In deze les zitten 33 slides, met interactieve quizzen en tekstslides.
Onderdelen in deze les
1.2 Wortels en Stengels
Slide 1 - Tekstslide
Leerdoel:
Je kun in afbeeldingen vaatbundels, houtvaten en bastvaten benoemen en je kunt de functie van deze delen beschrijven.
Je kunt beschrijven hoe planten stevigheid verkrijgen.
Je kunt beschrijven hoe opname en transport van water en mineralen bij planten plaatsvinden en je kunt het belang hiervan voor de fotosynthese beschrijven
Wat gaan we doen?
Opdracht 1.02 Planten en Wortels in Quayn.
De opdrachten die we niet in de les af krijgen zijn huiswerk.
Schrijf dit op in je agenda.
2.1 Wortels en Stengels
Slide 2 - Tekstslide
Herhaling
wortels
nemen water op waar mineralen in opgelost zijn
verankeren de plant in de bodem
opslaan van reservestoffen/zetmelen
stengels
stevigheid
dragen plant, bladeren en/of bloem
vervoeren water en voedingstoffen via vaatbundels
opslaan van reservestoffen
Slide 3 - Tekstslide
Maak nu de opdracht 1 en 2
Werk eerst in stilte (rood bord)
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min (oranje bord)
De laatste 5 minuten bespreken we het samen (groen bord)
timer
10:00
Slide 4 - Tekstslide
Opdracht 1
Wortels hebben drie functies:
a. Opnemen van ...... uit de bodem, hierin zijn...... .opgelost
b. Het opslaan van..........
c. .........In de bodem
water
zetmelen/suikers
verankeren
mineralen/voedingsstoffen
Slide 5 - Tekstslide
Opdracht 2
Dragen van bladeren en bloemen
De plant stevig in de grond zetten
Transport van water en voedingstoffen naar de bladeren
Zorgen voor de voortplanting
Maken van glucose en zuurstof
Opnemen van water en mineralen
In welk orgaan worden geen reservestoffen opgeslagen?
Stengel
3
Stengel
1
bloem
4
bloem
7
wortel
6
blad
5
wortel
2
Slide 6 - Tekstslide
Transport door vaten
Vaatbundels zijn lange dunne buisjes en lopen van wortel tot in blad
1. Houtvaten
2. Bastvaten
Slide 7 - Tekstslide
Houtvaten
vervoer water en mineralen
vanaf de wortel naar boven
binnenkant van de stengels
bovenkant van de bladeren
dode houtcellen
celwand --> cellulose en houtstof
Slide 8 - Tekstslide
Bastvaten
vervoer water en energierijke stoffen. vanaf de bladeren terug
buitenkant van de stengels
onderkant van de bladeren
levende cellen
dwarswanden opening voor afgeven stoffen aan bastvaten
Slide 9 - Tekstslide
Maak nu de opdracht 3, 4 en 5
Werk eerst in stilte (rood bord)
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min (oranje bord)
De laatste 5 minuten bespreken we het samen (groen bord)
timer
10:00
Slide 10 - Tekstslide
Opdracht 3
Vaatbundels zijn een soort (1). Ze zorgen voor het (2) van water en (3)
De vaatbundels lopen van de (4) door de (5) naar de (6) en bloemen.
De (7) liggen aan de buitenkant van de stengel. De (8) liggen aan de binnenkant van de stengel
bloedvaten
transport
suikers
wortels
stengel
bladeren
bastvaten
houtvaten
Slide 11 - Tekstslide
Opdracht 4
Bij welke onderdelen van de plant kun je vaatbundels vinden?
Opdracht 5
Vaten zorgen voor het vervoer van stoffen in de plant. Welke beweringen over de houtvaten zijn goed?
D) in de wortels, stengels en bladeren
4
B) de celwanden van houtvaten bestaan uit cellulose en houtstof
C) Door houtvaten gaat de stijgende sapstroom
D) De houtvaten liggen in een blad aan de bovenkant
en F) De cellen van houtvaten zijn groter dan die van bastvaten
5
Slide 12 - Tekstslide
stevigheid door water ( vacuole)
stevigheid door houtvaten (dikke celwanden en cellulose)
stevigheid door vezels ( rondom vaatbundels)
Hoe krijgt een plant stevigheid?
Slide 13 - Tekstslide
Stevigheid door houtcellen en vezels
Vacuole --> fietsband
Houtcellen en vezels zijn belangrijk voor de stevigheid dankzij celwanden die uit cellulose en houtstof bestaan
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min (oranje bord)
De laatste 5 minuten bespreken we het samen (groen bord)
timer
10:00
Slide 16 - Tekstslide
Opdracht 6
Kruidachtige planten krijgen hun stevigheid door (1)
Houtachtige planten krijgen hun stevigheid door (2)
In celwanden zit een taaie vezelige stof, deze stof heet (3)
In de celwanden van houtachtige planten zit ook nog veel (4)
Vezels
Houtstof
Cellulose
Houtstof/lignine
Slide 17 - Tekstslide
Maak nu de opdracht 7
Werk eerst in stilte voor 3 min.
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min.
De laatste 5 minuten kom ik bij je als je je hand opsteekt.
timer
10:00
Slide 18 - Tekstslide
Opname en transport van water en mineralen
wortels --> water en mineralen
opperhuidcellen vormen uitstulpingen
dat zijn de wortelharen
wortelharen nemen water op - geven af aan houtcellen voor vervoer naar boven
Slide 19 - Tekstslide
Opdracht 7
In welk gedeelte wordt water opgenomen?
Waar de wortelharen zijn, dus deel R.
7
Slide 20 - Tekstslide
oorzaak 1
zuiging bladeren
verdamping huidmondjes
aanvulling houtvaten in blad --> nerven
aanvulling houtvaten in nerven --> stengels
aanvulling houtvaten in stengels --> wortels
oorzaak 2
worteldruk
wortels 'persen' water omhoog
bij teveel water verschijnen er
druppels bij de bladeren
vanwege weinig verdamping
komt minder vaak voor dan oorzaak 1
Hoe komt het water naar boven, tegen de zwaartekracht in?
Slide 21 - Tekstslide
Door beide oorzaken kan water naar
grote hoogte gebracht worden
groot deel - verdampt
klein deel - fotosynthese
mineralen - bouw van plant
Slide 22 - Tekstslide
Maak nu de opdracht 8 en 9
Werk eerst in stilte voor 3 min.
Overleg daarna (fluisterend) met je buurman/vrouw voor 2 min.
De laatste 5 minuten kom ik bij je als je je hand opsteekt.
timer
10:00
Slide 23 - Tekstslide
Opdracht 8
Water en mineralen worden in de wortel opgenomen door de (1).
Vandaar uit gaat het naar de (2)
Die vervoeren het grootste deel van het water en de mineralen omhoog naar de (3)
Dit gebeurt door de (4) van de bladeren. Die verliezen water door (5). Een andere oorzaak voor het transport is de (6)
Opdracht 9
Als je een plant wilt verplaatsen moet je hem voorzichtig uitgraven met een flinke kluit eraan. Welke onderdelen van de wortel kunnen worden beschadigd als je dat niet doet en wat voor een gevolg heeft dat?
wortelharen
houtvaten
bladeren
zuiging
verdamping
worteldruk
8
De onderdelen heten wortelharen
Het gevolg is dat de plant uitdroogt
9
Slide 24 - Tekstslide
Vragen?
Wat vond je moeilijk?
Wat zou je graag willen herhalen?
Waar heb je nog extra uitleg over nodig?
Slide 25 - Tekstslide
Slide 26 - Tekstslide
Wat vervoeren de houtvaten en in welke richting?
A
Omhoog, water en mineralen
B
Beneden, water en mineralen
C
Omhoog, water met voedingsstoffen
D
Beneden, water met voedingsstoffen
Slide 27 - Quizvraag
Wat vervoeren de bastvaten en in welke richting?
A
Omhoog, water en mineralen
B
Beneden, water en mineralen
C
Omhoog, water met voedingsstoffen
D
Beneden, water met voedingsstoffen
Slide 28 - Quizvraag
Wat is de belangrijkste (!) functie van de stengel van een plant?