Bezittelijk voornaamwoord en persoonlijk vnw

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Wat moeten jullie straks kennen en kunnen?

Oftewel, wat is het doel van deze les?

Na deze les weet je hoe je bezittelijk voornaamwoorden en persoonlijke vnw kunt herkennen en kun je ze onderscheiden van andere woordsoorten.

Voornaamwoorden zijn woorden die verwijzen naar personen, dieren of andere zelfstandige dingen. Er zijn verschillende soorten voornaamwoorden.

Een persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) duidt een persoon, dier of ding aan: 

zij verloren de wedstrijd;

pas op, hij bijt!;

 ik heb het op tafel gelegd.

Een persoonlijk voornaamwoord is een woord dat (meestal) verwijst naar een levend wezen (persoonlijk).

 Een bezittelijk voornaamwoord (bez.vnw) geeft aan van wie iets is. Het staat altijd vóór het zelfstandig naamwoord waar het bij hoort: 

jullie tuin,                   ons feest,                      jouw beste vriend.

Een bezittelijk voornaamwoord is een woord dat een relatie aangeeft tussen een zelfstandig naamwoord en een persoon, dier of instantie (bezittelijk).

Wat weten we nog van het persoonlijk voornaamwoord?

Pers. vnw=

Een persoonlijk voornaamwoord (pers.vnw) vervangt een zelfstandig naamwoord.

Bijvoorbeeld: Faisel kan heel hard schaatsen → Hij kan heel hard schaatsen.

Marije geeft het boek aan Maud → Zij geeft het boek aan haar.

Het lidwoord "het"wordt opgevolgd door een?

bijvoeglijk naamwoord of zelfstandig naamwoord

Je, haar, ons, jullie en hun  kunnen zowel persoonlijk als bezittelijk voornaamwoord zijn. 

Je kunt de woordsoort bepalen door het woord te vervangen door hij, hem of zijn.

Een persoonlijk voornaamwoord kun je vervangen door hij of hem.

– Is dit volbloedpaard van jullie? → Is dit volbloedpaard van hem? → jullie = pers.vnw

• Een bezittelijk voornaamwoord kun je vervangen door zijn.

– Dat is haar verrekijker. → Dat is zijn verrekijker. → haar = bez.vnw

Aanwijzend voornaamwoord

Een aanwijzend voornaamwoord (aanw.vnw) wijst een mens, een dier of een ding aan: deze vrouw, dat paard, die fiets. 

Dit zijn aanwijzende voornaamwoorden: deze, die, dat, dit, zulk(e), zo’n, dergelijk(e), zelf, hetzelfde, dezelfde.

Een aanwijzend voornaamwoord kan voor een zelfstandig naamwoord staan, maar het kan ook alleen staan. 

Als het alleen staat, kun je het zelfstandig naamwoord er soms wel achter denken:

– Deze rode fiets vind ik mooier dan zo’n zwarte (fiets). Vind jij dat ook? 

Let op:

• De woorden dat en die behoren tot meerdere woordsoorten. Dat en die zijn alleen aanwijzend voornaamwoord als je ze kunt vervangen door dit en deze.

• Woorden die een plaats of een richting aangeven (daar, daarheen, daarover, daarlangs) zijn geen aanwijzend voornaamwoord.

Vragend voornaamwoord

Er zijn vier vragende voornaamwoorden (vr.vnw): wie, wat, welk(e), wat voor (een). Ze staan meestal aan het begin van een vraag:

– Wie van jullie wil even een boodschap voor me doen?

– Naar welk land gaat je vriendin op vakantie?

Soms staat een vragend voornaamwoord aan het begin van een zin die gemaakt is van een vraag:

– Hij vroeg wie van ons even een boodschap voor hem wilde doen.

Let op:

• Wie en wat zijn geen vragend voornaamwoord als ze terugwijzen naar een eerder genoemd woord:

– Die leuke jongen over wie je me zojuist vertelde, loopt daarginds.

• Woorden als waar, waarheen, wanneer en hoe zijn geen vragende voornaamwoorden.

Het persoonlijk voornaamwoord het wordt opgevolgd door ?

een werkwoord en kun je vervangen door "dat"

Voorbeeld:

Het is goed.

Dat is goed.

Het bezittelijk voornaamwoord geeft aan van wie iets is. Het staat altijd voor het bezit waarbij het hoort. Bijvoorbeeld: jouw pen, mijn tas, ons huis.

Als een voornaamwoord achter het bezit staat, is het een persoonlijk voornaamwoord.

Bijvoorbeeld: de pen van jou, de tas van mij, de hond van ons.

www.slimleren.nl

Bijvoeglijke bepalingen zijn meestal bijvoeglijke naamwoorden of bezittelijke voornaamwoorden.

1. klopt
2. klopt niet
3. soms

Een persoonlijk voornaamwoord is een woord dat (meestal) verwijst naar een levend wezen (

1. klopt niet
2. soms
3. klopt wel

Een bez.vnw geeft niet de relatie aan tussen een zelfstandig naamwoord en een persoon, dier of instantie

1. klopt
2. klopt niet

Heeft hij zijn boeken al ingeleverd.
hij =

1. pers,vnw
2. bez. vnw
3. vrag.vnw
4. betr.vnw

Heeft hij zijn boeken al ingeleverd.
zijn=

1. bez.vnw
2. pers.vnw
3. betr. vnw
4. aanw.vnw

Met zulke praatjes hoef je niet aan te komen.
zulke =

1. betr.vnw
2. bez.vnw
3. aanw.vnw
4. pers.vnw

Die jongen zoekt een vriendin.
die =

1. pers.vnw
2. aanw.vnw
3. vr ,vnw
4. bez.vnw

Wat je aan Iris vertelde klopt niet

1. bez.vnw
2. pers.vnw
3. betr.vnw
4. aanw.vnw

mens, dier, plant of ding zijn?

1. znw
2. vr. vnw
3. bez.vnw
4. bijv.nw

Wat geef jij aan hem?
Wat is ?

1. aanw.vnw
2. vr.vnw
3. bez.vnw
4. znw

Mijn vader heeft mij een mooie fiets gegeven.
Mij is?

1. aanw.vnw
2. bez.vnw
3. pers.vnw
4. bijv.nw

T-mobile heeft de storing verholpen
T-mobile=

1. vz
2. aanw.vnw
3. znw
4. bez.vnw

Koos brak onverwacht zijn been in de halfpipe.
Zijn=

1. ww
2. vr.vnw
3. vz
4. bez.vnw

Hij heeft zijn iPhone in de trein laten liggen.
Iphone=

1. vz
2. znw
3. ww
4. bez.vnw

Margriet deelde ijsjes uit aan de leraren

1. bez.vnw
2. aanw.vnw
3. vr.vnw
4. ww

Hij mailde mijn ouders mijn gedrag.
Mailde=

1. znw
2. bijv.nw
3. vz
4. ww

Wat heb je gedaan?

'je' is een ....

1. persoonlijk voornaamwoord
2. vragend voornaamwoord
3. aanwijzend voornaamwoord
4. bijwoord

Wie haalt jullie op?

Wat voor soort is het woord JULLIE?

1. aanwijzend voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. persoonlijk voornaamwoord
4. vragend voornaamwoord

Wie haalt jullie op?

Wat voor soort is het woord WIE?

1. aanwijzend voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. persoonlijk voornaamwoord
4. vragend voornaamwoord

MIJN telefoon ligt nog aan de lader.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. werkwoord
4. zelfstandig naamwoord

Vanavond ga IK naar de film.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord
3. lidwoord
4. voorzetsel

Wat is het woordje 'haar' in onderstaande zin?
De jongen wees naar haar.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Even checken. Wie vertelt mij nog even wat we zojuist hebben gehoord?

Geen vingers, ik geef de beurt aan ..............................................

Nu zelfstandig aan de slag

Wat nu?

 Voordat je aan de opdrachten begint, lees je eerst zelfstandig de theorie op blz.81

Maken opdr. 1 t/m 6

blz. 111-112

WERK NIET TE GEHAAST

www.jufmelis.nl

Aan de slag

Opdracht: in 2 tallen=

 Bespreek met je klasgenoot wat er tijdens deze les is geleerd? Wat moet je onthouden? Hoe vertel je dit aan een leerling van een andere klas?

Opdracht: in 2 tallen=

 Bespreek met je klasgenoot wat er tijdens deze les is geleerd? 

Wat moet je onthouden, is belangrijk?

 

Hoe vertel je dit aan een leerling van een andere klas?

Wat was het doel van de les en is het doel bereikt?