Pulsar §6.1 / Nova §4.2 - Temperatuur

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

H6 / H4 - Het weer.

H6.1 / H4.2 Temperatuur

Temperatuur

Wordt vaak gemeten met een vloeistofthermometer.

Voor de onderdelen zie plaatje hiernaast.

Bekijk het volgende filmpje 

Hoe wordt een thermometer

gemaakt?

Vloeistofthermometer

• een groot reservoir is gevuld met een vloeistof b.v. gekleurde alcohol.
• als de temperatuur in het reservoir toeneemt zet de vloeistof meer uit
  

       dan het glas, het reservoir wordt te krap voor de uitzettende vloeistof.

• de vloeistof ontsnapt in de stijgbuis. Deze buis is heel smal, waardoor de

       stijging van de vloeisof goed te zien is.

• daalt de temperatuur dan krimpt de vloeistof in het reservoir zodat de

       vloeistof in de stijgbuis ook daalt.

Temperatuur meten

Temperatuur wordt gemeten in:

• Kelvin [K]
• graden Celcius [^oC]
• graden Fahrenheid [^oF]

Meetbereik van een thermometer

Het meetbereik is het verschil de laagste en de hoogste temperatuur die je met een thermometer kunt aflezen.

Voor iedere situatie is een bepaald meetbereik handig, 

een thermometer voor een oven heeft een ander bereik dan een thermometer voor luchttemperatuur in en om het huis.

Temperatuur in een weerbericht

In Nederland wordt altijd de temperatuur weergegeven in graden Celcius.

Temperatuur

Het ijken van een thermometer wordt gedaan om een juiste temperatuur af te kunnen lezen.

Verschillende soorten thermometers

1. kwikthermometer (wordt niet meer gebruikt) 
2. vloeistofthermometer
   
3. digitale thermometer
4. bimetaalthermometer
5. infraroodthermometer

Digitale thermometer

• maakt gebruik van NTC-weerstand
  
• NTC laat meer stroom door bij hogere temperatuur
• hoeveelheid doorgelaten stroom wordt vertaald naar bepaalde temperatuur
• waarde wordt in cijfers op scherm weergegeven

Bimetaal thermometer

• in bimetaalthermometer zit een strip bestaand uit twee verschillende metalen, meestal ijzer en aluminium
  
• beiden hebben een andere temperatuur waarbij ze uitzetten of krimpen
• ijzer zet bij een hogere temepratuur minder uit dan aluminium
• strip is opgerold in spiraal
• temperatuur wordt weergegeven met wijzer

infraroodthermometer

• meet hoeveelheid infraroodstraling                    (= warmtestraling)
• temperatuur wordt in cijfers op scherm weergegeven

Een digitale thermometer maakt gebruik van

1. Een vloeistof
2. Infrarode straling
3. Een bimetaal
4. Een NTC

Wat wordt bedoeld met het meetbereik van een thermometer?

Uit welke onderdelen bestaat een vloeistofthermometer?

Wat zet bij een hogere temperatuur meer uit?

1. Aluminium
2. Ijzer

Samenvatting

• je weet waaruit een vloeistofthermometer bestaat en kunt de werking uitleggen
  
• je kunt het begrip meetbereik uitleggen en bepalen
• je weet in welke eenheid temperatuur hier in Nederland wordt weergegeven in het weerbericht
• je kunt de werking van de digitale-, de bimetaal- en de infraroodthermometer beschijven en de werking uitleggen

Wat is het meetbereik van de hiernaast afgebeelde thermometer?

1. 20 - 120 °C
2. 30 - 120 °C
3. 40 - 100 °C
4. 0 - 100 °C

Wat is temperatuur op de thermometers

1. a.49 b.112 c.13 d.240 e.52 °C
2. a.49 b.108 c.13 d.230 e.50 °C
3. a.50 b.108 c.13 d.230 e.52
4. a.50 b.112 c.15 d.240 e.50 °C

Wat is temperatuur op de thermometers

1. a.49 b.112 c.13 d.240 e.52 °C
2. a.49 b.108 c.13 d.230 e.50 °C
3. a.50 b.108 c.13 d.230 e.52 °C
4. a.50 b.112 c.15 d.240 e.50 °C