H5 - herhalingsles 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1

§5.3

Machtige heren, halfvrije boeren

• WWIN quiz 
• Uitleg domein opdracht

• Je kunt uitleggen waardoor boeren in de landbouwsamenleving halfvrij waren.
• Je kunt uitleggen hoe de landbouw was georganiseerd.

Hoe heet het tijdvak dat hoort bij H5?

De tijd van monniken en ridders was van... tot .... (jaartallen)

Hoe heet de periode waarin dit tijdvak en hoofdstuk plaatsvindt?

Wat is een missionaris?

1. Iemand die naar andere gebieden trok om mensen te bekeren
2. Iemand die voor de kerk werkte
3. Iemand die in een ander geloof dan het christendom geloofde
4. Iemand die voor de boeren werkte

Heidenen zijn...

1. Mensen die in God geloven
2. Mensen die Jezus volgde
3. Mensen die geloven in natuurgoden
4. tegenstanders van de moslims

Welke Germaanse volken verzetten zich tegen de missionarissen?

1. Franken en Friezen
2. Friezen en Saksen
3. Saksen en Goten
4. Kelten en Franken

Rond welk jaar was Europa ongeveer helemaal christelijk?

1. 500
2. 750
3. 900
4. 1000

Wie was de koning van een groot Frankisch rijk in 800?

1. Karel de Kale
2. Pepijn de Korte
3. Pepijn de Grote
4. Karel de Grote

Wat was het feodalisme?

1. Een stelsel waarbij een leenheer land uitleende aan edelen
2. Een stelsel waarbij de koning zijn land onder de geestelijkheid verdeelde
3. Een stelsel waarbij een leenman zijn land aan een leenheer uitleende
4. Een stelsel waarbij een koning zijn land uitleende aan zijn ridders

Wat is de volgorde van het leenstelsel?

1. Achterleenman, leenman, leenheer
2. Leenman, leenheer, achterleenman
3. Leenheer, leenman, achterleenman
4. Leenheer, achterleenman, leenman

Wat was de taak van de ridder?

1. Een stuk land besturen voor de leenheer.
2. Mensen in zijn gebied beschermen.
3. Meevechten in een oorlog.
4. Alle antwoorden zijn goed.

Wat verslechtert er na de val van het Romeinse Rijk?

1. Wegen
2. Steden
3. Handel
4. Bestuur

Landbouwsamenleving

• Het Romeinse Rijk valt uiteen, daarmee ook het bestuur en leger en de steden.
• Mensen trekken naar het platteland want daar was het veiliger.
• Er ontstond een landbouwsamenleving.

Het domein

Veel boeren zoeken bescherming gezocht bij machtige heren:

• In ruil voor bescherming geven de boeren hun 'vrijheid' op, ze worden horigen,   halfvrije boeren die hoorden bij het gebied van de heer
• Horigheid: onvrijheid van horigen

domein

horigen,

Opdracht: ontwerp je eigen domein

Wat: Jullie gaan een middeleeuws domein ontwerpen en inrichten

Hoe:

• Groepjes van 4
• Drie rondes van 5 min
• Teken een plattegrond van een domein
• Bepaal de taken en plichten van de horigen en rentmeester

• Ronde 1: Ontwerp het domein
• Ronde 2: Bedenk de taken en plichten van de horige boeren
• Ronde 3: Bedenk de taken en plichten van

Domein

• Horigen mogen een stuk grond met een huis gebruiken
• De bewoners verlaten het domein niet
• Er waren bijna geen overschotten dus geen handel 
• De mensen waren zelfvoorzienend

Hofstelsel: economisch systeem

• Een belangrijk gebouw op het domein was het hof.   Hier woonde de eigenaar of de rentmeester   die het domein voor de eigenaar beheerde.
• 
  

hof.

rentmeester

vroonland

hoeveland

woeste gronden

Veel plichten,

weinig rechten 

• Iedereen op het domein van de heer hoorde bij het domein
• Om op de grond van de heer te kunnen wonen, moest je pacht betalen.
• De horigen waren ook verplicht om herendiensten, klusjes, te doen.
• Een horige moest overal toestemming voor vragen, ook om te trouwen
• Een gevluchte horige was na een jaar en een dag een vrije boer.

herendiensten

vrije boer

Veel plichten, weinig rechten

Opdracht: je eigen domein

Tekst

Wat is een horige?

1. Een vrije boer
2. Een niet vrije boer die werkte voor de heer
3. Een boer die voor de heer moest vechten
4. Een geestelijke

In het hofstelsel...

1. biedt de heer bescherming aan de horige
2. biedt de horige herendiensten aan
3. betaalt de horige opbrengsten van het land aan de heer
4. helpt de heer de horige op het land tijdens de oogsttijd