3 havo spelling ww. telwoorden H2H3

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

3 havo - 5 april

Stand van zaken werkstuk Nederlandstalige artiest

instructie werkbladen 3

werkstuk: vragen?

eerste inleverdatum: dinsdag 12 april               feedback

tweede (en definitieve) inleverdatum: dinsdag 19 april

even herhalen

met of zonder -n?

telwoorden

werkwoordspelling

Telwoorden als enkele(n), vele(n), weinige(n), sommige(n) schrijf je met -n als ze personen aanduiden en zelfstandig gebruikt worden, d.w.z.:

Als je achter het woord geen zelfstandig naamwoord uit de zin kunt zetten.

• Allen hadden een zwemdiploma, slechts weinigen konden echt goed zwemmen.
• Enkelen van de studenten hadden de trein gemist.

Als telwoorden geen personen aanduiden of niet zelfstandig gebruikt worden, schrijf je ze zonder -n.

• Enkele van deze paarden zijn miljoenen waard.(geen personen)
• Volgens de krant worden alle werknemers ontslagen.(niet zelfstandig)

werkwoorden

stap 1: bepaal met welke werkwoordsvorm je te maken hebt

(stel de  vraag: Is het een persoonsvorm?)

stap 2: pas de spellingregel toe die bij de werkwoordsvorm hoort

Welke werkwoordsvormen bestaan er?

1. infinitief (hele werkwoord)
2. persoonsvorm tt
3. persoonsvorm vt
4. gebiedende wijs
5. voltooid deelwoord
6. onvoltooid deelwoord
7. bijvoeglijk naamwoord, gemaakt van het vd of het od

infinitief

Kan niet veranderen, komt vaak voor in zinnen met veel hulpwerkwoorden als  kunnen, moeten, willen, zullen.

Een werkwoord achter het voorzetsel 'te' is altijd een infinitief.

• In de voortuin staat mijn buurvrouw haar auto te poetsen.
• Zijn huisarts wilde hem pijnstillers voorschrijven.

persoonsvorm

Verander de zin van tijd, de persoonsvorm verandert:

Ik kan niet begrijpen dat je hem zomaar hulp hebt toegezegd.

Ik kon niet begrijpen dat je hem zomaar hulp had toegezegd.

gebiedende wijs

Er ontbreekt een onderwerp:

Ruim je kamer op en maak je huiswerk!

(gebiedende wijs is altijd de ik-vorm)

voltooid deelwoord

Komt voor in combinatie met een vorm van hebben, zijn of worden.

De autoriteiten hebben berekend door hoeveel mensen het winkelcentrum is bezocht.

onvoltooid deelwoord

infinitief + d

Lachend keek zij hem aan.

De leerlingen liepen juichend de school uit.

bijvoeglijk naamwoord

Gemaakt van een voltooid deelwoord of een onvoltooid deelwoord. Het hoort bij een zelfstandig naamwoord.

Vindt de vorige week vertrokken directeur dat zij een bloeiend bedrijf heeft achtergelaten met gemotiveerde werknemers?

instructie werkblad 3

schrijfwijze van getallen

Getallen schrijf je soms in letters, soms in cijfers.

Wanneer gebruik je cijfers en wanneer gebruik je letters?

letters

• voor hele getallen één tot en met twintig
• tientallen tot honderd
• honderdtallen tot duizend
• duizendtallen tot tienduizend
• getallen honderdduizend, miljoen, miljard, biljoen
• rangtelwoorden van hierboven genoemde getallen (elfde, vijftigste, honderdste etc.)

cijfers

• getallen boven de twintig (uitgezonderd de tientallen en honderdtallen)
• voor maten, gewichten, bedragen, telefoonnummers, data, adressen, percentages, rekeningnummers, exacte tijdstippen 

let op:

• schrijf breuken los :   vier twee derde : 4

zeven achtste:

Behalve in een samenstelling: driekwartsmaat, tweederdemeerderheid

​3​​2​​

​8​​7​​

let op:

• Als in een zin door toepassing van de regels cijfers en letters voorkomen, gebruik je in beide gevallen cijfers : 

 Van de 32 apen van de kolonie waren er 7 besmet met het virus.

• Voor grote ronde getallen in een lopende tekst combineer je cijfers en letters: 34 duizend bezoekers, 21 miljard euro, 2 miljoen likes.
• Gebruik een trema bij klinkerbotsing: tweeënhalf