hst 9 §1 "oplossen en indampen van zouten"

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

hst 9.1 "oplossen en indampen van zouten"

Leerdoelen

• Je kunt de belangrijkste eigenschappen van zouten benoemen.
• Je kunt een oplosbaarheidstabel begrijpen en aflezen.
• je kunt benoemen bij welke ionen een zout altijd goed oplosbaar is.
• Je kunt een oplosvergelijking en een indampvergelijking opstellen.

welke soorten stoffen zijn er ook alweer?

1. Moleculaire, zouten, oplosbare stoffen.
2. Zuivere, moleculaire, mengsels, metalen.
3. Metalen, zouten, moleculaire stoffen.
4. Emulsie, suspensie en oplossing.

Triviale namen

De triviale namen van enkele zouten (Binas 42)

In je Binas tabel 42 staan triviale namen en wetenschappelijke namen van enkele scheikundige stoffen.

Triviale namen zijn namen die je thuis of in het dagelijkse leven gebruikt, die zijn scheikundig niet altijd correct, maar wel bij jullie bekend.

De wetenschappelijke naam zegt iets over de samenstelling van de stof (dus de formule), de triviale naam niet. Daarom is het handig om de wetenschappelijke naam te kennen.

De triviale namen van enkele zouten (Binas 42)

Voorbeelden die vaak gebruikt worden:

Keukenzout = Natriumchloride = NaCl

Gips = Calcium sulfaat = CaSO₄

Kalkwater = oplossing van calciumhydroxide Ca(OH)₂

gemeenschappelijke kenmerken zouten

 

1. formule  begint met positief metaal- (of amonium) ion gevolgd door negatief  ion
2. geleiden stroom in opgeloste of gesmolten toestand (elektronen kunnen dan vrijer bewegen)
3. vast bij kamertemperatuur (hoog smeltpunt)

4)zouten hebben een kristalstructuur

Sleep de juiste naam naar het ion. 

Let op: Er blijven antwoorden over.

IJzeride-ion

Zilver-ion

Zilver(I)-ion

IJzer(III)-ion

Jood-ion

zuurstofide-ion

oxide-ion

zwavel-ion

Sulfide(II)ion

Sulfide-ion

Jodide-ion

Zilverode-Ion

sulfaat

fosfaat

calcium-ion

kalium-ion

nitraat

ijzer(II)-ion

NO₃^-

Ca²⁺

SO₄^2-

K⁺

PO₄^3-

CO₃^2-

Hg⁺

Fe²⁺

zouten hebben een kristalstructuur

Oplosbaarheidstabel (BINAS 35)

In de oplosbaarheidstabel zoek je op welke letter op het kruispunt staat. 

s    slecht oplosbaar

m   matig oplosbaar

g    goed oplosbaar

-      bestaat niet of reageert met water

Zeven samengestelde ionen (uit je hoofd leren!)

Oplosvergelijkingen

Het oplossen van calciumnitraat 

                        (s)  -->  Ca²⁺ (aq) + 2 NO₃^- (aq)

Schrijf in je schrift de oplosvergelijking van calciumchloride, CaCl₂

Ca(NO​3​​)​2​​

Ca(NO​3​​)​2​​

verschillende zoutoplossingen hebben kenmerkende kleuren

Indampen

• Tegenovergestelde van oplossen
• Oplossing wordt verwarmd 
• Water verdampt (en gaat dus weg)
• Zout blijft over

Indampvergelijkingen

Omgekeerde van oplosvergelijkingen

2 NO₃^- (aq) + Ca²⁺ (aq) -->                      (s)

Schrijf in je schrift de indampvergelijking van een oplossing van calciumchloride 

Ca(NO​3​​)​2​​

Kun je uitleggen hoe een reactieschema van oplossen van koperchloride genoteerd wordt?

Toets vraag 

Van een pot met een witte vaste stof is het etiket gescheurd. Het overgebleven stuk etiket zie je hiernaast.

Om erachter te komen of de pot BaCl2 of BaCO3 bevat, meng je een beetje van de stof uit de pot met water. Er ontstaat een helder, kleurloos mengsel.

 Welke stof kan de witte vaste stof zijn?

Toets vraag

Bernard heeft een oplossing die een van de volgende soorten ionen bevat: Ba2+, Fe2+, K+, Pb2+. Hij wil onderzoeken welk van deze ionen in de oplossing aanwezig is.

 Hiertoe voert Bernard twee proefjes uit.

 Proef 1: Aan de oplossing die hij wil onderzoeken, voegt hij een oplossing van natriumsulfaat toe. De oplossing blijft helder.

 Proef 2: Aan de oplossing die hij wil onderzoeken, voegt hij een oplossing van natriumhydroxide toe. Er ontstaat een neerslag.

 Welk soort ionen bevatte de oorspronkelijke oplossing?

Geef de formule van aluminiumsulfide

Geef de formule van ijzer(III)sulfaat