Pulsar § 2.1 t/m § 2.5- Licht en kleuren zien.

• Natuurkunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3,4

Licht zien.

Een lichtstraal volgt een rechte lijn.

Licht kan afkomstig zijn:

• direct van een lichtbron: zon, lamp.
• indirect door ondoorzichtig glas (verstrooid)
• indirect via een muur (weerkaatst)

Direct óf indirect licht kan het oog waarnemen.

Blauwe hemel

De hemel zonder wolken kleurt blauw.

Het blauw in zonlicht "botst"

tegen deeltjes in de damp-

kring. We zien daardoor de

hemel blauw boven ons.

De andere kleuren bereiken de aarde en kleuren de hemel niet.

Kleuren

Zonlicht bevat alle kleuren van de regenboog en nog meer.

De regenboog kleurenband (bron 1) heet het kleuren spectrum.

Het spectrum is het zichtbare licht.

De zon zendt ook 'onzichtbaar' licht uit:

1. infrarood licht => voelt als warmte (bron 3)
   
2. ultraviolet licht => voelt als huidverbranding (bron 5)
   

RAL kleuren

Probeer met het licht en verfmeng

experiment de met de pijl

aangegeven kleuren te ''mengen".

Schrijf de instellingen van de RGB

waardes op.

Licht of verf mengen

Licht mengen is een 'optelsom'

(addition) van kleuren, b.v. het

R.G.B.-systeem bij beeldschermen.

Verf mengen is een 'aftreksom'

(subtraction) van kleuren, b.v. het

C.M.Y.K.-systeem bij drukwerk en printers.

Naar experiment.

Kleuren zien.

Kleuren zien: kleurtemperatuur of kleurfilter.

Naar het experiment.

Gekleurde voorwerpen

Als een oppervlak wit is, kaatst het alle kleuren terug

en absorbeert niets.

Als een oppervlak zwart is, absorbeert het alle kleuren

en kaatst niets terug.

Als een voorwerp rood is, kaatst het rood licht terug

en absorbeert de andere kleuren.

Als een oppervlak oranje (= rood & geel) is, kaatst het

rood en geel terug en absorbeert de rest.

Zwart & wit

Zwarte en donkere voorwerpen nemen gemakkelijk

• warmte op (hoge absorbtie = opname)
• warmte af (hoge radiatie = afstraling)

Witte en lichte voorwerpen nemen moeilijk

• warmte op (lage absorbtie)
  
• warmte af (lage radiatie)
  

Schaduw (kern en half)

Van een voorwerp kan je in de kleuren het beste zien ...

1. ... via een gloeilamp
2. ... via een LED lamp
3. ... via zonlicht
4. ... via een halogeen lamp

Licht wat 'onzichtbaar' voor ons oog is, zijn:

1. infra rood - infra violet
2. ultra violet en infra rood
3. infra violet en ultra rood
4. ultra rood en ultra violet

Met RGB wordt bedoeld:

1. rood - geel -blauw
2. rood - groen -bruin
3. rood - geel - bruin
4. rood - groen - blauw

De RGB cellen in een pixel van een LCD-scherm zien we als één kleur omdat . . .

1. ... de hele pixel die kleur krijgt
2. ... het uitgezonden licht een mengsel van RGB is
3. ... het oog de RGB cellen niet kan zien
4. ... geen van de 3 antwoorden

Omdat de zon groter is dan de maan. De maan geeft een kleine kernscha-duw op aarde waar geen zonlicht meer komt en een halfschaduw waar nog gedeeltelijk zonlicht  kan komen.

Bij een maansverduistering kan de zon helemaal verdwijnen en dus een totale verduistering  ontstaan.

Zonsverduistering

Maansverduistering

Kern- en halfschaduw.

Maan cyclus

De maan cyclus duurt 29 dagen (hier zijn 16 te zien):

• nieuwe maan
  
• eerste kwartier
  
• volle maan
• laatste kwartier
  
• nieuwe maan

Nieuwe maan

Eerste kwartier

Laatste kwartier

Volle maan

Weerkaatsing of verstooiing

Licht weerkaatsen kan zijn:

•     spiegelende weerkaatsing (links)
  

•     verstrooide (diffuse) weerkaatsing (rechts)
  

Spiegelen (I)

Bij een vlakke spiegel geldt:

Het voorwerp (v) en beeld (b) zijn:

• op gelijke afstand van de spiegel.

• op één lijn die loodrecht op de spiegel staat.
• even groot.
• het beeld virtueel is: achter de spiegel bevindt zich geen voorwerp.
  

Spiegelen (II)

Bij kijken naar een voorwerp via een spiegel dus onder een hoek geldt:

• ∠ inval = ∠terugkaatsing
• deze 2 hoeken worden gemeten ten opzichte van de normaallijn
• de normaal staat loodrecht (90^o) ten opzichte van de spiegel.
  

Spiegelen:

constructie (I)

Spiegelen:

Constructie (I)

Spiegelen: constructie (II)

Wat is het blikveld in de spiegel?

spiegel

Lichtstralen bij bolle spiegel

Hoe loopt de lichtstraal van de top naar de persoon gespiegeld in het water?

Andere vormen spiegels

Bol: verkleind, groot zichtveld, alles staat rechtop.

Toepassing: verkeersspiegel.

Hol: vergroot, klein zichtveld, veraf

een omgedraaid beeld.

Toepassing: lamp reflectoren om

licht te bundelen.

Breking van licht

Als een lichtstraal door 2 verschillende doorzichtige stoffen gaat (b.v. lucht en glas) dan krijgt het licht een andere richting.

Dit heet: licht breking.                                                    Naar simulatie

Optisch lage dichtheid A

Optisch hoge dichtheid B

Breking naar de normaal toe.

Verschuiving bij een dikke glasplaat.

Spectrum door 2x breking bij wit licht.

Lichtstralen door bolle lenzen:

een convergerende bundel.

Lichtstralen door holle lenzen:

een divergerende bundel.

Constructie bij bolle lenzen

f₁ en f₂ zijn de brandpuntsafstanden, v en b de voorwerps- én beeldsafstand.

De vergroting  N = b : v  en is gelijk aan N = h₂ : h₁   ( =>  als b > v van is N > 1)

Voorwerp

Beeld

        Een oog in doorsnede

De lens kan boller of minder bol worden (scherpstelling).

De pupil regelt de hoeveelheid licht door de lens (diafragma).

      Beeldvorming in het oog.

Het beeld staat omgekeerd op het netvlies. De hersenen keren het beeld om zodat we het voorwerp rechtop "zien".

Verziendheid

Verziendheid is dat het beeld

achter het netvlies terecht komt.

De lens van het oog brengt het

licht niet meer voldoende bij

elkaar.

Dat kan je verhelpen met een

extra (+) lens, dus een bril met

een bolle lens.

Bijziendheid.

Bijziendheid is dat het beeld
voor het netvlies terecht komt.
De lens van het oog brengt het

licht teveel bij elkaar.

Dat kan je verhelpen met een
extra (-) lens, dus een bril met
een holle lens.

oudziend

verziend

bijziend