Ademhalingsstelsel: celademhaling en ademhalingsorganen

• Natuurwetenschappen
• Secundair onderwijs

Ademhaling

Ademhalingsorganen & celademhaling

Wat moet je doen?

- Volg het leerpad en maak de oefeningen. Deze moeten af zijn tegen maandag, 18 november 2024.

- Zie dia 21: upload deze oefening op Smartschool tegen maandag, 18 november 2024. Deze oefening staat op punten.

- Je kan altijd de extra bronnen raadplegen voor meer uitleg.

Wat gaan we vandaag leren?

1.	Wat zijn de ademhalingsorganen?
2.	Hoe verloopt de celademhaling?
3.	Waarvoor dient de celademhaling?
4.	Wat is het belang van zuurstofgas bij verbranding?

Video ballon opblazen

Bekijk de video op de volgende dia. 

De video is in het Engels, maar je moet niet naar de uitleg luisteren. 

Kijk naar de handelingen en beantwoord de vragen.

0

Wat zit er nu in de ballon?

1. Lucht
2. Niets

Lucht is een ...

1. Vaste stof
2. Vloeistof
3. Gas
4. Geen enkel

Beluister

Ademhalings-organen

Bekijk de video over de ademhalingsorganen en beantwoord de vragen. 

Neem notities op een apart blad als dit nodig is.

00:19

Waarvoor dienen de ribben?

1. Zodat de longen hun vorm behouden.
2. Zodat de longen hun plaats behouden.
3. Ter bescherming van de longen.
4. Ze hebben geen specifieke taak.

00:32

Hoe heet het orgaan dat mede verantwoordelijk is voor het groter of kleiner maken van de borstkas? (zonder lidwoord)

Bij het inademen volgt lucht een bepaalde weg. Rangschik de ademhalingsorganen op volgorde.

longen

Neus/mond

Luchtpijp

3

2

1

Kijk naar de tekening en denk na over de volgende vragen:

1) Wat moet de paarse structuur voorstellen?

2) Wat staat er op de voorkant geschreven?

Tekening van een cel

Er gebeurt veel in de cellen, het is een beetje gelijkaardig aan een fabriek. Om te werken, hebben ze beide energie nodig.

Verbranding in de cel is het proces waarbij deze energie wordt gemaakt. Energie wordt gebruikt voor alles wat je lichaam doet.

In alle cellen van je lichaam komt verbranding voor, deze verbranding gebeurt in de mitochondriën. Een mitochondrion is de energieproducent van de cel. Deze staat ook op de tekening, kan je het vinden?

Hoe heet het proces waarbij energie wordt gemaakt? (zonder lidwoord)

Bekijk de tekening van de cel weer. Er staan 'vrachtwagens' buiten de cel die stoffen vervoeren. Welke stoffen worden NAAR de cel vervoerd? Welke stoffen worden WEG van de cel vervoerd?

Afvalstoffen

Gassen

Zuurstofgas

Glucose

Water

Voedingsstoffen

NAAR de cel

WEG van de cel

De verbranding vindt plaats in de mitochondrion. Bekijk de tekening. Welke stof wordt er verbrand?

Om de verbranding te laten doorgaan is er een gas nodig. Welk gas?

Bij de verbranding komen er 2 gassen vrij.
Welke zijn dit?

1. Koolstofdioxide en zuurstof
2. Koolstofdioxide en zuurstofgas
3. Zuurstofgas en waterdamp
4. Koolstofdioxide en waterdamp

Oefening op punten

Pak de tekening van de celfabriek er weer bij. Leg in eigen woorden uit wat er gebeurt, stap voor stap. Maak deze oefening in word.

Proefje

Op het einde van de vorige les hebben jullie in de klas een proefje gezien. In de aanwezigheid van een ouder kan je het proefje zelf uitvoeren als dit nodig of gewild is.

Benodigdheden: 

- 2 bokalen

- 2 kaarsen

- een aansteker

Uitvoering:

1) Steek 2 kaarsen aan met de aansteker. 

2) Zet tegelijkertijd op beide ene glazen bokaal. Op de ene een groter bokaal dan op de andere.

Onderzoeksvraag

Welke kaars gaat langer blijven branden?

Formuleer een hypothese

Houd rekening met de criteria van een goede hypothese:

1) Begin met het herhalen van de onderzoeksvraag.

2) Het is een stelling of bewering die je formuleert op basis van je voorkennis.

3) Het is duidelijk welk experiment wordt uitgevoerd.

4) Er wordt niets uitgelegd, er mag geen verklaring gegeven worden.

Waarneming

Wat neem je waar?

Beantwoord deze vraag eerst voor jezelf voordat je naar de volgende dia gaat.

Waarneming

De kaars onder de grotere bokaal blijft langer branden.

Welk gas heeft een kaars nodig voor de verbranding?

Verdieping: waarom versnelt een blaasbalg het verbrandingsproces in een barbecue? Denk aan wat we net gezien hebben.

Terugkoppeling leerdoelen

Ik weet nu: 

1) wat de ademhalingsorganen zijn.

2) hoe de celademhaling verloopt.

3) waarvoor de celademhaling dient.

4) wat het belang van zuurstofgas bij verbranding is.

Voor meer uitleg over de leerstof kan je de volgende bronnen raadplegen:

Ademhalingsstelsel: https://www.youtube.com/watch?v=2oK4fcbb8n0

Celademhaling: https://www.google.com/search?sca_esv=dc67e9d40e314a2a&sxsrf=ADLYWII4V25mx15Rnz6P4vrJmNGcS_u9KQ:1729884565994&q=celfabriek+uitleg&tbm=vid&source=lnms&fbs=AEQNm0Aa4sjWe7Rqy32pFwRj0UkWd8nbOJfsBGGB5IQQO6L3J_86uWOeqwdnV0yaSF-x2jon2iao6KWCaVjfn7ahz_sfz4kQc-hbvsXJ2gNx0RnV2nl305mvoek0YK94ylYY2a4b3Q-OEwW5lKppi2wujywZWmdIJVp8wrsv_g-eh5sWEDXx8JNpgmjsiKj2mZMvftPlZJZz&sa=X&ved=2ahUKEwjGzLuYoqqJAxV76wIHHVTtH9YQ0pQJegQICxAB&biw=1536&bih=695&dpr=1.25#fpstate=ive&vld=cid:3b7a9cc7,vid:rUZKb7Ldilo,st:0