klinisch redeneren 1

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Klinisch redeneren

Lesdoelen

• De student benoemt de 6 stappen van het  klinisch redeneren.
• De student benoemt het belang van klinisch redeneren in relatie tot de werkpraktijk
• De student legt de stappen van het klinisch redeneren uit
• De student past de stappen van het klinisch redeneren toe in een casus
• De student kan benoemen wat een pluis en niet-pluis gevoel is

Klinisch redeneren

Waarom is klinisch redeneren zo belangrijk?

Klinisch redeneren 

- Doe je continue als verpleegkundige 

- Theorie koppelen aan praktijk

- Volgens een methode gegevens analyseren en acties uitzetten op een systematische manier. 

Het doel van klinisch redeneren is om onderbouwd tot een beslissing te komen welke zorg voor een zorgvrager nodig is.

Wat doe je concreet?

1. Monitoren zorgvrager

2. Risico inschatten

3. Bepalen of interventie nodig is

4. Bepalen of extra monitoring nodig is

5. Monitoren effect van de interventie

Terug naar 1!

Dus een continue proces!

Wat heb je nodig voor klinisch redeneren?

1. Kennis van anatomie, patho fysiologie, medicijnen.

2. Ervaring

3. Analytisch vermogen

4. Kritisch denken

Stappen & redeneerhulpmiddelen

Stap 1: oriënteren op situatie (bijv. SBAR/MEWS/ABCDE)

Stap 1a: informatie verzamelen, stap 1b: risicoanalyse,  stap 1c: collega informeren indien nodig

Stap 2: mogelijke problemen in kaart brengen (Omaha/gordon)

Stap 2a: gegevens ordenen, stap 2b: hypothesen formuleren, stap 2c verbanden leggen.

Stap 3: Aanvullende observaties en onderzoeken (bijv. observatielijst of meting)

Stap 4: verpleegkundig beleid (PES/smart)

Stap 5: verloop monitoren (SOAP)

Stap 6: reflectie (STARRT)

Stap 1. 

Orientatie op de situatie

Opdracht stap 1

• Wat houd stap 1 in?
• Welke redeneermiddelen kun je gebruiken in stap 1?
• Wat is de SBAR, MEWS en ABCD methodiek?

EWS

Early Warning Score
verslechtering van patiënt vroegtijdig signaleren

Wat is het officiële overdrachtsprotocol in Nederland?

1. SIRS
2. SBARR
3. EWS
4. ABCDE

Stap 2. 

Mogelijke problemen in kaart brengen

Opdracht stap 2

• Wat houd stap 2 in?
• Welke classificatiesystemen kunnen er worden gebruikt in stap 2?
• Je stelt een hypothese.
• Een hypothese is een voorlopige stelling waarin je aangeeft wat je verwacht te vinden in je onderzoek. 
• Je stelt de hypothese altijd op voordat je het onderzoek uitvoert.
• Geef 4 voorbeelden van een hypothese

Stap 3.

Aanvullende onderzoeken en observaties

Opdracht stap 3

• Wat houd stap 3 in?
• Welke aanvullende onderzoeken kun je uitvoeren?
• Welke observatielijsten gebruik jij in de praktijk? Geef 4 voorbeelden

Stap 4.

Verpleegkundig beleid bepalen

Opdracht stap 4

• Wat houd stap 4 in?
• Beschrijf 'verpleegkundig beleid'.
• Welke redeneerhulpmiddelen kun je gebruiken bij stap 4?

Stap 5.

Het verloop monitoren

• Wat houd stap 5 in?
•  Welke redeneerhulpmiddelen kun je gebruikten bij stap 5?
• Gebruik je stap 5 al wel eens in de praktijk?

Stap 6.

Reflectie

• Wat houd stap 6 in?
• Waarom is dit een hele belangrijke stap?
• Welke reflectie hulpmiddelen kunt gebruiken? 

Wat is waar over redeneerhulpen?

1. Er is geen kennis voor nodig
2. Ze vervangen kennis en ervaring nooit
3. Alleen voor onervaren medewerkers
4. Zijn alleen voor artsen bedoeld

OPDRACHT

Elk tweetal krijgt 1 van de onderstaande redeneerhulpen. Leg in 30 sec uit wat ze inhouden. En noem een voorbeeld van een situatie (praktisch) waarin je deze zou kunnen gebruiken/inzetten.

SBARR/ EWS/ EMV/ SIRS criteria/ AVPU/ ABCDE-methode/SOAP/ anamnese volgens Gordon/ FAST-methode

Even oefenen met klinisch redeneren

Mw Bakker heeft al een dag niet geplast. Wat kan er aan de hand zijn?

Hr Krabbendam geef je diclofenac omdat hij pijn heeft na een heupoperatie. Na enkele uren krijgt hij last van zijn maag en pijn achter zijn borstbeen. Waar denk je aan? Wat is je interventie? Wat doe je daarna?

Hr Kramer ligt op jou afdeling. Het valt je op dat dhr. wat rode ontlasting heeft. Waar denk je aan?

Casus dhr. de Boom

Dhr. de Boom (12-05-1955) is sinds juli 2017 gediagnostiseerd met ca en krijgt chemotherapie. Dhr. is verzwakt en gebruikt geen antibiotica. Dhr. is verder niet bekend met longziekten en rookt ongeveer 4 sigaretten per dag. Sinds vannacht voelt dhr. zich helemaal niet lekker. Hij hoest sputum op, ziet bleek en grauw en is kortademig. Dhr. hoest veel. Maar is verder alert.
 Bij de ochtendronde heb jij de volgende controles gedaan:
RR (85/46), Temp (38.0), Sat. (85% zonder O2),
Pols (90), Ademhaling (20/min).

EWS

Early Warning Score
verslechtering van patiënt vroegtijdig signaleren

1. Oriëntatie op de situatie

er is iets aan de hand
gegevens verzamelen
voorgeschiedenis

SBAR

situatie (S)
achtergrond (B)
beoordeling (A)
aanbeveling (R)

SBAR

S (Situatie)
B (Achtergrondinformatie)
A (Beoordeling)
R (Aanbeveling)

Vul de SBAR en EWS in

1. SBAR

S: Dhr hoest sputum op, ziet grijs en bleek, heeft koorts en een saturatie van  85% zonder O2, snelle ademhaling, lage RR
B: Dhr heeft kanker en krijgt chemotherapie, verzwakte afweer, niet bekend met longziekten, matige roker
A: mogelijke pneunomie??
R: arts waarschuwen i.v.m. sputum en controles (EWS) in combinatie met zijn ziektebeeld

2. klinische probleemstellingen

wat is er aan de hand?
problemen in kaart brengen
kennis van ziektebeelden is belangrijk
gewenst/ongewenst

Antwoord

Gewenst: Sat omhoog met O2
Ongewenst: uitputting met overlijden als gevolg

3. aanvullend onderzoek

aantonen van de ziekte/gevolgen
verantwoordelijkheid van de arts
denk aan; röntgenfoto, bloedonderzoek of kweek

Antwoord

1. X-thorax
2. sputumkweek afnemen
3. bloedgas laten prikken

4. Klinisch beleid

wat moet ik doen als verpleegkundige?
extra zorg
stap 2

Antwoord

1. helpen met ophoesten sputum/uitzuigen
2. heeft de patiënt alvast een infuus nodig?
3. patiënt mobiliseren
4. psychisch begeleiden ivm angst/benauwdheid
5. O2 geven ivm lage Sat

Hoe ziet de PES eruit

Hoe ziet het doel eruit?

Pluis/niet-pluis

Wie luistert naar een pluis/niet-pluis gevoel tijdens stage?

Wat doe je als je naar dat gevoel luistert?

Wat heb je geleerd