Oefentoets H4 Grammatica 28-02

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

 H4 Grammatica

Je hebt  voorgaande les van de docent een spiekbrief ontvangen om de opdrachten te maken.

Opdracht 1 zinsdelen

Noteer de stellingen over de onderstaande begrippen of ze waar of niet waar zijn.

• bijwoordelijke bepaling
• lijdend voorwerp/meewerkend voorwerp
• bijvoeglijk naamwoord / zelfstandig naamwoord
• persoonsvorm/werkwoordelijk gezegde

a. Bijwoordelijke bepalingen beginnen vaak met een voorzetsel.

1. waar
2. niet waar

b. Een lijdend voorwerp kan alleen voorkomen in een zin met een werkwoordelijk gezegde.

1. waar
2. niet waar

c. Het meewerkend voorwerp begint altijd met aan of voor.

1. waar
2. niet waar

d. Het naamwoordelijk deel van een naamwoordelijk gezegde is meestal een bijvoeglijk naamwoord of een zelfstandig naamwoord.

1. waar
2. niet waar

e. In een hoofdzin staan het onderwerp en de persoonsvorm naast elkaar.

1. waar
2. niet waar

f. In een samengestelde zin staat meer dan één persoonsvorm.

1. waar
2. niet waar

g. In een werkwoordelijk gezegde is de persoonsvorm met alle werkwoorden: zelfstandige werkwoorden, hulpwerkwoorden en koppelwerkwoorden.

1. waar
2. niet waar

h. Je kunt de persoonsvorm in een zin vinden met de tijdproef.

1. waar
2. niet waar

i. Je zoekt altijd éérst het onderwerp van een zin.

1. waar
2. niet waar

j. Soms begint een lijdend voorwerp met een voorzetsel.

1. waar
2. niet waar

Opdracht 2

Noteer of de zin:

• enkelvoudig of samengesteld is.
  
• Schrijf bij samengestelde zinnen de hoofdzin en de bijzin volledig op.

a. Terwijl de was buiten hing te drogen, begon het zachtjes te regenen.

1. samengesteld
2. enkelvoudig

a. Terwijl de was buiten hing te drogen, begon het zachtjes te regenen.

1. hoofdzin: begon het zachtjes te regenen bijzin: Terwijl de was buiten hing te drogen
2. hoofdzin: Terwijl de was buiten hing te drogen bijzin: begon het zachtjes te regenen
3. hoofdzin: begon het zachtjes te regenen bijzin: is er niet

b. Ik kan al een tijdje niet meer inloggen op mijn oude e-mailaccount.

1. samengesteld
2. enkelvoudig

c. Na een lange busrit kwamen de uitgelaten
leerlingen eindelijk aan bij de skihal.

1. samengesteld
2. enkelvoudig

d. Noa ging op vakantie naar een zonnige bestemming, nadat ze geslaagd was voor haar eindexamen.

1. samengesteld
2. enkelvoudig

d. Noa ging op vakantie naar een zonnige bestemming, nadat ze geslaagd was voor haar eindexamen.

1. hoofdzin: Noa ging op vakantie naar een zonnige bestemming bijzin: nadat ze geslaagd was voor haar eindexamen
2. hoofdzin: nadat ze geslaagd was voor haar eindexamen bijzin: Noa ging op vakantie naar een zonnige bestemming

Opdracht 3

Noteer alle:

•  zelfstandige werkwoorden (zww) en
  
• koppelwerkwoorden (kww).

a. Als je niet oppast, blijf je altijd bang voor hem.

1. zww:blijf, kww: --
2. zww: oppast, kww: blijf
3. zww: blijf, kww: oppast

b. Het is zielig voor Katja, maar ze ligt al dagen ziek op bed.

1. kww: ligt, zww: is
2. kww: --, zww: ligt
3. kww: is, zww: ligt

c. Word maar eens boos op hem, want hij doet al lang vervelend tegen je.

1. kww: doet, zww: Word
2. kww: Word, zww: doet
3. kww: --, zww: doet

d. Zijn bescheidenheid was onterecht, want later werd hij beroemd door zijn schrijftalent.

1. kww: was, kww: werd
2. kww: --, kww: werd
3. kww: was, kww: --

e. Vanavond blijf ik liever thuis, omdat mijn oom eindelijk weer eens langskomt.

1. kww: blijf, kww: langskomt
2. zww: blijf, kww: ----
3. zww: blijf, zww: langskomt

Opdracht 4

Noteer:

• het onderwerp (o) en 
• het naamwoordelijk of 
• werkwoordelijk gezegde (ng, wg)
  

a. Langzaam begon hij na het eten de tafel af te ruimen.

1. o: hij wg: begon af te ruimen
2. o: hij wg: begon
3. o: het eten wg: begon af te ruimen

b. Is Daan altijd zo verlegen geweest in gezelschap van anderen?

1. o: Daan ng: is verlegen
2. o: gezelschap van anderen ng: is verlegen geweest
3. o: Daan ng: is verlegen geweest

c. Ik ben al een paar keer vergeten hem te feliciteren met zijn verjaardag.

1. o: Ik wg: ben vergeten
2. o: Ik wg: ben vergeten te feliciteren
3. o: Ik wg: ben ,feliciteren

d. Sommige mensen lijken nooit volwassen te worden.

1. o: mensen ng: lijken volwassen te worden
2. o: sommige mensen ng: lijken volwassen te worden
3. o: sommige mensen ng: lijken volwassen

e. Tijdens het nieuws werden de uitslagen van de tenniswedstrijd vermeld.

1. o: de uitslagen van de tenniswedstrijd wg: werden vermeld
2. o: de uitslagen wg: werden vermeld
3. o: de uitslagen van de tenniswedstrijd wg: werden

Opdracht 5

Noteer:

• het meewerkend voorwerp (mv) en 
• de bijwoordelijke bepalingen (bwb)
  

a. Max heeft zijn arm sinds deze week in een mitella, dus nu draag ik zijn tas voor hem.

1. mv: voor hem bwb: sinds deze week
2. mv: voor hem bwb: sinds deze week, in een mitella
3. mv: voor hem bwb: sinds deze week, in een mitella, nu

b. Op de gang vertelde Simcha mij stiekem de antwoorden.

1. mv: -- bwb: Op de gang, stiekem
2. mv: mij bwb: Op de gang, stiekem
3. mv: mij bwb: Op de gang

c. De docent verzocht ons dringend een uur lang onze mond te houden.

1. mv: ons bwb: dringend, een uur lang
2. mv: ons bwb: een uur lang
3. mv: ons bwb: een uur lang

Opdracht 6

Noteer:

• lijdend voorwerp (lv), 
• het werkwoordelijk gezegde (wg) en, als het er is, 
• het meewerkend voorwerp (mv).
  

a. Inge, ga jij vanavond weer dat lekkere toetje voor ons maken?

1. lv: dat lekkere toetje wg: ga mv: voor ons
2. lv: dat lekkere toetje wg: ga maken mv: ----
3. lv: dat lekkere toetje wg: ga maken mv: voor ons

b. Gisteren heb ik een nieuwe sportbroek gekocht voor tijdens de gymles.

1. lv: een nieuwe sportbroek wg: gekocht
2. lv: een nieuwe sportbroek wg: heb
3. lv: een nieuwe sportbroek wg: heb gekocht

c. Alan legde mij de oplossing voor die ingewikkelde som later die dag uit.

1. lv: de oplossing voor die ingewikkelde som wg: legde uit mv: --
2. lv: de oplossing wg: legde uit mv: mij
3. lv: de oplossing voor die ingewikkelde som wg: legde uit mv: mij

d. Met behulp van een waterpas hing Suki het schilderij kaarsrecht aan de muur.

1. lv: het schilderij wg: hing mv: --
2. lv: het schilderij wg: hing mv: de muur
3. lv: het schilderij wg: hing mv: aan de muur

Opdracht 7

Ontleed de zinnen in de vaste volgorde.

• onderwerp (o)
  
• werkwoordelijk gezegde (wg) of naamwoordelijk gezegde (ng)
  
• lijdend voorwerp (lv)
• bijwoordelijke bepaling (bwb)
  
• en, als het er is, het meewerkend voorwerp (mv).
  

a. In zijn vrije tijd gaat Jacco meestal roeien met een groep vrienden.

1. wg: gaat roeien o: Jacco bwb: In zijn vrije tijd, meestal, met een groep vrienden
2. wg: gaat roeien o: Jacco bwb: In zijn vrije tijd, meestal
3. wg: gaat roeien o: Jacco bwb: In zijn vrije tijd

b. Na zijn opleiding is hij gelukkig verpleger geworden in dat ziekenhuis.

1. ng/wg: is geworden o: hij bwb: Na zijn opleiding, in dat ziekenhuis
2. ng: is verpleger geworden o: hij bwb: Na zijn opleiding, gelukkig, in dat ziekenhuis
3. ng: is verpleger geworden o: hij bwb: Na zijn opleiding bwb: in dat ziekenhuis

c Aan wie heb ik die boeken voor het laatst uitgeleend?

1. wg: heb uitgeleend o: ik lv: die boeken mv: -- bwb: aan wie, voor het laatst
2. wg: heb uitgeleend o: ik lv: die boeken mv: Aan wie bwb: voor het laatst
3. wg: heb uitgeleend o: ik lv: die boeken mv: Aan wie bwb: ---

Opdracht 8

Ontleed de samengestelde zinnen:

• hoofdzin

•  bijzin
• opdracht 9 ga je dezelfde zinnen verder ontleden
  

a. Als ik straks klaar ben op school, ga ik thuis lekker chillen voor de tv.

1. hoofdzin ga .......: voor de tv --------------- bijzin: Als klaar......op school
2. bijzin: ga .......: voor de tv --------------- hoofdzin: Als klaar......op school

b. Omdat mijn vader graag autotijdschriften leest, hebben we hem voor zijn verjaardag een abonnement gegeven.

1. *hoofdzin: hebben we .......gegeven bijzin omdat..........leest,
2. bijzin: hebben we .......gegeven hoofdzin omdat..........leest,

c. Nadat Wessel wekenlang keihard gewerkt had, werd hij plotseling ziek.

1. *hoofdzin wg: ga chillen o: ik bwb: thuis bwb: lekker bwb: voor de tv *bijzin ng: klaar ben o: ik bwb: straks bwb: op school
2. *hoofdzin wg: ga chillen o: ik bwb: thuis bwb: lekker bwb: voor de tv *bijzin ng: klaar ben o: ik bwb: straks bwb: op school
3. *hoofdzin wg: ga chillen o: ik bwb: thuis bwb: lekker bwb: voor de tv *bijzin ng: klaar ben o: ik bwb: straks bwb: op school

Opdracht 9

Ontleed de samengestelde zinnen:

• onderwerp (o)
  
• werkwoordelijk gezegde (wg) of naamwoordelijk gezegde (ng)
  
• lijdend voorwerp (lv)
• bijwoordelijke bepaling (bwb)
  
• en, als het er is, het meewerkend voorwerp (mv).
  

a. Als ik straks klaar ben op school, ga ik thuis lekker chillen voor de tv.
Ontleed de samengestelde zin: (op papier)

a. hoofdzin  

     wg: ga chillen

    o: ik
    bwb: thuis
    bwb: lekker
    bwb: voor de tv
    -------------
    ng: klaar ben
    o: ik
    bwb: straks
    bwb: op school

b. Omdat mijn vader graag autotijdschriften leest, hebben we hem voor zijn verjaardag een abonnement gegeven.

b   *hoofdzin
    wg: hebben gegeven
    o: we
    lv: een abonnement
    mv: hem
    bwb: voor zijn verjaardag
    ----------------------------
    wg: leest
    o: mijn vader
    lv: autotijdschriften
    bwb: graag

Wat vond je moeilijk?

meerdere antwoorden mogelijk

1. wg of ng in een zin
2. wg, onderwerp mw lv bwb in een zin
3. samengesteld zin ontleden
4. het spiekbriefje