Gedrag

• IBS parkdieren
• MBO
• Studiejaar 1

Intro

Welkom!

Wie ben ik?

Regels

Spel
Les

Roland van Huet

Docent Dier niveau 4

Expertise: Wildlife

Mentor: Dier en management leerjaar 3

Hoe oud denken jullie dat ik ben?

Uit welke provincie kom ik?

1. Utrecht
2. Gelderland
3. Brabant
4. Limburg

Wat is mijn relatiestatus?

1. Single
2. Getrouwd
3. Heb een vriendin
4. Heb een vriend

Wat voor huisdieren heb ik en hoeveel?

Wat denken jullie dat mijn grootste hobby is?

Regel

Geef respect en ontvang respect

Hoe leuk was kamp?

😒🙁😐🙂😃

Heb je ooit spel

Sta op als je ooit iets hebt gedaan en vertel er kort iets over

1. Sta op als je tot nu toe naar je zin hebt
2. Sta op als je langer dan een uur moet reizen.
3. Sta op als je aan balsport doet
4. Sta op als je een sportdoet zonder bal
5. Sta op als je een huisdier hebt
6. Sta op als je marvel fan bent
7. Sta op als je dramafilms fan bent
8. Sta op als je bang voor een van de dieren bent die we hier hebben
9. Sta op als je een dier dat we hier niet hebben
10. Sta op als je een eigen paard hebt
11. Heb je ooit snoep gepikt bij de kruidvat?
12. Ben je ooit wel eens langer dan 36 uur wakker geweest?
13. Ben je deze zomer in nederland op vakantie geweest?
14. Ben je deze zomer buiten nederland op vkanatie geweest?
15. Heb je ooit wel eens een hele serie gebinged?
16. Wie is er actief op tiktok? Hoeveel volgers heb je?
17. Sta op als je als hobby gamen hebt
18. Sta op als je graag naar festivals gaat
19. Sta op als je allergisch bent voor iets
20. Sta op als je wel eens in het ziekenhuis hebt gelegen.

 Natuurlijk gedrag

Wat is gedrag eigenlijk?

Acties en reacties van een organisme, vaak met betrekking tot de omgeving

Gedrag dat een dier erft heet

1. Aangeleerd gedrag
2. Aangeboren gedrag
3. Geschoold gedrag

Gedrag dat door een mens wordt aangeleerd

1. Aangeleerd gedrag
2. Aangeboren gedrag
3. Geschoold gedrag

Aangeleerd gedrag door levenservaring

1. Aangeboren gedrag
2. Geschoold gedrag
3. Aangeleerd gedrag

Geschoold gedrag kan aangeboren of aangeleerd gedrag ook onderdrukken.

Juist

Onjuist

Door training kunnen dieren bepaald gedrag ook minder gaan vertonen. Dit geldt voor aangeboren of aangeleerd gedrag. Paarden zadelmak maken is hier een voorbeeld van. Paarden willen namelijk instinctief iets dat op hun rug ligt ervan afgooien. Bij het zadelmak maken van een paard onderdruk je dit gedrag. Een paard moet dan juist wennen aan een zadel op de rug.

Definitie

Geschoold gedrag

 Gedrag dat is ontwikkeld door middel van gestructureerde training, educatie, of bewuste oefening.

Aangeleerd gedrag

 Gedrag dat ontstaat door ervaring of observatie in de omgeving. Dit gedrag wordt niet aangeboren, maar geleerd in de loop van de tijd.

Aangeboren gedrag

 Gedrag dat bij de geboorte aanwezig is en wordt bepaald door genetica. Dit type gedrag wordt ook wel instinctief of reflexmatig genoemd.

Prikkels

Inwendige prikkels: komt uit het lichaam van het dier zelf. Zo’n prikkel noem je ook wel fysiologische motivatie.

Voorbeelden: Hormonen, honger, dorst, Instinct

Uitwendige prikkels: komen uit de omgeving van een dier.

Voorbeelden: Licht, geluid, omgevingstemperatuur

Sleutelprikkels

Een dier kan niet op alle prikkels uit de omgeving reageren. Prikkels die daadwerkelijk gedrag uitlokken noem je sleutelprikkels.

Noem 1 of 2 voorbeelden van een sleutelprikkel die gedrag kan uitlokken bij jou gekozen dier (Project)

Welke soorten gedrag ken jij?

Soorten gedrag

• Territoriaal gedrag: Het maken en behouden van een eigen territorium.
  
• Voorplantingsgedrag: De drang om een partner te vinden en zich voort te planten.
  
• Sociaal gedrag: De omgang met soorgenoten.
  
• Comfortgedrag: Gedrag om zich het zich gemakkelijk te maken.
  
• Exploratiegedrag: De drang om nieuwe dingen en/of gebieden te ontdekken/ te onderzoeken
  
• Eetgedrag: Gedragingen rondom het vinden en opeten van voedsel.
  
• Slaap en rust gedrag
  
• Agonistisch: Gedrag wat zich uit in twijfel: vluchten of vechten. Er ontstaat een mengeling van beide gedragingen
  
• - Vluchtgedrag: De manier van zichzelf in veiligheid brengen.
  

Welk gedrag zag je net?

1. Foerageren (Eetgedrag)
2. Foerageren (exploratiegedrag)
3. Foerageren (territoriaal gedrag)
4. Foerageren (comfortgedrag)

Welk gedrag zag je net?

1. Sociaal gedrag
2. Exploratiegedrag
3. Voorplantingsgedrag
4. Territoriaal gedrag

Welke soorten samenlevingsvormen ken jij?

Sociaal gedrag: samenlevingsvormen

• Solitair
  
• Paarvorming
  
• Gezinsvorm
  
• Harem
  
• Matriarchale orde
  
• Oligarchie
  
• Kolonie
  

Welk gedrag zag je net?

1. Sociaal gedrag
2. Exploratiegedrag
3. Voorplantingsgedrag
4. Territoriaal gedrag

Welk gedrag zag je net?

1. Sociaal gedrag
2. Exploratiegedrag
3. Voorplantingsgedrag
4. Territoriaal gedrag

Agonistisch gedrag

• Oversprong gedrag
• Conflict gedrag
• Omgericht gedrag

Gedrag observeren

• Een observatie is een objectieve waarneming van gedragingen of gebeurtenissen, die wordt uitgevoerd met een bepaald doel voor ogen”
  
• Objectief: onbevooroordeeld, zonder inbreng van eigen mening
  
• Doel: feitelijke informatie over het gedrag van het dier -> Welzijn van het dier (5 vrijheden)
  

Observatie formulier

• “Legenda” van het protocol
  
• Omschrijving van de gedragingen die je waarneemt
  
• 3 kolommen:

- Naam van het gedrag

- Afkorting die je gebruikt voor dat gedrag

 -Omschrijving van dat gedrag