NS1T3H06.1 Temperatuur

• Natuurkunde / Scheikunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Eindproduct

• Je gaat de komende periode zelfstandig door het hoofdstuk over het weer.
• Je levert via Magister - ELO - Opdrachten een verslag in. De opdracht staat daar. 
• De uiterste inleverdatum is zondag 19 april (meivakantie)

H06.1 - Temperatuur

Leerdoelen

• Ik weet hoe een thermometer werkt
• Ik ken de werking van verschillende thermometers
• Ik weet hoe een thermometer geijkt kan worden

Thermometer

Wordt vaak gemeten met een vloeistofthermometer.

Voor de onderdelen:

 zie plaatje hiernaast.

Bekijk het volgende filmpje 

Hoe wordt een thermometer gemaakt?

0

Werking van een vloeistofthermometer

1. in het reservoir zit gekleurde alcohol.
2. bij het stijgen van de temperatuur zet de vloeistof uit (meer dan het glas zal uitzetten).
3. gevolg: het vloeistofniveau in de stijgbuis zal omhoog gaan. De buis is heel smal, de stijging van de vloeisof zal dus goed te zien zijn.
4. als de temperatuur daalt, dan krimpt de vloeistof; het vloeisofniveau in de buis daalt

Temperatuur wordt gemeten in graden Celcius, Kelvin of graden Fahrenheit

Meetbereik van een thermometer

• Het meetbereik geeft aan tussen welke temperaturen je een thermometer kunt aflezen.
• In het algemeen kun je zeggen: hoe kleiner het meetbereik, hoe nauwkeuriger de gemeten temperatuur
• Een thermometer voor elke toepassing een ander bereik. (een koortsthermometer meet tussen 35 en 43 graden Celsius en oventhermometer tot wel een paar honderd)

Wat is het meetbereik van de hiernaast afgebeelde thermometer?

1. O tot 100 graden Celsius
2. 4O tot 100 graden Celsius
3. 20 tot 120 graden Celcius
4. 40 tot 120 graden Celcius

Lees deze 5 thermometers af

1. 49 , 112, 13, 240, 52 graden Celsius
2. 49, 108, 13, 230, 50 graden Celcius
3. 50, 108, 13, 230, 52 graden Celcius
4. 50, 112, 15, 240, 50 graden Celcius

Temperatuur in een weerbericht

In Nederland wordt altijd de temperatuur weergegeven in graden Celcius.

IJken

Het ijken van een thermometer wordt gedaan om de thermometer de juiste temperatuur aan te kunnen laten geven.

Verschillende soorten thermometers

1. kwikthermometer (wordt niet meer gebruikt) 
2. vloeistofthermometer
   
3. digitale thermometer
4. bimetaalthermometer
5. infraroodthermometer

Digitale thermometer

• maakt gebruik van NTC-weerstand
  
• NTC laat meer stroom door bij hogere temperatuur
• hoeveelheid doorgelaten stroom wordt vertaald naar bepaalde temperatuur
• waarde wordt in cijfers op scherm weergegeven

Bimetaal thermometer

• in bimetaalthermometer zit een strip bestaand uit twee verschillende metalen, meestal ijzer en aluminium
  
• beiden hebben een andere temperatuur waarbij ze uitzetten of krimpen
• ijzer zet bij een hogere temperatuur minder uit dan aluminium
• strip is opgerold in spiraal
• temperatuur wordt weergegeven met wijzer

infraroodthermometer

• meet de hoeveelheid infraroodstraling                                     (= warmtestraling)
• temperatuur wordt in cijfers op scherm weergegeven

Wat wordt bedoeld met het meetbereik van een thermometer?

Een digitale thermometer maakt gebruik van:

1. Een vloeistof
2. Infrarode straling
3. Een bimetaal
4. Een NTC

Uit welke twee onderdelen bestaat een vloeistofthermometer minstens?

Welke materiaal zet het meest uit bij een hogere temperatuur?

1. Aluminium
2. IJzer

Samenvatting

• je weet waaruit een vloeistofthermometer bestaat en kunt de werking uitleggen
  
• je kunt het begrip meetbereik uitleggen en bepalen
• je weet in welke eenheid temperatuur hier in Nederland wordt weergegeven in het weerbericht
• je kunt de werking van de digitale-, de bimetaal- en de infraroodthermometer beschijven en de werking uitleggen