5.3: De sociale kwestie 2024

5.3: De sociale kwestie
1 / 21
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 2

In deze les zitten 21 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 1 video.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

5.3: De sociale kwestie

Slide 1 - Tekstslide

Deze les:
  • Bespreken paragraaftoets
  • Afsluiten paragraaf 5.2 + oefenopdrachten.
  • Start paragraaf 5.3: Leerdoelen
  • uitleg leerdoel 1: Hoe de leef- en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
  • Aan de slag 

Slide 2 - Tekstslide

Aan het einde van deze les:
... heb je laten zien dat je de kennis van paragraaf 5.2 kunt toepassen.
... kun je uitleggen hoe de leef- en werkomstandigheden voor arbeiders waren.
... kun je uitleggen hoe de leef en werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
... kun je in je eigen woorden uitleggen wat er bedoeld wordt met de Sociale kwestie.
... kun je uitleggen hoe de leef- en werkomstandigheden van de arbeiders verbeterden.
... kun je uitleggen wat sociale wetten zijn.
... kun je twee voorbeelden geven van sociale wetten.
... kun je uitleggen wat vakbonden zijn en hoe zij zorgden voor betere werkomstandigheden.
... kun je uitleggen waar het socialisme voor staat.

Slide 3 - Tekstslide

Leg uit dat deze man ervoor gezorgd heeft dat koning Willem II een stuk minder macht had dan zijn vader Willem I

Slide 4 - Open vraag

Leg uit welke mensen aan deze betoging (demonstratie) zouden deelnemen gebruik in je antwoord: algemeen kiesrecht

Slide 5 - Open vraag

Afsluiting 5.2:
  • Hoe Nederland vanaf 1815 werd bestuurd.
  • Welke invloed de liberalen hadden.
  • Wat veranderde door de grondwet van 1848.
  • Hoe het kiesrecht werd uitgebreid. 

Slide 6 - Tekstslide

5.3: De sociale kwestie:
In deze paragraaf leer je:
1. Hoe de leef- werkomstandigheden van arbeiders meer aandacht kregen.
2. Wat er veranderde door sociale wetten.
3. Hoe arbeiders hun leef- en werkomstandigheden verbeterden.

Slide 7 - Tekstslide

Leven en werken in armoede:
  • 19e eeuw: arbeiders werken in slechte omstandigheden in fabrieken.
  • laag loon, 12- 16 uur werken per dag, zonder een dag vakantie
  • Geen werk = ontslag en geen geld
  • ziek of arbeidsongeschikt = geen inkomen
  • kinderarbeid 

Slide 8 - Tekstslide

Slide 9 - Tekstslide

Leven en werken in armoede:
  • Kinderarbeid was er altijd geweest, maar viel nu meer op
  • meer burgers werden welvarend
  • in steden ontstonden grote arbeiderswijken, slechte omstandigheden.
  • Hogere burgers noemden het probleem van de slechte werk- en leefomstandigheden van de arbeiders: 'de Sociale kwestie' 

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Tekstslide

Slide 12 - Tekstslide

Sociale wetten:
  • door discussies over de Sociale Kwestie ontstond het idee dat de overheid ook wat moet doen voor burgers die niet goed voor zichzelf kunnen zorgen.
  • sociale wetten: wetten die steun geven aan mensen die minder goed voor zichzelf kunnen zorgen. (zwakkeren in de samenleving) 

Slide 13 - Tekstslide

kamerlid van Houten:
  • liberaal
  • Nederlandse regering wil niets doen tegen kinderarbeid
  • recht van initiatief: leden van de Tweede Kamer mogen een wetsvoorstel indienen.

Slide 14 - Tekstslide

kinderwetje:
  • 1874
  • Kinderwetje van Van Houten
  • kinderen onder de 12 jaar mogen niet meer in fabrieken of werkplaatsen werken, wel op het platteland 

Slide 15 - Tekstslide

leerplicht
  • 1901
  • Kinderen verplicht naar school. 

Slide 16 - Tekstslide

Arbeiders in actie:
  • Sociale Kwestie kreeg ook aandacht doordat arbeiders voor zichzelf opkwamen.
  • vakbonden: organisatie van werknemers.
  • Staken voor betere werkomstandigheden. 

Slide 17 - Tekstslide

Is de tekenaar een voor- of tegenstander van vakbonden? Leg je antwoord uit.

Slide 18 - Open vraag

Streven naar gelijkheid:
  • Socialisten streefden in de politiek naar meer gelijkheid en minder verschil tussen arm en rijk.
  • opkomen voor belangen van de arbeiders
  • industrie-arbeiders vormden een klasse (bevolkingsgroep) die werd uitgebuit door de bezittende klasse: fabrieksarbeiders.
  • radicale socialisten: met gewelddadige opstand een eind maken aan deze klasse strijd. 

Slide 19 - Tekstslide

Aan de slag:
  • uitwerken leerdoelen en begrippen 5.3

Slide 20 - Tekstslide

Slide 21 - Video