1.2 wortels en stengels

1.2 Wortels en Stengels
1 / 33
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolmavoLeerjaar 3

In deze les zitten 33 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.

Onderdelen in deze les

1.2 Wortels en Stengels

Slide 1 - Tekstslide




Leerdoel:

Je kun in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven.
Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.
Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden en je kunt het belang hiervan voor de fotosynthese beschrijven



Wat gaan we doen?
Opdracht 1.02 Planten en Wortels in Quayn. 
De opdrachten die we niet in de les af krijgen zijn huiswerk. 
Schrijf dit op in je agenda. 

2.1 Wortels en Stengels


Slide 2 - Tekstslide

Herhaling
wortels 
  • nemen water op waar mineralen in opgelost zijn
  • verankeren de plant in de bodem
  • opslaan van reservestoffen/zetmelen
stengels 
  • stevigheid
  • dragen plant, bladeren en/of bloem
  • vervoeren water en voedingstoffen via vaatbundels
  • opslaan van reservestoffen


Slide 3 - Tekstslide

Maak nu de opdracht 1 en 2
Werk eerst in stilte (rood bord) 
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min (oranje bord) 
De laatste 5 minuten bespreken we het samen (groen bord)
timer
10:00

Slide 4 - Tekstslide

Opdracht 1
Wortels hebben drie functies:
a. Opnemen van ......        uit de bodem, hierin zijn......      .opgelost

b. Het opslaan van..........
c. .........In de bodem

water
zetmelen/suikers
verankeren
mineralen/voedingsstoffen

Slide 5 - Tekstslide

Opdracht 2
  1. Dragen van bladeren en bloemen
  2. De plant stevig in de grond zetten
  3. Transport van water en voedingstoffen naar de bladeren
  4. Zorgen voor de voortplanting
  5. Maken van glucose en zuurstof
  6. Opnemen van water en mineralen
  7. In welk orgaan worden geen reservestoffen opgeslagen?
Stengel
3
Stengel
1
bloem
4
bloem
7
wortel
6
blad
5
wortel
2

Slide 6 - Tekstslide

Transport door vaten

Vaatbundels  zijn lange dunne buisjes en lopen van wortel tot in blad

1.              Houtvaten 

2.             Bastvaten 

Slide 7 - Tekstslide

Houtvaten
vervoer water en mineralen
vanaf de wortel naar boven

binnenkant van de stengels
bovenkant van de bladeren

dode houtcellen
celwand --> cellulose en houtstof

Slide 8 - Tekstslide

Bastvaten
vervoer water en energierijke stoffen. vanaf de bladeren terug


buitenkant van de stengels
onderkant van de bladeren


levende cellen
dwarswanden opening voor afgeven stoffen aan bastvaten

Slide 9 - Tekstslide

Maak nu de opdracht 3, 4 en 5
Werk eerst in stilte (rood bord) 
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min (oranje bord) 
De laatste 5 minuten bespreken we het samen (groen bord)
timer
10:00

Slide 10 - Tekstslide

Opdracht 3
  • Vaatbundels zijn een soort (1). Ze zorgen voor het (2) van water en (3)
  • De vaatbundels lopen van de (4) door de (5) naar de (6) en bloemen. 
  • De (7) liggen aan de buitenkant van de stengel. De (8) liggen aan de binnenkant van de stengel
  1. bloedvaten
  2. transport
  3. suikers
  4. wortels
  5. stengel
  6. bladeren
  7. bastvaten
  8. houtvaten

Slide 11 - Tekstslide

Opdracht 4
Bij welke onderdelen van de plant kun je vaatbundels vinden?
Opdracht 5
Vaten zorgen voor het vervoer van stoffen in de plant. Welke beweringen over de houtvaten zijn goed?

D) in de wortels, stengels en bladeren
4
B) de celwanden van houtvaten bestaan uit cellulose en houtstof
C) Door houtvaten gaat de stijgende sapstroom
D) De houtvaten liggen in een blad aan de bovenkant
en F) De cellen van houtvaten zijn groter dan die van bastvaten
5

Slide 12 - Tekstslide

stevigheid door water ( vacuole)
stevigheid door houtvaten (dikke celwanden en cellulose)
stevigheid door vezels ( rondom vaatbundels)
Hoe krijgt een plant stevigheid? 

Slide 13 - Tekstslide

Stevigheid door houtcellen en vezels

Vacuole --> fietsband

Houtcellen en vezels zijn belangrijk voor de stevigheid dankzij celwanden die uit cellulose en houtstof bestaan


Slide 14 - Tekstslide

Stevigheid door houtcellen en vezels
vezels --> lange dode cellen
dikke celwand
steviger dan houtcellen 

stevigheid niet afhankelijk van water

vezels productie touw

Slide 15 - Tekstslide

Maak nu de opdracht 6  
Werk eerst in stilte (rood bord) 
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min (oranje bord) 
De laatste 5 minuten bespreken we het samen (groen bord)
timer
10:00

Slide 16 - Tekstslide

Opdracht 6
  1. Kruidachtige planten krijgen hun stevigheid door (1)
  2. Houtachtige planten krijgen hun stevigheid door (2)
  3. In celwanden zit een taaie vezelige stof, deze stof heet (3)
  4. In de celwanden van houtachtige planten zit ook nog veel (4)

  1. Vezels
  2. Houtstof
  3. Cellulose
  4. Houtstof/lignine

Slide 17 - Tekstslide

Maak nu de opdracht 7 
Werk eerst in stilte voor 3 min. 
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min. 
De laatste 5 minuten kom ik bij je als je je hand opsteekt. 
timer
10:00

Slide 18 - Tekstslide

Opname en transport van water en mineralen 
wortels --> water en mineralen

opperhuidcellen vormen  uitstulpingen
dat zijn de wortelharen

wortelharen nemen water op - geven af aan houtcellen voor vervoer naar boven

Slide 19 - Tekstslide

Opdracht 7
In welk gedeelte wordt water opgenomen?

Waar de wortelharen zijn, dus deel R. 
7

Slide 20 - Tekstslide



oorzaak 1


 zuiging bladeren
verdamping huidmondjes

aanvulling houtvaten in blad --> nerven
aanvulling houtvaten in nerven --> stengels
aanvulling houtvaten in stengels --> wortels


oorzaak 2

worteldruk 
wortels 'persen' water omhoog
 
bij teveel water verschijnen er 
druppels bij de  bladeren
vanwege weinig verdamping

komt minder vaak voor dan oorzaak 1

Hoe komt het water naar boven, tegen de zwaartekracht in?

Slide 21 - Tekstslide


Door beide oorzaken kan water naar
grote hoogte gebracht worden

groot deel - verdampt
klein deel - fotosynthese

mineralen - bouw van plant

Slide 22 - Tekstslide

Maak nu de opdracht 8 en 9
Werk eerst in stilte voor 3 min. 
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min. 
De laatste 5 minuten kom ik bij je als je je hand opsteekt. 
timer
10:00

Slide 23 - Tekstslide

Opdracht 8
Water en mineralen worden in de wortel opgenomen door de (1).
Vandaar uit gaat het naar de (2)
Die vervoeren het grootste deel van het water en de mineralen omhoog naar de (3)
Dit gebeurt door de (4) van de bladeren. Die verliezen water door (5). Een andere oorzaak voor het transport is de (6)
Opdracht 9
Als je een plant wilt verplaatsen moet je hem voorzichtig uitgraven met een flinke kluit eraan. Welke onderdelen van de wortel kunnen worden beschadigd als je dat niet doet en wat voor een gevolg heeft dat?

  1. wortelharen
  2. houtvaten
  3. bladeren
  4. zuiging
  5. verdamping
  6. worteldruk
8
  1. De onderdelen heten wortelharen
  2. Het gevolg is dat de plant uitdroogt
9

Slide 24 - Tekstslide

Vragen?
Wat vond je moeilijk?
Wat zou je graag willen herhalen?
Waar heb je nog extra uitleg over nodig?

Slide 25 - Tekstslide

Slide 26 - Tekstslide

Wat vervoeren de houtvaten en in welke richting?
A
Omhoog, water en mineralen
B
Beneden, water en mineralen
C
Omhoog, water met voedingsstoffen
D
Beneden, water met voedingsstoffen

Slide 27 - Quizvraag

Wat vervoeren de bastvaten en in welke richting?
A
Omhoog, water en mineralen
B
Beneden, water en mineralen
C
Omhoog, water met voedingsstoffen
D
Beneden, water met voedingsstoffen

Slide 28 - Quizvraag

Wat is de belangrijkste (!) functie van de stengel van een plant?
A
Fotosynthese
B
Opname van stoffen uit de grond
C
Vervoeren van stoffen
D
Voortplanting

Slide 29 - Quizvraag

Wat is geen functie van de stengel?
A
Water vervoeren naar de wortels
B
Dragen van bladeren en bloemen
C
Reservevoedsel opslaan
D
Voedingsstoffen vervoeren naar de wortels

Slide 30 - Quizvraag

welke onderdelen vervoeren water?
A
bastvaten
B
houtvaten

Slide 31 - Quizvraag

Wat is de functie van de wortel?
A
water opnemen
B
Opslag
C
fotosynthese
D
Water opnemen + opslag

Slide 32 - Quizvraag

Voortplanting
Bloem
Stengel
Wortel
Water en mineralen opnemen
Glucose maken
Blad
Stoffen vervoeren en stevigheid geven

Slide 33 - Sleepvraag