Les 3 - H1 Lezen: Herhaling (tekstdoel/soort, leesmanieren, tekstopbouw)

• Nederland
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 3,4

Voorbereiding examen 

Lezen & Luisteren

- Voorkennis ophalen 

- Nieuwe kennis:

* Tekstindelingen

* Leesstrategieën

Aan het einde van de les...

... kun je uitleggen welke tekstdoelen en tekstsoorten er zijn

... kun je uitleggen hoe een tekst is opgebouwd 

... kun je uitleggen welke leesstrategieën er zijn

Welke tekstdoelen en leesmanieren ken jij?

Tekstdoel	De schrijver wil...	Tekstsoort
Informeren	informatie geven	nieuwsbericht schoolboek
Uitleggen	iets uitleggen	handleiding recept
Mening geven	dat je een eigen mening vormt	artikel in krant tijdschrift
Overtuigen	je overtuigen van zijn/haar mening	recensie blog
Amuseren	de lezer laten ontspannen	leesboek gedicht
Activeren	de lezer overhalen of aansporen iets te doen	advertentie folder poster

Tekstdoel?

1. informeren
2. activeren
3. amuseren
4. overtuigen

Er zijn veel verschillende tekstdoelen, geef aan wat vaak het tekstdoel is van stripverhaal

1. informeren
2. amuseren
3. instrueren
4. activeren

Er zijn veel verschillende tekstdoelen, geef aan wat vaak het tekstdoel is van een recept

1. informeren
2. amuseren
3. instrueren
4. activeren

Tekstdoel?

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Tekstdoelen

Een nieuwsbericht heeft als tekstdoel:

1. informeren
2. overtuigen
3. activeren
4. amuseren

Wat is een tekstdoel

1. een bepaald soort tekst
2. Wat de schrijver met de tekst wil bereiken

Wat is het tekstdoel?

1. overtuigen
2. amuseren
3. instrueren
4. activeren

Wat is GEEN tekstdoel?

1. informeren
2. amuseren
3. activeren
4. verkennen

Wat is het tekstdoel?

1. informeren
2. amuseren
3. overtuigen
4. activeren

Leesstrategieën

Leesmanieren

= manieren waarop je een tekst kunt lezen. Bewust inzetten!

Leesmanier	Betekenis	Voorbeeld vraag
Oriënterend	Tekst bekijken zonder te lezen (foto's, titel, inleiding lezen, onderwerp raden)	- Wat is het onderwerp van tekst 1?
Grondig	Hele tekst lezen en vragen stellen over de tekst	- Wat is de mening van de schrijver en ben jij het daar mee eens?
Zoekend	Bepaalde informatie uit de tekst zoeken	- Welke argumenten worden er benoemd in alinea 3?

Welke leesmanier gebruik je bij de volgende vraag:

Wanneer is de finale van de Olympische Winterspelen?

1. zoekend lezen
2. grondig lezen
3. verkennend lezen

WELKE LEESMANIER GEBRUIK JE ALS JE BEGINT AAN DE TOETS LEESVAARDIGHEID

1. oriënterend lezen
2. zoekend lezen
3. grondig lezen
4. studerend lezen

Welke leesmanier gebruik je bij het vinden van het onderwerp van een tekst?

1. oriënterend lezen
2. globaal lezen
3. grondig lezen
4. zoekend lezen

Je wilt de tekst helemaal begrijpen. Welke leesmanier gebruik je?

1. oriënterend lezen
2. globaal lezen
3. grondig lezen
4. kritisch lezen

Tekstopbouw

Tekstopbouw: inleiding (1/3)

Inleiding

- 1/2 Alinea's 

- Introduceert het onderwerp 

Wat is het onderwerp? 

Wist je dat het dragen van een helm op je scooter super belangrijk is? Het beschermt niet alleen jou, maar ook anderen op de weg. In deze tekst gaan we kijken waarom een helm dragen een must is. We bespreken de regels, waarom het slim is, en hoe je de juiste helm kiest. Kortom, waarom die helm meer is dan zomaar een ding op je hoofd; het kan levens redden!

Tekstopbouw: kern (2/3)

Kern 

- Meerdere alinea's (middenstuk van de tekst)

- Deelonderwerpen (tussenkopjes) 

Waarom een helm op de scooter?

Waarom zou je eigenlijk een helm dragen als je op je scooter rijdt? Nou, ten eerste is het verplicht volgens de wet. Maar belangrijker nog, het beschermt je hoofd in geval van een ongeluk. Stel je voor dat je valt - een helm kan ernstig hoofdletsel voorkomen. Het is als een beschermende superkracht voor je hoofd!

Hoe kies je de juiste helm?

Oké, dus je begrijpt dat een helm belangrijk is, maar hoe kies je er een? Ga voor een helm die goed past en stevig op je hoofd zit. Check ook of hij het ECE-keurmerk heeft, dat betekent dat de helm aan strenge veiligheidsnormen voldoet. En wees niet bang om er cool uit te zien met je helm - er zijn veel coole ontwerpen om uit te kiezen! Dus onthoud: een goede, passende helm is jouw ticket voor een veilige en stoere rit op je scooter.

Tekstopbouw: slot (3/3)

Slot 

- Laatste alinea

- Samenvatten, adviseren, toekomst voorspellen etc...

Dus, beste jongeren, onthoud dat een helm op je scooter meer is dan alleen een regel - het is jouw slimme keuze voor veiligheid en stijl op de weg. Dus zet die helm op, rijd veilig en laat zien hoe cool verantwoordelijkheid kan zijn!

Een goede tekstopbouw heeft:

1. een inleiding en een slot
2. een titel
3. inleiding, middenstuk en slot
4. deelonderwerpen

In de kern van een zakelijke brief staat:

1. Jezelf voorstellen, waarom je de brief schrijft
2. Kort maar krachtig alle informatie
3. Het onderwerp van de brief
4. De slotformule

Lees de inleiding
nauwkeurig.

Wat is de functie van de inleiding?

1. enkel aandacht trekken
2. het onderwerp noemen
3. centrale vraag stellen
4. samenvatting geven

Lees het slot. Wat is de functie van het slot?

1. een advies geven
2. een conclusie geven
3. een samenvatting geven

Opdrachten!

Studiemeter 2F:

Lezen: opbouwopdrachten:

* verkennend en globaal lezen

* tekstindeling

* intensief lezen

* kritisch lezen

* zoekend lezen

OEFENEN!

Studiemeter 2F:

Meters maken

Zelftest

Examencoach:

Oefen examens 2F