5.3 De wetenschappelijke revolutie B

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 4

De Tijd van Regenten en Vorsten

5.3 De wetenschappelijke revolutie

Leg uit dat het bestaan van gezichtsbedrog voor Descartes een reden was om de onderzoeksmethode van Bacon af te wijzen.

Bij gezichtsbedrog nemen je ogen iets waar wat geen waarheid is, bijvoorbeeld een weerspiegeling in het water of (op een foto) iemand die de Toren van Pisa tegenhoudt. 

Descartes concludeerde dat niet alle zintuiglijke waarnemingen betrouwbaar zijn en wees daarom het empirisme van Bacon af.

Terugblik

Wetenschappelijke Revolutie

= een fase in de geschiedenis waarin de houding van wetenschappers ingrijpend veranderd. 

Je kan de wereld niet verklaren door uit te gaan van het gezag van anderen (Bijbel of Oude Grieken)

Je moet logisch redeneren of systematisch observeren

Terugblik

Rationalisme

= het vermogen om logisch te redeneren leidt tot de meest zuivere bron van kennis. 

Zintuigen leiden niet tot kennis. Die kunnen je bedriegen. 

Terugblik

Empirisme

= waarnemingen door zintuigen is het startpunt van onze kennis.  

Descartes wees Bacon's empirische manier af omdat gezichtsbedrog valse informatie kon verschaffen. 

Terugblik

Vóór de wetenschappelijke revolutie...

Vesalius (1514 - 1564) > Onderzoek naar het menselijk lichaam

Copernicus (1473 - 1543) > De zon staat centraal, niet de aarde

Beiden waren bang voor de invloed van de kerk. 

Lesdoelen

Na het bestuderen van de paragraaf kun je: 

• uitleggen dat de wetenschappelijke revolutie leidde tot een nieuw wereldbeeld én dat dit een langzaam proces was.

Start van de wetenschappelijke revolutie

Onderzoeker is heel Europa stelden vragen bij oude kennis (Bijbel, griekse geschriften)

> Kerk probeerde publicaties te verbieden

Republiek trok wetenschappers aan door relatieve vrijheid, daarnaast ook veel ambachtslieden

Later ook in Engeland en Frankrijk

Belangrijke ontdekkingen

Galileo Galilei: met telescoop hemellichamen bestuderen > Bewees dat copernicus gelijk had. 

Isaac Newton: natuurkundige verschijnselen zoals zwaartekracht bewijzen. 

Nieuwe visie op God en de wereld

Descates: De wereld is een machine die ooit door God in werking is gezet, hierna bemoeit hij zich er niet meer mee. (Mechanisch wereldbeeld)

Kerk: God grijpt direct in op de wereld

Langzame revolutie

Veranderingen waren ingrijpend en vormden een breuk met het verleden

maar:

• Geloof bleef belangrijk
• Vóór de revolutie waren ook al ontdekkingen gedaan
• Wetenschap en bijgeloof werden nog niet gescheiden (Astrologie, Alchemie) 

examenvraag

In 1615 schreef de sterrenkundige Galilei nadat hij kritiek had gekregen op zijn theorie over het heelal: "Ik geloof niet dat dezelfde God die ons zintuigen, verstand en intellect heeft gegeven, bedoelde dat we daar geen gebruik van zouden maken."

Leg uit welke wetenschappelijke methode, die past bij de zeventiende eeuw, Galilei ondersteunde met deze uitspraak.

antwoord

Door te schrijven dat hij van mening was dat God zelf vond dat hij gebruik moest maken van zintuigen/verstand/intellect ondersteunde Galilei de wetenschappelijke methode waarbij theorieën en wetten tot stand kwamen op grond van redeneren en waarnemen in combinatie met experimenteren / het empirisme (wat de wetenschappelijke methode was die paste bij de zeventiende eeuw)

Huiswerk

Je maakt paragraaf 5.3 helemaal