H4.1 stoffen veranderen

• Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

4.1 Stoffen veranderen

leerdoelen

Ik kan het verschil beschrijven tussen een verbrandingsreactie en een ontledingsreactie een chemische reactie is met zuurstof

Ik kan benoemen dat bij een chemische reactie stoffen verdwijnen (beginstoffen) en dat nieuwe stoffen ontstaan (reactieproducten) 

Ik kan een reactieschema maken met de juiste beginstoffen en reactieproducten

Wat is een chemische reactie?

• smelten van ijs?
• oplossen van suiker?
• bakken van een ei?
• verbranden van hout?

Hoe herken je een chemische reactie?

Door één of meerdere reactieverschijnselen waar te nemen EN verandering van stofeigenschappen:​

Kleurverandering                                           ​Ontstaan van gasbelletjes​

Knal​                                                                       Lichtflits​

Vuur                                                                      Rook​

Warmte​                                                               Geur​

chemische reactie

beginstoffen --->  reactieproducten

2 soorten reacties

• ontledingsreacties

       

• verbrandingsreacties

ontledingsreacties

-  1 beginstof

-  2 of meer reactieproducten

1 stof valt in meerdere stukjes uit elkaar.

verbrandingsreacties

-   altijd reactie met zuurstof

-  2 of meer reactieproducten

ontstaan van verbrandingsproducten

reactieverschijnselen

= veranderingen van stoffen dus ook van de stofeigenschappen

bijv: kleur-, geur-, smaak-veranderingen etc.

maar ook :

- rookvorming

- vuurvorming

- gasvorming etc

verhitten met zuurstof

verhitten zonder zuurstof

organische stoffen

• zijn stoffen met koolstof er in.
• zoals: brood, hout, papier, benzine, gas etc.
• bij ontleden van organische stoffen ontstaan atijd:
• koolstof (s), water(l) en witte rook.
• bij volledige verbranding van organische stoffen ontstaan 
• koolstofdioxide(g) en water(g)

voorbeeld reactieschema

• ontledingsreactie:
• hout(s) ---> koolstof(s) + water(l) + witte rook(g)

• verbrandingsreactie:
• methaan(g) + zuurstof(g) ---> koolstofdioxide(g) + water(g)

Reactieschema maken:

• Zet een streep onder elke stof die je in de vraag tegenkomt
• Zet de beginstoffen vóór de pijl en de reactieproducten ná de pijl
• Laat al het andere weg (knallen, vlammen, lichtflitsen, stank..)

Maak in tweetallen de volgende reactieschema's:

De reactie van het omzetten van suiker in energie (stoffen: suiker, koolstof, waterstof en zuurstof)

De reactie van het maken van salmiak (stoffen: zoutzuur, ammoniak en salmiak)

Antwoorden

Suiker + zuurstof --> koolstof + waterstof 

zoutzuur + ammoniak --> salmiak

opdracht (niet af = huiswerk)

wat: lees blz 76 t/m 80

          maak opgave 1 t/m 14 in werkboek B

hoe: zelfstandig en stil

tijd: tot einde les

uitkomst: je kan de leerdoelen beantwoorden

klaar: maak vraag 15

--> vrijdag niet af is nablijven!!!

evaluatie

• Wat is het verschil tussen een verbrandingsreactie en een ontledingsreactie?
  
• verbrandingsreactie is met zuurstof en ontledeingsreactie niet
• Wat is een chemische reactie?  
• dan veranderen beginstoffen in reactieproducten

• Hoe ziet een reactievergelijking er uit?
• beginstoffen links van de pijl en reactieproducten rechts van de pijl

Wat is het belangrijkste dat je hebt geleerd?

wat heb je niet goed begrepen?