerig: elkaar

Zij willen elkaar niet uit het oog verliezen. 

voegwoord

voegt woorden of zinnen aan elkaar

'maar', 'en', 'of', 'omdat', 'als' etc.

Vragend voornaamwoord

Vraagt naar personen of dingen:

wie, wat, welke, wat voor (een)

Aanwijzend voornaamwoord

wijst iets aan

Er zijn er zeven: deze, die, dit, dat, zulk(e), zo'n, dergelijk(e)

Ik vind deze winkel heel leuk. 

Heb jij ooit zo'n jas gekocht?

Betrekkelijk voornaamwoord

Verwijst terug naar een woord of woordgroep ervoor.

die, dat, wie, wat

Het meisje dat daar loopt, zit bij mij op school.

Schrijf de volgende zinnen op en benoem de woorden.

Welke chocoladereep heb jij aan je beste vriend en vriendin gegeven?

Dat meisje dat bij jou in de klas zit, woont bij mij om de hoek.

Werkwoord

Lidwoord

Zelfstandig naamwoord

Bijvoeglijk naamwoord

Voorzetsel

Persoonlijk voornaamwoord

Bezittelijk voornaamwoord

Wederkerend en wederkerig voornaamwoord

Vragend voornaamwoord

Voegwoord

Aanwijzend voornaamwoord

Betrekkelijk voornaamwoord

Oefenen woordsoorten

morgen, dinsdag 18 februari: toets