BS 2 + 3 Bestuiving en bevruchting

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo, vwo
• Leerjaar 1

Basisstof 2 - bestuiving

Dit ga je leren

• Je kunt uitleggen wat bestuiving is
• Je kunt het verschil uitleggen tussen zelfbestuiving en kruisbestuiving
• Je kunt het verschil uitleggen tussen insectenbloemen en windbloemen

Herhaling

3	10
4	8

Meeldraad

Kroonbladeren

Stamper

Kelkbladeren

Wat groeit er uit het vruchtbeginsel?

1. zaden
2. vrucht
3. plantje

Wat is de functie van meeldraden?

1. Ze hebben een mooie kleur
2. Ze maken stuifmeel aan
3. Ze lokken insecten

Basisstof 2 - bestuiving

Wat is Bestuiving:

•  Het overbrengen van stuifmeel van een meeldraad op de stempel van een stamper.
• Het is alleen bestuiving als het 

      stuifmeel op de stempel van 
      een  stamper terecht komt van 

     dezelfde soort plant.

Geen bestuiving als:

• stuifmeel op een andere bloemsoort terecht komt;
• stuifmeel op de meeldraad terechtkomt i.p.v. op de stamper

Kruisbestuiving en zelfbestuiving

Kruisbestuiving en zelfbestuiving

Kruisbestuiving: 

stuifmeel komt terecht op stempels van bloemen van een andere plant (van dezelfde soort).

Zelfbestuiving: 

stuifmeel komt terecht op stempels van bloemen van dezelfde plant. 

Bij welke pijl
is er sprake
van bestuiving?

1. pijl a
2. pijl b en c
3. pijl a, b, c
4. geen van de pijlen

Insectenbloem

Windbloem

Welke planten maken meer stuifmeel denk je: windbloemen of insectenbloemen? Leg uit waarom je dat denkt.

Welke planten maken meer stuifmeel denk je: windbloemen of insectenbloemen?

1. Windbloemen
2. Insectenbloemen

Insectenbloemen en windbloemen

Verschillen in:

• grootte van de bloem
• kroonbladeren
• geur
• nectar
• stuifmeelkorrels
• helmknoppen en stempels

Door insecten

• Meestal grote gekleurde kroonbladeren 
• Insecten worden aangetrokken door lekkere geuren of nectar
  
• stuifmeelkorrels blijven kleven aan insect

Door wind

• Bloemen meestal klein en groen
  
• Helmknoppen en stamper hangen buiten de bloem
• Geen lekkere geuren of nectar
  
• Veel en hele lichte stuifmeelkorrels
  

Vragen

Wat verspreiden bijen bij het helpen met de bestuiving?

1. Vruchtbeginsel
2. De stamper
3. Stuifmeelkorrels
4. Eicellen

Insectenbloem

Windbloem

geen opvallende 

kroonbladeren

nectar

meeldraden

in de bloem

maken veel stuifmeel

geur

felgekleurde kroonbladeren

stuifmeel

kleverig

Geen bestuiving

Kruisbestuiving

Zelfbestuiving

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

Dit waren de leerdoelen deze les 

• Je kunt uitleggen wat bestuiving is
• Je kunt het verschil uitleggen tussen zelfbestuiving en kruisbestuiving
• Je kunt het verschil uitleggen tussen insectenbloemen en windbloemen

In hoeverre heb je deze leerdoelen behaald

Ik heb nog geen een van de leerdoelen behaald

Ik heb nog één van de leerdoelen behaald

Ik heb nog geen een van de leerdoelen behaald

Ik heb alle leerdoelen behaald

Huiswerk

• Bestudeer paragraaf 6.2
• Paragraaf 6.2; maak opdracht 1 t/m 8

Thema 6

Basisstof 3: Bevruchting

Dit ga je leren

• Je kunt beschrijven hoe de bevruchting van zaadplanten verloopt. 
• Je kunt de verandering in het zaadbeginsel na de bevruchting beschrijven. 

Herhaling

Een bepaalde bloem heeft veel kleuren, is dit een windbloem of een insectenbloem?

1. Windbloem
2. Insectenbloem

Windbloemen hebben vaak...

1. korte helmdraden
2. korte helmdraden en veervormige stempels
3. lange helmdraden en veervormige stempels
4. ze hebben geen helmdraden.

Een tweeslachtige bloem heeft..

1. zowel meeldraden als een stamper
2. alleen meeldraden
3. alleen een stamper
4. alleen vrouwelijke delen.

Stijl

Stempel

Stamper

Vruchtbeginsel

Wat is bestuiving?

Het overbengen van stuifmeel van een meeldraad op de stempel van dezelfde soort.

Wat is een kenmerk van een insectenbloem?

Een insectenbloem heeft insecten nodig voor bestuiving.

Kenmerken:

- Grote, opvallende, gekleurde en geurende kroonbladeren

- Nectar

- Plakkerige stuifmeelkorrels

- Meeldraden en stamper in de bloem

Wat is kenmerk van een windbloem?

Een windbloem gebruikt de wind voor bestuiving.

Kenmerken:

- Vaak kleine en onopvallende bloemen

- Lichte stuifmeelkorrels

- Maken veel stuifmeelkorrels

- Meeldraden en stamper hangen buiten de bloem

Dit ga je leren

• Je kunt beschrijven hoe de bevruchting van zaadplanten verloopt. 
• Je kunt de verandering in het zaadbeginsel na de bevruchting beschrijven. 

Bevruchting

Stuifmeelkorrels komen op de stempel terecht

Stuifmeelkorrels vormen een stuifmeelbuis door de stijl heen richting het vruchtbeginsel

In het vruchtbeginsel zitten 1 of meerdere zaadbeginsels

Bevruchting

De afbeelding is op één zaadbeginsel ingezoomd

In het zaadbeginsel zit een eicel

De stuifmeelbuis komt aan bij de eicel

Eicelkern en stuifmeelkern versmelten --> bevruchting

Bevruchting

De bevruchte eicel heet nu een kiem.

Het zaadbeginsel wordt uiteindelijk een zaad, met daarin dus de kiem.

Anders bestuiven

Mensen kunnen planten handmatig bestuiven

Je kan met deze manier de 2 beste planten met elkaar laten voortplanten. Dat noem je kruisen

Dan krijg je zaden met de beste eigenschappen!

Vragen

Welk proces wordt bedoeld met de pijl in de afbeelding?
(klik op plaatje)

1. Stempel
2. Stuifmeelkorrels
3. Bevruchting
4. Bestuiving

Welk proces wordt bedoeld met de pijl in de afbeelding?
(klik op plaatje)

1. Stuifmeelbuis
2. Zaadbeginsels
3. Bevruchting
4. Bestuiving

Zet in de goede volgorde

-->

Stuifmeelkorrel

Bevrcuhting

Kiem

Vruchtbeginsel

Bestuiving

Zaad

Zaadbeginsel

Stuifmeelbuis

Wat vormt de kiem?

1. De eicel alleen die zich gedeeld heeft
2. De zaadcel alleen die zich gedeeld heeft
3. De bevruchte eicel die zich een aantal keer gedeeld heeft.
4. De bevruchte helmknop die gedeeld is.

Een vrucht is..

1. een bevruchte eicel
2. een rijp vruchtbeginsel
3. het zaad
4. een stuifmeelbuis

Hoe vaak is
de appel minimaal bevrucht?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Huiswerk

• Bestudeer paragraaf 6.3
• Paragraaf 6.3; maak opdracht 1 t/m 7 (4 niet) 

Benoemen

dit is het ....

vruchtbeginsel

1

dit is de ....

stijl

2

dit is de ....

stempel

3

dit zijn de ....

Kroonbladeren

4

dit is de ....

bloemsteel met daarboven de bloembodem

5

Na de bestuiving gaat door nr. 2

de pollenbuis met de kern van de stuifmeelkorrel

In nr. 1 ....

zitten de zaadbeginsels met daarin de eicellen

Het zaad ontwikkelt zich

Nadat de eicel en de kern van de stuifmeelkorrel zijn samengesmolten.

in het zaadbeginsel

0