4M - Par. 5.1 - Overheid, burgers en bedrijven

• Economie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 4

4 Mavo

Hoofdstuk 5

Par. 5.1 - Overheid, burgers en bedrijven

Bekijk de volgende dia's

Wat hebben deze goederen en/of diensten of organisaties met elkaar gemeen?

Waarom zou de overheid dit regelen?

1. De goederen of diensten zijn voor iedereen van belang.
2. De overheid wil de kwaliteit van bepaalde goederen en diensten bewaken.
3. Voor sommige goederen en diensten kun je mensen niet apart laten betalen.
4. Bepaalde voorzieningen moeten voor iedereen betaalbaar zijn. 

Wat is het grote verschil tussen de collectieve sector en de particuliere sector?

Particuliere sector

Collectieve sector

• Publieke sector
• De overheid en instellingen voor sociale zekerheid
• Levert de collectieve goederen
• Hoeft geen winst te maken

• Marktsector
  
• Burgers en bedrijven
  
• Verkoop goederen en diensten
  
• Doel is: winst maken
  
• Marktwerking 

Collectief of particuliere sector

Collectieve sector

Particuliere sector

Aanbieders van producten moeten concurreren om klanten te krijgen.

Dit doen ze door middel van prijs & kwaliteit.

Collectieve sector

     Privatisering 

• De verkoop van een dienst of activiteit door de overheid aan de particuliere sector. 
• Voorbeelden van bedrijven die geprivatiseerd zijn:
  
• Treinvervoer, telefonie & post
• Het tegenovergestelde is nationaliseren:
  
• de overheid neemt dan een particulier bedrijf over.
• In 2008 nationaliseerde de overheid ABN AMRO-bank om de financiële dienstverlening veilig te stellen.
  

Privatiseren

• Voordeel voor de consument: Bedrijven moeten concurreren 

 (prijs gaat omlaag /kwaliteit en/of service gaat omhoog)

• Nadeel: Besparingen bij bedrijven op bijvoorbeeld personeel

Bedrijven willen winst maken waardoor de prijs ook kan stijgen. 

 

Voor- en nadelen van privatiseren

Sleep de zinnen in de juiste kolom

Voordelen

Nadelen

Lagere prijzen door marktwerking

Meer keuzevrijheid voor consumenten

Kans op betere kwaliteit

Overheid heeft geen toezicht meer

Minder kosten voor overheid

Subsidie en accijns

• Wil je iets stimuleren? -> subsidie
• bepaalde producten worden                                                 goedkoper
• Wil je iets afremmen? -> accijns 
• maakt bepaalde producten                                                            duurder

Accijns

Vraag 10:

Accijns

Subsidie

Dit ontvang je van de overheid

Dit betaal je via de winkelier aan de overheid

Stimuleert mensen om iets te kopen

Het doel is dat zo min mogelijk mensen deze producten kopen.

Sigaretten

Alcohol

Diesel en benzine

Het isoleren van je huis

Museumbezoek

Wat bedoelen we met marktwerking?

Marktwerking betekent dat aanbieders van producten met elkaar concurreren om klanten te krijgen.

* prijs

* kwaliteit

Aan het werk!!

6.1 opgaven 2, 4, 6

herhaling blz 178 opg. 1 t/m 4

Leren begrippen 6.1

Aan het werk!!

1. maken lesbrief 5.1 
2. maken par 5.1 opdr.    3-4-5-7-9-10
3. blz. 156 opdr. 1-3-4

Wat vond jij van de lesstof?

lastig    of      makkelijk

1. maken lesbrief 5.1 
2. maken par 5.1 opdr.       3-4-6-7-8-9-10
3. blz. 158 opdr. 1-2