Disco les 8

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Disco les 8

In deze les

- kort herhalen spelregels uit les 6

- begin spelregels les 8

- Trojaanse Oorlog

ik

jij

hij / zij

wij

jullie

zij

vocaverunt

dormio

terrebatis

poteras

dixi

sunt

sustulistis

venimus

errat

ludunt

ducebam

reliquisti

clamas

invenis

adimus

timebat

fuit

amas

Wat is de vertaling van

vocaverunt

1. zij roepen
2. jullie roepen
3. jullie riepen
4. zij hebben geroepen

Wat is de vertaling van

dixistis

1. jij hebt gezegd
2. jullie hebben gezegd
3. jij zei
4. jullie zeiden

Wat is de vertaling van

vocaverunt

1. zij roepen
2. jullie roepen
3. jullie riepen
4. zij hebben geroepen

Wat is de vertaling van

dixistis

1. jij hebt gezegd
2. jullie hebben gezegd
3. jij zei
4. jullie zeiden

Wat is de vertaling van

audiebat

1. hij hoort
2. zij hebben gehoord
3. hij hoorde
4. zij hoorden

Wat is de vertaling van

dormi

1. slaap!
2. ik slaap
3. ik sliep
4. ik heb geslapen

Maak het imperfectum van

intrat

Maak het perfectum van

intrat

Maak het imperfectum van

dicitis

Maak het perfectum van

dicitis

Welke vertaling hoort bij welke tijd?

praesens

imperfectum

perfectum

ik doe

hij deed

1. wij kwamen

2. wij zijn gekomen

1. jij deed

2. jij hebt gedaan

jullie komen

zij kwamen

zij mocht

jullie konden

Disco les 8

Les 8 gaat over de ablativus

Hoe ziet de ablativus eruit?

Disco les 8

Les 8 gaat over de ablativus

Hoe ziet de ablativus eruit?

Bijna overal hetzelde als de dativus!

Alleen bij vrouwelijke woorden 

uit groep 1 is de ablativus in het 

enkelvoud anders

dan de dativus.

	Groep 1	Groep 2	Groep 2	Groep 3
nom	rosa	servus	bellum	rex
dat	rosae	servo	bello	regi
abl	rosa	servo	bello	rege
nom	rosae	servi	bella	reges
dat	rosis	servis	bellis	regibus
abl	rosis	servis	bellis	regibus

Disco les 8

Bij de persoonlijk voornaamwoorden is dat in het enkelvoud niet zo.  

In het meervoud is de ablativus weer wel gelijk aan de dativus.

	1e pers.	2e pers.	3e pers	3e pers
nom	ego	tu	is	ea
dat	mihi	tibi	ei	ei
abl	me	te	eo	ea
nom	nos	vos	ei	eae
dat	nobis	vobis	eis	eis
abl	nobis	vobis	eis	eis

Alleen dativus

Dativus en ablativus

Alleen ablativus

eo

dominis

tibi

ei

nobis

portae

filio

femina

me

amore

mortibus

Disco les 8

Hoe gebruik je de ablativus?

De ablativus is een bijwoordelijke bepaling.  Het geeft antwoord op de vraag waarmee ? hoe ? waarvandaan? waar? wanneer? 

Disco les 8

Hoe gebruik je de ablativus?

De ablativus is een bijwoordelijke bepaling.  Het geeft antwoord op de vraag waarmee ? hoe ? waarvandaan? waar? wanneer? 

Bijvoorbeeld:

Diana puellas telis necat.                          Diana doodt de meisjes met pijlen.

Graeci Troiam decimo anno capiunt    De Grieken veroveren Troje in het tiende jaar.

Dux patria cessit.                                           De aanvoerder ging weg uit het vaderland.

In het Nederlands moet je dus een voorzetsel gebruiken, in het Latijn hoeft dat niet!

Disco les 8

Maar het kan wel!

Het vertalen wordt dan alleen maar makkelijker: Je moet namelijk gewoon de betekenis van het voorzetsel aanhouden. Als er geen voorzetsel staat, moet je zelf in het Nederlands een voorzetsel aanvullen en moet je dus kiezen.

Disco les 8

Maar het kan wel!

Het vertalen wordt dan alleen maar makkelijker: Je moet namelijk gewoon de betekenis van het voorzetsel aanhouden. Als er geen voorzetsel staat, moet je zelf in het Nederlands een voorzetsel aanvullen en moet je dus kiezen.

In het Latijn is er een aantal voorzetsels die altijd samen gaan met de ablativus. Die kan je onthouden met het volgende rijmpje:

pro, cum, sine, a(b), e(x), de , die gaan met de ablativus mee!

Disco les 8

De ablativus wordt niet alleen bij voorzetsels als aanvulling gebruikt, een ablativus kan ook voorkomen als aanvulling bij een werkwoord. Dan staat er in je woordenlijst (+abl.) achter het werkwoord.  

carere (+abl.)   vrij zijn van, missen

Parentes numquam curis carent.    Ouders zijn nooit vrij van zorgen.

Disco les 8

De ablativus wordt niet alleen bij voorzetsels als aanvulling gebruikt, een ablativus kan ook voorkomen als aanvulling bij een werkwoord. Dan staat er in je woordenlijst (+abl.) achter het werkwoord.  carere (+abl.)   vrij zijn van, missen

Parentes numquam curis carent.    Ouders zijn nooit vrij van zorgen.

Het Latijnse voorzetsel 'in' kan zowel met een accusativus als met een ablativus voorkomen.

Met een accusativus geeft het antwoord op de vraag: waarheen?

In silvam currunt.      Zij rennen naar het bos / zij rennen het bos in.

Met een ablativus geeft het antwoord op de vraag: waar?

In silva currunt.          Zij rennen in het bos.

Pueri in .... dormiunt

1. silvae
2. silvam
3. silva
4. silvas

Puellae ex .... currunt

1. silvae
2. silvam
3. silva
4. silvas

Pluto Tantalum in ... mittit.

1. Tartaro
2. Tartarum
3. Tartari
4. Tartaris

huiswerk vrijdag 2de uur

leren woorden 8a 'Graecus' t/m 'occultare'

herhalen verbuiging zelfstandig naamwoord (groep 1, 2 en 3)

maken LearnBeat 13.1