10.1 Man en vrouw

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo g
• Leerjaar 4

7.5 Eten en ademen bij dieren

Ga rustig zitten en pak je lesboek en schrift alvast voor je.

Welkom!

§10.1 Man en vrouw

Wat gaan we deze les doen?

• Leerdoelen
• Uitleg §10.1
• Aan de slag!
• Uitleg §10.1
• Aan de slag!
• Afsluiten

Leerdoelen

• Je kunt de geslachtskenmerken van jongens en meisjes in verschillende
   levensfasen beschrijven.
• Je kunt de bouw en werking van de geslachtsorganen van een man
   beschrijven.
• Je kunt de bouw en werking van de geslachtsorganen van een vrouw
   beschrijven.
• Je kunt uitleggen op welke manieren je een zwangerschap kunt voorkomen.

Geslachtskenmerken

Geslachtskenmerken
Kenmerken waaraan je kunt herkennen of iemand een man of een vrouw is.

Primaire geslachtskenmerken
- vanaf de geboorte aanwezig
- jongen --> penis + balzak
- meisje --> schaamlippen

Secundaire geslachtskenmerken
- ontstaan tijdens de puberteit onder invloed

  van geslachtshormonen.

De geslachtsorganen van een man

Zaadballen (teelballen)
- maken zaadcellen
- per dag 50 tot 70 miljoen zaadcellen

Bijballen
- opslag van zaadcellen

Zaadleiders
- hier gaan de zaadcellen doorheen

Zaadblaasjes en prostaat
- voegen zaadvocht toe aan de zaadcellen

Zwellichamen
- vullen zich met bloed --> penis wordt stijf (erectie)

De zaadballen en teelballen liggen in de balzak

De geslachtsorganen van een man

Zaadcellen + zaadvocht uit de zaadblaasjes + zaadvocht uit de prostaat = sperma

5%                                 68%                                                      27%                            

        

Zaadlozing (klaarkomen)

Door de eikel te prikkelen, kan een man

een zaadlozing krijgen (klaarkomen)

Tijdens de zaadlozing trekt de prostaat samen en knijpt de urinebuis de

urineblaas dicht.

Gevolg --> alleen sperma door de urinebuis bij een zaadlozing en GEEN urine.

Wat?

Klaar?

Hoe?

Hulp?

Tijd?

individueel (alleen)

lezen: bladzijde 9 en 10

maken: opdracht 1 t/m 10 van 10.1

eerst zachtjes overleggen met degene die naast je zit

daarna mij om hulp vragen

10 minuten

Laat de gemaakte opdrachten door mij controleren.

Daarna mag je verder werken aan de opdrachten van 10.1

Aan de slag!

De geslachtsorganen van een vrouw

Eierstokken
- hiervan zijn er twee
- bij de geboorte al zo'n 400.000 onrijpe eicellen aanwezig

- hierin rijpt een eicel (+/- iedere 28 dagen) vanaf de puberteit

- gaan eicellen rijpen? dan is een meisje vruchtbaar

Eileider

- verbindt de eierstok met de baarmoeder
- vervoert de rijpe eicel na de eisprong (ovulatie)

  naar de baarmoeder

Baarmoeder
- hier kan een baby groeien

De geslachtsorganen van een vrouw

Clitoris
- vergelijkbaar met de eikel van de man
- door prikkeling kan een vrouw klaarkomen

Kleine en grote schaamlippen

- zijn zichtbaar
- beschermende functie

Vagina (schede)
- verbindt de baarmoeder met de buitenkant van het lichaam

De menstruatiecyclus

Menstruatiecyclus
Wat er van de ene menstruatie tot de volgende menstruatie gebeurt

Uitwendige geslachtsorganen vrouw

Mannelijke geslachtsorganen (inwendig)

Mannelijke geslachtsorganen (uitwendig)

De menstruatiecyclus

1. Wand van baarmoeder wordt verstevigd met slijmvlies (met bloedvaten)
   
2. Als er geen bevruchting is geweest, wordt het slijmvlies afgebroken
   
3. Bloed en slijm verlaat lichaam via vagina
   

Menstruatieproducten

Maandverband

Tampon

Menstruatiecup

Afsluiten

• Pak je Plenda
    - BI 
    - m: 1 t/m 16 van 9.2
   
• Volgende les
    - Herhalen 9.1 + 9.2
    - opdrachten 9.1 + 9.2 afmaken
    - opdrachten 9.1 + 9.2 nakijken
  
  
• Vragen?
  
  
• Opruimen

1

2

3

4

5

6

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10.1 Man en vrouw

Menstruatiecyclus

1. Menstruatie en rijping van een eicel
   - cyclus begint met menstruatie en duurt gemiddeld 28 dagen
   - een vrouw verliest dan enkele dagen menstruatievocht (slijm met bloed)
   - ondertussen begint in een van de eierstokken een nieuwe eicel te rijpen
2. Baarmoederslijmvlies wordt dikker
   - na menstruatie groeit baarmoederslijmvlies aan
   - baarmoeder wordt geschikt om een baby te laten groeien
3. Eisprong (ovulatie)
   - 14 dagen na begin cyclus (begin menstruatie)
   - eicel blijft 12 tot 24 uur in leven
4. Baarmoederslijmvlies blijft dik
   - eicel niet bevrucht? Baarmoederslijmvlies sterft af en laat los.
   - 2 weken na de eisprong (ovulatie) begint een nieuwe cyclus
   
   

10.1 Man en vrouw

10.1 Man en vrouw

Hoe voorkom je een zwangerschap?

Voorbehoedmiddel > zorgt ervoor dat een vrouw niet zwanger raakt

• Condoom (enige die soa's ook voorkomt)
  - voorkomt dat zaadcellen bij de eicel komen
  
• De pil
  - hormonen zorgen ervoor dat er geen eicellen rijpen
  - hierdoor geen eisprong en kan er geen bevruchting plaatsvinden
  - 3 weken slikken, daarna stopweek (menstruatie)
• Spiraaltje
  - wordt in de baarmoeder geplaatst
  - voorkomt dat bevruchte eicel kan uitgroeien tot een baby
• Pessarium
  - sluit de baarmoedermond af, zaadcellen kunnen de eicel niet bereiken