Lezen 3.3 vwo 1 hoofdgedachte, kernzinnen, hoofd-bijzaken

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Lezen

Aan het eind van de les weet je...

• wat een tekstopbouw is
• hoe een alinea wordt opgebouwd
• wat een kernzin is
• wat de hoofdgedachte is van een tekst
• wat hoofd- en bijzaken zijn
• wat verwijswoorden zijn

tekstopbouw= logische volgorde van informatie

artikel                  ->driedeling -> inleiding, kern, slot

nieuwsbericht-> tweedeling->inleiding, kern

• kern-> langste gedeelte van de tekst
• behandelt het onderwerp
• kan uit deelonderwerpen bestaan
• slot->  geen nieuwe info, vaak samenvatting of conclusie

kernzin

In een alinea staat bijna altijd een kernzin=

de belangrijkste informatie van de alinea:

• Vaak is de kernzin de eerste zin van de alinea.
• De andere zinnen zijn een toelichting (uitleg of voorbeeld) bij de kernzin.

Inoefening

• Samen lezen tekst volgende blz

• Wat is de kernzin van alinea 1, 2 en 3?

Hoofdgedachte

= het belangrijkste wat de schrijver over een onderwerp zegt

Hoe vind je de hoofdgedachte?

- zoek het onderwerp van de tekst

- noteer in 1 zin wat de schrijver over het onderwerp zegt

! herlees de titel, inleiding of slotalinea

hoofdzaken en bijzaken

In elke tekst staat belangrijke en minder belangrijke informatie:

• Hoofdzaken geven de belangrijkste informatie over het onderwerp van de tekst.
• Bijzaken geven minder belangrijke informatie. Ze maken de hoofdzaken in de tekst duidelijker (voorbeeld, herhaling of uitleg).

verwijswoorden

verwijzen naar één of meer woorden in de tekst en soms zelfs naar een hele zin.

• Als je wilt weten waar een verwijswoorden naar verwijzen, stel je een vraag die begint met wie, wat, waar of welk(e)

Uit welke drie onderdelen bestaat een tekst?

1. Inleiding, onderwerp en hoofdgedachte
2. Inleiding, slot en hoofdgedachte
3. Inleiding, kern en slot
4. Middenstuk, slot en hoofdgedachte

Waar staat de hoofdgedachte van een tekst vaak?

1. In het middenstuk
2. In de samenvatting
3. In de inleiding of in het slot
4. Dat kun je nooit weten

terugkijkend naar de doelen....

wat een tekstopbouw is

hoe een alinea wordt opgebouwd

wat een kernzin is

wat de hoofdgedachte is van een tekst

wat hoofd- en bijzaken zijn

wat verwijswoorden zijn

welk(e) onderwerp(en) vind je moeilijk?