trema, koppelteken, apostrof en accenten

• nederlands
• Secundair onderwijs

Wat hebben deze woorden gemeen?

vakantie-eiland, milieu-incident, geëvacueerd, hygiënische, olie-industrie?

Wat gebeurt er met deze woorden als je de woordtekens weglaat?

Waarom staat er geen woordteken bij radioactief of milieuadvies?

Is dit een samenstelling of afleiding?
vakantie-eiland

1. samenstelling
2. afleiding

Samenstelling of afleiding?
geëvacueerd

1. samenstelling
2. afleiding

Samenstelling of afleiding?
industriëlen

1. samenstelling
2. afleiding

Welk woordteken gebruik je in een samenstelling als de klinkers botsen?

1. trema
2. koppelteken

Welk woordteken gebruik je in een afleiding als de klinkers botsen?

1. trema
2. koppelteken

TREMA

¨

Wanneer schrijven we een trema?
principiële - beogen - beïnvloeden - miauwen

een trema bij samengestelde getallen (twee en drie)

tweeëndertig 

tweeënveertig

drieënvijfitg

Welke spelling is correct?

geen trema bij i+ig of i+ing

1. draaiïng
2. draaiing
3. draaing
4. draaïing

geen trema bij vreemde uitgangen

museum

Amadeus

opticien

musicienne

mecanicien

...

Welke spelling is correct? (2)

geen trema bij i+ee wel bij hun afleiding

 - achtig bij leesverwarring

1. financieel
2. financiele

Welke spelling is correct?

Klemtoon op laatste ie:  + ën

1. knieen
2. knien
3. knieën
4. kniën

Welke spelling is correct?

klemtoon niet op laatste ie: +¨n

1. porien
2. poriën
3. porieën
4. porieen

KOPPELTEKEN

-

Wanneer schrijven we een koppelteken bij samenstellingen en wanneer niet?
auto-ongeval, privéauto, skioord,

Kan je zelf een voorbeeld geven dat deze regel volgt?
voor - en nadelen

Kan je zelf een voorbeeld geven dat dezelfde regel volgt?
Oost - Vlaanderen

Kan je zelf een voorbeeld geven dat dezelfde regel volgt?
22 - jarige, A-attest, gsm-netwerk

Er komt een koppelteken in samenstellingen met gelijkwaardige delen

zwart-wit

schilder-behanger

Frans-Belgisch

Kan je zelf een voorbeeld geven dat dezelfde regel volgt?
ex - roker

APOSTROF

' 

Waarom wordt hier een apostrof geschreven?
's morgens, m'n cola

Welke spelling is correct?

apostrof bij meervoud op 's

als woord eindigt op a, o, i, u, y

Ook voor de bezitsvorm

1. taxis
2. taxi's

Geen gevaar voor verkeerde uitspraak? = geen apostrof

cafés 

dominees

lelies

Nellies kamer

Hannes tablet

Welk woord is correct gespeld?

1. baby - olifant
2. babyolifant
3. tweeënvijftig
4. tweënvijftig

Welk woord is correct gespeld?

1. warm - waterbronnen
2. warmwaterbronnen
3. zon en feestdagen
4. zon - en feestdagen

Welk woord is correct gespeld?

1. ruïnes
2. ruiines
3. zeeëgels
4. zee - egels

Welk woord is correct gespeld?

1. exlief
2. ex - lief
3. bacterieën
4. bacteriën

BINGO