Omgaan met sociale vraagstukken P4-Les 2

• Zorg en Welzijn
• MBO
• Studiejaar 1

Omgaan met sociale vraagstukken 

Dak- en thuislozen

Les 2

Planning periode 4

Lesweek	Datum	Thema
1	19 april	Dak en thuislozen, wie zijn dat?
2	26 april	Oorzaak en gevolgen dakloosheid
	29 april t/m 10 mei	Meivakantie
3	17 mei	Zelfredzaamheid
4	24 mei	Zelfredzaamheidsmatrix
5	31 mei	Herkansingsweek
6	07 juni	Wetgeving dak en thuislozen
7	14 juni	Toets Periode 4

Lesdoelen

- Je herhaalt de termen van les 1

- Je legt de oorzaken van dakloosheid uit

- Je onderzoekt de gevolgen van dakloosheid op het gebied van financiën, lichamelijke en psychisch gezondheid en op het gebied van sociale relaties.

Opdracht

• Iedereen krijgt een post-it op zijn voorhoofd geplakt met een term over dakloosheid en de les van vorige week 
• Je mag natuurlijk niet kijken wat er op jouw briefje staat
• Loop rond en je mag iedere medestudent 1 hint/ korte omschrijving vragen over jouw term.
• De medestudent mag natuurlijk de term niet noemen (en ook geen gedeelde ervan)
• Probeer zo snel mogelijk te raden wat je op een briefje staat.

Geraden? 

Zorg dat je alle termen die op de briefjes staan (en hun betekenis) herhaald.

Termen (elke term komt 2x voor)

Dakloos

Thuisloos

Buitenslaper

Bankslaper

Feitelijke dakloosheid

Economische dakloosheid

Zwerver

Leger des Heils

Verslaving 

Nachtopvang

Noodbedden

Crisisopvang
Bevolkingsregister

Korte herhaling

• Dakloosheid:
• Een dakloze heeft geen vaste woonadres, leeft op straat en kan niet bij vrienden en familie terecht.
  Een dakloze staat niet in het bevolkingsregister ingeschreven.
• Thuisloosheid:
• Een thuisloze heeft geen eigen woonadres, maar vaak wel een (wisselend) adres waar wordt overnacht.
  De thuisloze staat via dat adres bij het bevolkingsregister ingeschreven (bijvoorbeeld een maatschappelijke opvang)
• Bankslapers:
• Mensen die in hun netwerk (bij vrienden/ kennissen) tijdelijk onderdak hebben
• Economische dakloosheid:
•  Een economische dakloze heeft wel inkomen, maar geen woning. Dit is veroorzaakt door leven veranderende gebeurtenissen zoals werkloosheid, scheiding, ziekte. Zware psychische problemen en verslaving zijn niet aanwezig.

Filmpje

Beantwoord tijdens het kijken van het filmpje
de volgende vraag:

Welke oorzaken van dakloosheid haal je uit het filmpje?

Wat zijn de oorzaken van dakloosheid?

Terugkeer uit detentie

Financiële problemen

Verslaving

"Oorzaken" dakloosheid

Psychiatrische problemen

Verstandelijke beperking

Iemand die niet goed voor zichzelf 

kan of wil zorgen

Uit huis

- Vluchtelingen

- Eruit gezet door ouders/ partner

- Weggelopen

Veel schulden. Vaak geen baan, uitkering (door geen postadres)

 

Alcohol, drugs, gokken

Wat zijn gevolgen van dakloosheid

Gezondheid

Sociale relaties

Psychisch welbevinden 

Financiële gevolgen

• Ga in 4 groepen uiteen
• Brainstorm met elkaar over de gevolgen van dakloosheid (elke groep 1 item)
• Presenteer jullie bevindingen aan de groep

Lichamelijke gezondheid/ medisch

• Voor jezelf zorgen gaat lastig: vaak slecht gebit, onbehandelde klachten/ ziekten, infecties en pijnlijke spieren en gewrichten. 
• Weinig rust en comfort: klachten ontstaan of verergeren.
• Geen geld voor hulpmiddelen (bril, gehoorapparaat, etc.). 
• Ondanks subsidieregeling ‘medisch noodzakelijke zorg voor onverzekerden’  wordt zorg (of medicijnen) niet altijd aan onverzekerde dak- en thuislozen verleend.
• Drank en drugs creëren alleen maar meer problemen.

Lichamelijke gezondheid/ medisch

Dak- en thuislozen kampen met allerlei gezondheidsproblemen, maar vaak gaan ze pas naar de dokter als het echt niet anders kan (hun energie en tijd gaat op aan overleven, eten en onderdak zoeken). 

Daklozen schamen zich dat het zo slecht met hen gaat of voelen zich aangestaard door de andere patiënten vanwege hun onverzorgdheid. 

In sommige praktijken worden daklozen geweerd, wanneer zij onverzekerd zijn.

Sociale relaties

• De meesten hebben weinig tot geen sociaal netwerk van familie, vrienden en kennissen waarop ze kunnen terugvallen.
  
• Regelmatig wel een netwerk van 'verkeerde' vrienden (bv. "ongewenst afhankelijk")
• In periode voordat iemand dak- of thuisloos wordt, lopen relaties die men heeft bijna altijd stuk.

Psychisch/psychologisch

Ruim 40% van de daklozen heeft zowel psychische als lichamelijke problemen, meer dan de helft gebruikt verdovende middelen en daklozen hebben ook vaker dan gemiddeld last van verslavingsproblematiek, psychosen en depressies.

Bijna 1/3 van de dak- en thuislozen heeft een verstandelijke beperking.
Als hulpverlener belangrijk om te weten omdat de kans anders groot is op overvraging (met alle gevolgen van dien). 

Financiën

• Niet altijd mogelijk een uitkering aan te vragen (postadres nodig).
• Opvang kost geld, dus bijdrage van gebruikers gevraagd.
  
• Moeilijk om financiën weer op te bouwen
• Dakloos door huurachterstand: wachtlijst nieuwe huurwoning.

Hulpverlening

Hulp aan daklozen komt vaak moeilijk tot stand, bijvoorbeeld: 

- Zodra iemand hulp accepteert, blijkt dat hij bij veel instanties niet ingeschreven staat en ook geen woonadres heeft 

- Instanties kunnen vervolgens geen hulp aanbieden 

- Dakloze kan geen uitkering aanvragen, heeft geen geld, gaat fysiek en mentaal achteruit (vicieuze cirkel)

De hulpverlening komt vaak moeilijk opgang, omdat iemand niet altijd op één plek te vinden is. 

Wat weet je nu wel, wat je voor de les nog niet wist?