Les 3t, taalverzorging samengestelde zinnen NN H2

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 3,4

Welkom bij Nederlands!

Bij Nederlands

Welkom bij het vak Nederlands

• Telefoon in de tas
• We gaan direct op onze eigen plek zitten
• Niet naar de wc tijdens de les, alleen bij hoge nood
• Stil is ook stil.  Steek je hand wanneer je wat wilt vragen
• Zitten volgens plattegrond (mits aanwezig) 
• Luisteren naar elkaar als iemand anders aan het woord is 
• Luisteren naar de docent als de docent aan het woord is

Even checken: 

Wat moet je verplicht meenemen voor iedere les:

• Lesboek 
• iPad 
• Schrift
• Pen

Maak een foto van je huiswerk!
(of van jezelf als je geen huiswerk hebt gemaakt...)

Welkom

Pak je boek op blz 61,

 je schrift of een blaadje

en je pen.

Leg je gemaakte huiswerk klaar op je tafel. 

Vandaag

• Herhaling persoonsvorm in samengestelde zinnen 
•  Maken opdracht 5 
•  Uitleg grammatica zinsdelen
• Aan de slag  
• Extra uitleg


• Evaluatie 

H2 NN - Taalverzorging

Woordvolgorde in samengestelde zinnen 

Leerdoelen

-  Je weet hoe je de persoonsvorm moet spellen.     

Je weet hoe je de pv, ond, lv, mv en bwb kunt benoemen. 

Je weet hoe je een zin in zinsdelen moet verdelen.   

Antwoorden opdracht 5

1 De hond blafte luid, toen zijn baas hem vasthield.

2 Nadat we hadden gezwommen, lustten we wel een paar pannenkoeken.

3 Gisteren verwachtte de weerman veel regen, terwijl hij op dit moment juist zon voorspelt.

4 Als jij geld hebt verdiend, besteed jij dat dan allemaal aan kleding?

5 De koper heeft Anna beloofd dat hij later de verzendkosten vergoedt.

6 De leeuw verorbert nu het vlees dat zijn verzorger de kooi in heeft geslingerd.

Zinsdelen

Een zin | bestaat | uit zinsdelen.

Alles wat voor de persoonsvorm staat of kan staan is 1 zinsdeel.

Zinsdelen

Het onderwerp [o] en de persoonsvorm [pv] zijn zinsdelen.

Jan | heeft | een telefoon | gekregen.

Theorie (pv - wwg - ond)

pv = persoonsvorm	Zet de zin in een andere tijd --> pv verandert mee. Hij heeft honger --> Hij had honger.
wwg = werkwoordelijk gezegde	- Alle werkwoorden uit de zin. - Soms is hij gesplitst: De oma loopt niet door . - 'te' hoort er ook bij: Hij zit altijd te praten . - Moet goed klinken.
ond = onderwerp	Wie/wat + wwg? Waarom heeft de kleuter nooit gelogen? (wie/wat heeft gelogen? = de kleuter)

Sint heeft cadeautjes voor kinderen gekocht.

pv:               

wwg:          

ond:           

De scheidsrechter  gaf een rode kaart.

PV = 

WWG= 

OND =

5. Lijdend voorwerp

- Stel de vraag: WAT (WIE) + WG + O?

Het antwoord is het LV.

VB.( Ik )| (pluk) | de appels.

- Niet elke zin heeft een LV.

- LV begint NOOIT met een VZ. 

Lijdend voorwerp

- Stel de vraag: WAT (WIE) + WG + O?

Het antwoord is het LV.

VB.| Ik | pluk | de appels.

          o.      wg.         lv

- Niet elke zin heeft een LV.

- LV begint NOOIT met een VZ. 

Zet zinsdeelstrepen en benoem pv, ond, wwg en lv 

1. David gaat vanmiddag een stuk fietsen.

       

2. Wanneer geeft onze mentor het startsein?

                       

3. Na een lange dag speelt Lesley graag een potje FIFA.

                                             

Antwoorden grammatica

1 David | gaat | vanmiddag | een stuk fietsen.

        Ond     wwg                                             lv

2 Wanneer | geeft | onze mentor | het startsein?

                             wwg             ond                        lv

3 Na een lange dag | speelt | Lesley | graag| een potje FIFA.

                                                wwg         ond                            lv

Meewerkend voorwerp

Aan wie/voor wie + gezegde + ond + lv

Als er geen lv in de zin staat, staat er ook geen mv in.

Mijn moeder / geeft / een cadeau  / aan mijn vader.

       ond                wwg            lv                           mv

zo vind je het meewerkend voorwerp

1  Noteer pv, ow, wg en lv

2 Stel de vraag: aan wie + wg + ow + lv

3 Controleer of je aan weg kunt laten.

       De leerling heeft een vraag aan de docent gesteld.

Bijwoordelijke bepaling

Als je de zin tot nu toe goed hebt ontleed, is alles wat overblijft bwb.

Het kan dus zijn dat je geen bwb hebt, maar ook dat je 10 bwb's hebt.

Bijwoordelijke bepaling

• Mogelijk meerdere in een zin!
• Geeft antwoord op vragen als: waar / wanneer / hoe / waarom / etc.
• Ook vraagwoordjes zelf zijn een BWB.
• Ook kleine zinsdelen als: niet / altijd / ook / misschien / etc. zijn een BWB.
• Overgebleven zinsdelen. 

Gisteren ben ik op de rommelmarkt met de auto tienduizend 

keer chagrijnig heen en weer gereden omdat ik teveel spullen 

bij me had. 

Gisteren | ben | ik | op de rommelmarkt | met de auto | tienduizend 

keer | chagrijnig | heen en weer | gereden || omdat ik teveel spullen 

bij me had |  

       bwb  wg  o          bwb               bwb          bwb

              bwb        bwb        wg                   bwb

Aan de slag

Maak opdracht 3 en 5 op blz 30/31. Dat is ook het huiswerk.

Kijk antwoorden Taalverzorging H2 na, staat op Magister bij les van vrijdag. 

 

Heb je nog                      vragen?

Lesdoel gehaald?

Aan het einde van deze les:  

• Je weet hoe je de persoonsvorm moet spellen.     
• Je weet hoe je de pv, ond, lv, mv en bwb kunt benoemen. 
• Je weet hoe je een zin in zinsdelen moet verdelen.                                

Lesdoel gehaald?

😒🙁😐🙂😃

Huiswerk

H2 - TAALVERZORGING 

Maken opdracht 1 t/m 5 op blz 60/61

Evaluatie 

1. wat ging er goed en wat minder?
2. is het leerdoel helder?
3.  weet je wat je moet doen?
4. heb je vragen en of opmerkingen?

Opdracht: ontdek de persoonsvormen 

en noteer die per zin. 

1. Wanneer je langdurig pijn hebt, moet je naar de huisarts gaan. 

2. Ze at haar pizza op, terwijl ze tv zat te kijken. 

3. Hoewel het weinig uitmaakt, zou ik toch voor dit type spijker kiezen. 

4. Je kunt wel zien, dat hij gek op haar is. 

5. Zoals de agent al aangegeven had, kreeg Nicolette een bekeuring van 30 euro. 

6. Ik vind het niet aardig dat je dat zegt, maar je hebt wel een beetje gelijk.

Antwoorden 

1. Wanneer je langdurig pijn hebt, moet je naar de huisarts gaan. 

2. Ze at haar pizza op, terwijl ze tv zat te kijken. 

3. Hoewel het weinig uitmaakt, zou ik toch voor dit type spijker kiezen. 

4. Je kunt wel zien, dat hij gek op haar is. 

5. Zoals de agent al aangegeven had, kreeg Nicolette een bekeuring van 30 euro. 

6. Ik vind het niet aardig dat je dat zegt, maar je hebt wel een beetje gelijk.

Van enkelvoudige naar 

samengestelde zinnen

Marloes neemt drinken mee. Levi zorgt voor de broodjes.

(in elke zin staat 1 PV en 1 OND)

Marloes neemt drinken mee en Levi zorgt voor de broodjes. 

(in de samengestelde zin staan 2 PV's en 2 OND's. Ze worden samengesteld via het voegwoord en). 

Van enkelvoudige 

naar samengestelde zinnen

Ik ga naar de tandarts. Ik heb kiespijn.

(in elke zin staat 1 PV en 1 OND)

Ik ga naar de tandarts, want ik heb kiespijn.

(in de samengestelde zin staan 2 PV's en 2 OND's. Ze worden samengesteld via het voegwoord want). 

Lesdoelen:

Aan het einde van deze les:

• Ik kan  het verschil tussen formeel en informeel taalgebruik benoemen.
• Ik weet wanneer je formeel taalgebruik moet gebruiken.
• Ik heb  geoefend met formeel taalgebruik                                            
  

Reflectie:
Wat ging bij jou goed tijdens deze les?
Wat kan nog iets beter?