In deze les zitten 30 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Onderdelen in deze les
3.3 - 4.3 en 5.3 lezen
Slide 1 - Tekstslide
3.3 lezen - doelen
-ik kan verschillende tekstdelen van een tekst herkennen
-ik kan kernzinnen in een alinea aanwijzen
-ik kan hoofd- en bijzaken onderscheiden
-ik kan de hoofdgedachte van een tekst herkennen
-ik kan het tegenstellend tekstverband herkennen
Slide 2 - Tekstslide
Tekstdelen
Twee manieren om een tekst op te bouwen komen veel voor:
• een driedeling: inleiding – kern – slot;
• een tweedeling: inleiding – kern. Deze opbouw tref je meestal aan in een nieuwsbericht.
Slide 3 - Tekstslide
De inleiding is kort. Er staat informatie waaruit je het onderwerp van de tekst kunt afleiden.
De kern is het langste deel van de tekst: de kern bestaat vaak uit meer alinea’s. In de kern lees je meer over het onderwerp. Vaak kun je er verschillende deelonderwerpen in herkennen. Staat in de laatste alinea nog nieuwe informatie, dan hoort hij bij de kern.
Het slot is vaak een samenvatting of conclusie. Er staat geen nieuwe informatie in.
Slide 4 - Tekstslide
Kernzinnen
Ook alinea’s hebben meestal een duidelijke opbouw. In een alinea staat bijna altijd een kernzin: de zin met de belangrijkste informatie van de alinea. Vaak is de kernzin de eerste zin van de alinea.
De andere zinnen van de alinea zijn een toelichting bij de kernzin. Meestal is de toelichting een uitleg of een voorbeeld.
Slide 5 - Tekstslide
Hoofd- en bijzaken
In elke tekst staat belangrijke en minder belangrijke informatie.
Belangrijke informatie over het onderwerp van een tekst noem je hoofdzaken.
De minder belangrijke informatie in een tekst zijn bijzaken. Ze maken de hoofdzaken in de tekst duidelijker.
Bijzaken kunnen zijn:
• een voorbeeld;
• een herhaling;
• een uitleg.
Slide 6 - Tekstslide
Hoofdgedachte
De hoofdgedachte is het belangrijkste wat de schrijver over het onderwerp zegt.
Vaak benoemt de schrijver de hoofdgedachte in de titel, de inleiding en/of de slotalinea. Gebruik de kernzinnen uit de alinea's van de kern om die informatie te controleren of aan te vullen.
Slide 7 - Tekstslide
Tekstverband
In een goede tekst is er een verband tussen woorden, zinnen en alinea's. We noemen dit een tekstverband.
Een schrijver maakt vaak gebruik van signaalwoorden om het tekstverband aan te geven.
Slide 8 - Tekstslide
Herhaling
tekstverband
signaalwoorden
voorbeelden
Opsommend noemt twee of meer tekstdelen in volgorde
ook, bovendien, daarnaast, zowel…..als, ten eerste, ten slotte
Willem heeft veel hobby’s. Hij verzamelt treintjes, maar hij spaart ook foto’s van het koningshuis. Hij speelt bovendien gitaar.
Slide 9 - Tekstslide
Nieuw
tekstverband
signaalwoorden
voorbeelden
Tegenstellend
geeft een tegenstelling tussen tekstdelen aan
maar, echter, evenwel, toch, daarentegen
Mijn vriendin zei dat dat ze het geen enge film vond, toch kneep ze steeds heel hard in mijn hand tijdens de film.
Slide 10 - Tekstslide
4.3 lezen - doelen
-ik kan de tekstdoelen informeren en amuseren herkennen
-ik kan instructies herkennen
-ik kan het tekstverband tijdsvolgorde herkennen
-ik kan verwijswoorden herkennen
havo extra:
- ik kan het tekstverband uitleggend herkennen
Slide 11 - Tekstslide
Nieuw
tekstverband
signaalwoorden
voorbeelden
Tijdsvolgorde geeft de volgorde aan waarin gebeurtenissen plaatsvinden
eerst, daarna, voordat, nadat, toen, terwijl, zodra, ten slotte
Voordat Pien de deur uitgaat, geeft ze haar konijn te eten. Daarna fietst ze naar school.
Slide 12 - Tekstslide
Nieuw (alleen havo)
tekstverband
signaalwoorden
voorbeelden
Uitleggend
bijvoorbeeld, dat wil zeggen, met andere woorden, onder andere, zoals
Op de sportdag kun je kiezen uit verschillende sporten, zoals tennis, hockey of voetbal
Slide 13 - Tekstslide
Tekstsoorten
Slide 14 - Tekstslide
Instructie
instructie is een voorbeeld van een informatieve tekst met als doel: informeren
= een uitleg in stappen hoe je iets moet doen.
Slide 15 - Tekstslide
verwijswoorden
In een tekst staan vaak verwijswoorden. Ze verwijzen naar één of meer woorden in de tekst, soms zelfs naar een hele zin. Een schrijver gebruikt verwijswoorden, zodat hij niet steeds dezelfde woorden hoeft te gebruiken. Daardoor leest een tekst prettiger.
De hond van Jason heeft vrijdag een duur foutje gemaakt.
Hij heeft een portemonnee met tweeduizend euro opgegeten.
Slide 16 - Tekstslide
Ten eerste ga ik hamburgers eten en bovendien heb ik zin in friet
A
opsommend verband
B
tegenstellend verband
C
tijdsvolgorde
Slide 17 - Quizvraag
Eerst ga ik de auto wassen. Daarna ga ik de was opvouwen en ten slotte maak ik avondeten
A
opsommend verband
B
tegenstellend verband
C
tijdsvolgorde
Slide 18 - Quizvraag
Ik zou naar de sportschool gaan, maar ik heb eigenlijk geen zin.
A
opsommend verband
B
tegenstellend verband
C
tijdsvolgorde
Slide 19 - Quizvraag
A
informeren
B
amuseren
Slide 20 - Quizvraag
A
informeren
B
amuseren
Slide 21 - Quizvraag
A
informeren
B
amuseren
Slide 22 - Quizvraag
A
informeren
B
amuseren
Slide 23 - Quizvraag
5.3 lezen - doelen
-ik kan de tekstdoelen overtuigen en activeren herkennen
-ik kan een betogende tekst herkennen
-ik kan het concluderend verband herkennen
havo extra:
-ik kan het tekstverband redengevend herkennen
Slide 24 - Tekstslide
Tekstsoorten
Slide 25 - Tekstslide
Betoog
In een betoog geeft de schrijver zijn mening over een onderwerp.
Hij verdedigt deze mening met redenen waarom hij dit vindt (argumenten). Een argument bewijst dat zijn mening klopt.
inleiding - schrijver mening middenstuk - argumenten slot - conclusie of samenvatting
Slide 26 - Tekstslide
Nieuw
tekstverband
signaalwoorden
voorbeelden
Concluderend verband
dus, dan ook, hieruit volgt, de slotsom is, concluderend
Anja heeft acrylnagels opgeplakt. Ze is dus helemaal klaar voor het slotfeest.
Slide 27 - Tekstslide
Noem twee dingen die je geleerd hebt vandaag.
Slide 28 - Woordweb
Benoem één vraag die je de volgende les beantwoord wilt hebben.
Slide 29 - Woordweb
Nieuw (alleen havo)
tekstverband
signaalwoorden
voorbeelden
redengevend verband
want, omdat, daarom, immers, namelijk
Wouter heeft jaren gestoomd met Steambags. Hij heeft dus enorme ervaring met dit middel