Diabetes

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1,2

Diabetes mellitus

Inhoud les

- Voorkennis testen

- Anatomie van het lichaam 

- Wat is diabetes

- Type 1

- Type 2

- Behandeling

- Hyper versus hypo

- Aan de slag, stap 4

Lesdoelen

Aan het eind van de les:

- Kun je diabetes type 1 en type 2 herkennen

- Symptomen benoemen van diabetes

- Weet je wat een hypo en hyper is

Terugblikken

• Insuline
• Glucagon
•  Glycogeen

Wat weet je al over diabetes?

Wat is de officiële benaming voor suikerziekte?

1. Diabetes Type 1
2. Diabetes Type 2
3. Diabetes Naxon
4. Diabetes Mellitus

Voedingsmiddelen geven ons..

1. energie
2. een vol gevoel
3. overgewicht
4. diabetes

Bij welke van onderstaande antwoorden spreken we van ouderdomsdiabetes?

1. Diabetes type 1
2. Diabetes type 2

Welk type diabetes is insulineafhankelijk?

1. Type 1
2. Type 2

Wat is diabetes

• Lichaam kan glucosegehalte niet meer in evenwicht houden
• Insuline -> geen/te weinig/resistent 
• Suiker(glucose) kan niet als brandstof worden gebruikt
• Ziekte diabetes 

00:25

Wat is insuline?

1. Hormoon
2. Suiker
3. Glycogeen
4. Glucosegehalte

01:17

Wat betekent insulineresistent?

Anatomie van het lichaam

        Welke organen spelen een rol bij 

                               diabetes?

Waar wordt glucose opgeslagen als glycogeen wanneer je dit tijdelijk niet nodig hebt?

1. alvleesklier
2. lever
3. alvleesklier en lever

Welk orgaan maakt insuline aan?

1. alvleesklier
2. milt
3. lever
4. galblaas

Hoe krijg je diabetes?

Ruim 800.000 mensen hebben diabetes!

9 op de 10 heeft type 2.

Ongezonde leefstijl

Verminderde lichaamsbeweging

Overgewicht -> cellen

Erfelijkheid/ aanleg

Hoeveelheid suiker in het bloed

Hormoon dat ervoor zorgt dat glucose wordt omgezet in glycogeen

Ziekte door problemen bij de productie van en/of reactie op insuline

Belangrijkste suiker in het bloed

Hormoon dat glycogeen wordt omgezet in glucose

glucosegehalte

insuline

diabetes

glucose

glucagon

Type 1

- 1 op de 10 mensen heeft type 1

- Lichaam (alvleesklier) maakt helemaal geen insuline meer aan

- Afweersysteem vernielt cellen die insuline aanmaken

- Spuiten/insulinepomp noodzakelijk

Type 2

- Ouderdomsdiabetes in de volksmond

- 9 op de 10 mensen

- Lichaam (alvleesklier) maakt gedeeltelijk geen insuline meer aan en insulineresistent. 

- Teveel suiker in het bloed.

- Meestal is alleen medicatie voldoende, soms insuline spuiten noodzakelijk.

Wanneer maakt de alvleesklier helemaal geen insuline meer aan

1. diabetes type 1
2. diabetes type 2
3. bij beiden
4. bij geen van deze antwoorden

Beschrijf een verschil tussen diabetes type 1 en type 2

Benoem een aantal symptomen waaraan je diabetes kunt herkennen?

Andere oorzaken hyperglycemie

• Eetgewoontes
• Hormonale  veranderingen, zoals zwangerschap
• Medicijnen 
• Ziekte van de alvleesklier, zoals een tumor
• Veroudering

Behandeling

• Diabetes

- Genezing niet mogelijk

- Behandeling met medicijnen

- Behandeling met insuline

Type 2

- Afvallen

• Werkt het behandelplan?

-  HbA1c-gehalte -> gemiddelde bloedglucosespiegel afgelopen maanden 

Hyper versus hypo

Meten is weten!

Hyper = te hoog

Hypo = te laag

Bloedwaarden

Hyper(glycemie

Bloedsuiker vanaf 10

- veel urineren

- veel dorst hebben en houden

- vermoeid zijn

- plotselinge humeurigheid, snel boos worden

- misselijk zijn of overgeven

- alles voelt vervelend

Hypo(glycemie)

Bloedsuiker onder de 4:

- zweten

- trillen

- duizelig zijn

- plotseling wisselend humeur (opeens boos worden bijvoorbeeld) ongeconcentreerd zijn

- hoofdpijn

- moe zijn

- hongerig zijn

- In coma raken

Urine

• Urine ruikt zoet (sterke geur)
•  Donkergeel (hoge urineproductie -> uitdroging -> geconcentreerde urine)

Hypo- en hyperglykemie 

• Hypoglykemie:

- Herken de symptomen

- Bloedsuikerspiegel opmeten

- Neem koolhydraten in (snelle koolhydraten)

- Meet na 15 minuten opnieuw

Hypo- en hyperglykemie 

• Hyperglykemie: 

- Herken de symptomen

- Bloedsuikerspiegel opmeten

- Insuline volgens behandelplan

( Belangrijk om na het inspuiten van insuline te eten om een hypoglykemie te voorkomen)

Complicaties diabetes

• Bloedvaten ->  beschadiging -> aderverkalking -> verslechterd de bloedsomloop:
  

- Diabetesvoet

- Oogaandoeningen

- Zenuwschade (minder zuurstof door beschadigde bloedvaten)

• Nierschade (beschadiging bloedvaten en nierfilters)
• Hart- en vaatziektes

Insuline en alcohol

• Insuline -> alcohol -> verlagend  effect -> levensgevaarlijke hypoglycemie

Begrippen

Insuline --> hormoon dat de glucosewaarde bepaalt. Worden gemaakt in de Eilandjes van Langerhans.

Glucagon --> hormoon dat wordt gemaakt in de alvleesklier, verhoogt glucose in het bloed.

Glycogeen --> opgeslagen glucose 

Glucose --> brandstof, uit koolhydraten of voeding

Glycemie --> suikergehalte in het bloed

HbA1c-gehalte -> gemiddelde bloedglucosespiegel afgelopen maanden

Lesdoelen 

Aan het eind van de les:

- Kun je diabetes type 1 en type 2 herkennen

- Symptomen benoemen van diabetes

- Weet je wat een hypo en hyper is

Opdracht/huiswerk

• Maak in teams de opdracht diabetes mellitus