6AIT-ICTE Modaliteit

• Nederlands
• Secundair onderwijs

Les 5 : modaliteit ...

Tot slot:

Kun je modaliteit uitleggen aan een klasgenoot?
Waarom (niet) ? Wat is er nog moeilijk?

Vul aan:
Als er geen corona was, dan ...

Als er geen corona was, dan ...

Er zijn verschillende manieren om deze zin aan te vullen:

- dan zou ik ...

- dan kon ik ...

- dan ging ik ...

- dan was het mogelijk om ...

- dan was er misschien ...

Al deze zinnen drukken een WERKELIJKHEIDSWAARDE (niet-werkelijk, onmogelijk, onzeker) uit.

Modaliteit

Er zijn nog andere manieren om een 'houding' (modaliteit) uit te drukken.

Je ziet zes keer dezelfde krantenkop, maar de journalist staat telkens anders tegenover de boodschap die hij schrijft. Verbind de krantenkop met de juiste houding.

onzekerheid

spijt

mogelijkheid

zekerheid

teleurstelling

hoop

Oefening

Probeer op zoveel mogelijke manieren de volgende zin in de juiste modaliteit weer te geven:

Het gaat morgen regenen.

Het gaat morgen regenen

Oefening

Probeer op zoveel mogelijke manieren de volgende zin in de juiste modaliteit weer te geven:

Het gaat morgen regenen.

Het gaat morgen regenen

Je kijkt naar het bord.

Oefening

Jij kijkt naar het bord.

Oefening

Jij kijkt naar het bord.

Je kijkt naar het bord.

00:18

"Dries Van Langenhove zou een reis naar Frankrijk hebben gemaakt."

1. werkelijkheidswaarde
2. wenselijkheid
3. gevoelswaarde

01:02

"Regels moet je respecteren."

1. werkelijkheidswaarde
2. wenselijkheid
3. gevoelswaarde

01:38

"Heel veel vrouwen voelen zich niet veilig." Herschrijf deze zin met een gevoelswaardemodaliteit.

Er volgen enkele sms-berichten, mét emoticons. Herschrijf de berichtjes door de

emoticons steeds te vervangen door modale bijwoorden of hulpwerkwoorden.

1. Els, vertel dat nieuws maar aan Lara!

1. werkelijkheidswaarde
2. wenselijkheid
3. gevoelswaarde

2. Els had dat nieuws aan Lara moeten vertellen.

1. werkelijkheidswaarde
2. wenselijkheid
3. gevoelswaarde

3. Els heeft dat nieuws jammer genoeg aan Lara verteld.

1. werkelijkheidswaarde
2. wenselijkheid
3. gevoelswaarde

4. Els heeft dat nieuws waarschijnlijk aan Lara verteld.

1. werkelijkheidswaarde
2. wenselijkheid
3. gevoelswaarde

Soms missen taalhandelingen hun doel. Wat is er mis met deze dialoog?
Assistente: U mag daar plaatsnemen.
Patiënt: Daarvoor heb ik uw toestemming niet nodig.

Leraar: Je kunt nu iets eten.
Leerling: Ik kan toch altijd eten.