5.4 De Opstand (A)

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

5.4 De Opstand (A)

Wat gaan we doen? 

1. Leerdoelen terugkoppeling

2. Leerdoelen

3. Theorie

4. Beeldmateriaal

5. Aan de slag

6. Leerdoelen nabespreken

Leerdoelen 

Je kent de economische, politieke en religieuze oorzaken van de Nederlandse Opstand. 

De Nederlanden

Telt veel verschillende ..? 

Theorie 

De Nederlanden waren geen eenheid. In de loop der eeuwen hadden steden, gewesten en edelen allerlei privileges gekregen. In elk gewest golden andere wetten en regels. Voor koning Karel V was dit natuurlijk heel onpraktisch. 

Theorie 

 de Staten-Generaal: 

besliste over oorlogvoering en belastingen. 

Hier riep de landsheer afgevaardigden van de Gewestelijke Staten bijeen om met elkaar te overleggen over de belastingbetalingen. 

Theorie 

Karel V was streng katholiek en eiste dit ook van zijn onderdanen. Kritiek op de Kerk en het aanhangen van het protestantisme zag hij als majesteitsschennis: immers kritiek op de koning is kritiek op .. ? 

Opschrijven:

Karel V vaardigde in 1550 een plakkaat (wet) uit. 

Doodstraf voor iedere protestant, of voor het praten met- en bezitten van ketterse boeken. Plakkaat werd al snel bloedplakkaat genoemd. 

Theorie 

In 1555 volgde Filips II zijn vader Karel V op als landsheer van de Nederlanden. Vier jaar later verliet hij de Nederlanden om vanuit Madrid zijn rijk te besturen. Hij stuurde zijn halfzus Margaretha van Parma als landvoogdes naar Nederland. 

Landvoogd= plaatsvervanger van de landsheer.

Theorie 

De onvrede in de Nederlanden bleef onverminderd groot. In 1566 bezochten enkele honderden edelen de landvoogdes en boden aan het zogenaamde Smeekschrift aan. 

Smeekschrift: Verzoek van de Nederlandse edelen aan Margaretha van Parma om vervolging van protestanten te matigen. 

Wat is de juiste volgorde?

1. Smeekschrift der edelen - Hagenpreken - Beeldenstorm
2. Beeldenstorm - Hagenpreken - Smeekschrift der edelen
3. Smeekschrift der edelen - Beeldenstorm - Hagenpreken
4. Beeldenstorm - Smeekschrift der edelen - Hagenpreken

Het smeekschrift werd aangeboden door

1. Landsheren
2. Arme bevolking
3. Edelen

wat is SMEEKSCHRIFT van de KETTERVERVOLGINGEN?

1. oorzaak
2. aanleiding
3. gevolg

Beeldmateriaal

Leerdoelen 

Je kent de economische, politieke en religieuze oorzaken van de Nederlandse Opstand. 

Aan de slag!

Leg in een schema uit: 

1. een politieke 

2. een religieuze

3. economische 

oorzaak uit van de Nederlandse Opstand