Organen die een rol spelen bij Diabetes, Anatomie van het lichaam

• Welzijn
• MBO
• Studiejaar 2

Diabetes mellitus

Lesdoelen

Aan het eind van de les ben je in staat om:

- Type 1 en type 2 diabetes te herkennen,

- Herken je de symptomen (verschijnselen),

- Ken je behandelingen en kun je die meenemen naar de praktijk,

- Weet je hoe je moet inspelen op signalen van cliënten bij een hyper of hypo.

Wat weet je al over diabetes?

Wanneer spreek je van een hyperglycaemie?

1. Bloedsuiker <3
2. Bloedsuiker >10

Wat is een complicatie van diabetes?

1. Hoge bloeddruk
2. Neuropathie
3. Kanker
4. Astma

Wat gebeurt er bij hyperglykemie?

1. Te weinig suiker in het bloed
2. Te veel insuline
3. Te veel suiker in het bloed
4. Verhoogde bloeddruk

Wat is een veelvoorkomend symptoom van diabetes?

1. Verhoogde spierkracht
2. Verlies van gehoor
3. Verhoogde dorst
4. Verminderde eetlust

Hoe beïnvloedt diabetes de bloedvaten?

1. Ze worden flexibeler
2. Het kan ze beschadigen
3. Ze groeien sneller
4. Ze worden sterker

Wat is insuline?

1. Een hormoon dat glucose reguleert
2. Een mineraal voor botten
3. Een enzym voor eiwitten
4. Een soort vitamine

Wat is diabetes?

Diabetes, suikerziekte, is een ziekte waarbij het lichaam de bloedsuiker niet meer in evenwicht kan houden. Dat komt doordat het lichaam te weinig van het hormoon insuline heeft. En ook reageert het lichaam vaak niet meer goed op insuline. Of het maakt helemaal geen insuline meer. Insuline regelt de bloedsuikerspiegel. (Diabetes Fonds, 2020)

Anatomie van het lichaam

Alvleesklier:

Ligt links achter/onder de maag

hoofdfuncties:

1. maakt insuline aan

2. helpt bij de spijsvertering

- geeft insuline af aan het bloed

- eilandjes van Langerhans

(daar wordt de insuline gemaakt)

Anatomie van het lichaam

Lever: 

- ligt rechts boven in de buikholte

- maakt giftige stoffen in je lichaam onschadelijk

- Kan suiker (glucose) opslaan --> wordt vrijgegeven bij inspanning

- opslag van vet

Insuline en Glucagon

Insuline: 

• Hormoon dat een belangrijke rol speelt bij de glucose waarde.
• Een tekort of geen aanmaak leidt tot diabetes.
• Wordt aangemaakt in de alvleesklier.

Glucagon:

• Hormoon dat wordt gemaakt in de alvleesklier, verhoogt glucose in het bloed.
• Verhoogt de bloedsuikerspiegel als deze daalt. 
• Word aangemaakt in de alvleesklier

 

Casussen

Bespreek in de groep:

Wat is er aan de hand met deze patiënt?

Hoe herken je de symptomen?

Welke adviezen en behandelingen zijn nodig?

Casus 1: Peter (Type 1 Diabetes & Hypoglykemie)

Peter, 22 jaar, heeft diabetes type 1 en gebruikt insuline. Hij vergeet soms zijn insuline te spuiten en voelt zich soms ineens duizelig en zwak. Vandaag is hij op zijn werk en merkt dat hij begint te zweten en trillen.

Hulpvragen: Wat gebeurt er met Peter? Wat moet hij doen? Wat kan een collega doen om te helpen? Wat is het verschil tussen een hypo en een hyper?

Casus 2: Sandra (Type 2 Diabetes & Voeding)

Sandra, 58 jaar, heeft overgewicht en is onlangs gediagnosticeerd met diabetes type 2. Ze heeft moeite met haar voedingspatroon en blijft veel suiker eten. Ze voelt zich vaak moe en heeft veel dorst.

Hulpvragen: Wat zijn mogelijke gevolgen als Sandra zo doorgaat? Welke adviezen kunnen jullie haar geven? Hoe kan voeding helpen bij het reguleren van diabetes?

Casus 3: Hans (Hypoglykemie op straat)

Hans, 45 jaar, heeft diabetes en gebruikt insuline. Hij is onderweg naar huis als hij zich ineens erg slap en verward voelt. Hij heeft niets bij zich om te eten of drinken. Een voorbijganger ziet hem wankelen en vraagt of het goed gaat.

Hulpvragen: Wat kan er aan de hand zijn? Hoe kan de voorbijganger Hans helpen? Wat zijn snelle oplossingen bij een hypo?

Casus 4: Aisha (Hyperglykemie in het verpleeghuis)

Aisha, 76 jaar, woont in een verpleeghuis en heeft diabetes type 2. Ze klaagt over extreme dorst en moet vaak plassen. Haar bloedglucose blijkt erg hoog te zijn.Hulpvragen: Wat is hier aan de hand? Hoe kan dit behandeld worden? Wat kan het verplegend personeel doen? Hoe verschilt een hyper van een hypo?

Hyper versus hypo

Meten is weten!

Hyper = te hoog

Hypo = te laag

Hoeveelheid suiker in het bloed

Hormoon dat ervoor zorgt dat glucose wordt omgezet in glycogeen

Ziekte door problemen bij de productie van en/of reactie op insuline

Belangrijkste suiker in het bloed

Hormoon dat glycogeen wordt omgezet in glucose

glucosegehalte

insuline

diabetes

glucose

glucagon

Vragen?

VRAGEN?