4.2 Vorming geslachtscellen 4V 2425

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

                         4.2 Vorming geslachtscellen

Lesdoel 4.2 Je kunt

• uitleggen hoe haploïde geslachtscellen ontstaan uit diploïde lichaamscellen (leerdoel 5)
• de vorming van eicellen en spermacellen omschrijven (leerdoel 6)

BINAS 76A

Controle celdeling

Herstelenzymen proberen de fouten nog op te lossen, lukt dat niet dan volgt apoptose: gecontroleerde celdood

Vragen

1. (BINAS) Wat is een centrosoom?
   
2. Waarom is het belangrijk dat de DNA replicatie goed wordt gecontroleerd in een cel?

Zelf doornemen

Zelf doornemen

Schrijf de juiste (sub)fase van de celcyclus bij elke stap

                   Interfase                     M-fase

                    S-fase                          profase

Celdeling worteltop

Celdeling worteltop

Geef in het plaatje enkele cellen een code:

I: cellen in de interfase (2)

P: voor cellen in de profase (2)

M: voor cellen in de metafase (2)

A: voor cellen in de anafase (1)

T: voor cellen in de telofase (2)

Celdeling worteltop

Geef in het plaatje enkele cellen een code:

I cellen in de interfase

P voor cellen in de profase

M voor cellen in de metafase

A voor cellen in de anafase

T voor cellen in de telofase

Doel 4.2

5. Je legt uit hoe haploïde geslachtscellen ontstaan uit diploïde lichaamscellen.

6. Je beschrijft de vorming van eicellen en spermacellen.

Vorming geslachtscellen

Chromosomen in een gewone

lichaamscel van een man.

Vorming geslachtscellen

Gewone lichaamscellen zijn

diploïd (2n). 

Beide chromosomen van een 

paar noem je homoloog.

2n=46

Vorming geslachtscellen

Geslachtscellen zijn 

haploïd (n).

Bij de mens bevatten ze 

23 chromosomen.

Vorming geslachtscellen

meïose

Voorbereiding is hetzelfde als bij

de mitose (G1 - S- G2)

Meïose 

BINAS 76B2

1. deze cel is:

diploïd/haploïd

4n/2n=4

2. deze cellen zijn:

diploïd/haploïd

2n/n=2

Profase I:

Kernmembraan verdwijnt. 

Chromosomen spiraliseren. 

Spoelfiguur vormt.

Chromosomen liggen als paren bij elkaar.

Crossing-over kan optreden.

Metafase I:

Chromosomen twee aan twee in het

equatoriale vlak.

Spoelfiguren met trekdraden naar de 

centromeren, elk naar één chromosoom van een chromosomenpaar.

Anafase I:

Spoelfiguren trekken chromosomen 

naar de polen.

Telofase I:

Door insnoering  ontstaan twee haploïde

cellen.

Meïose II

Meïose II (~mitose)

Meïose I

PROFASE

Meïose I

Zelfstandig

Beschrijf de subfasen van meïose 2 in woorden.

Gebruik begrippen:

polen, centriolen, trekdraden, kernmembraan, spiraliseren, verdubbeld DNA, enkel DNA

Meïose II (~mitose)

Wat maakt ieder mens uniek?

Tijdens de meïose kunnen 2²³ verschillende combinaties van chromosomen worden gemaakt.

Ook nog crossing-over.

Verschil vrouw/ man

BINAS 86D

Oögenese 

eicel

follikelcellen

Spermatogenese

Begint vanaf de puberteit.

Zaadcellen worden gevormd in de 

zaadbuisjes van de testes (zaadballen). 

Vorming van 1 zaadcel duurt ongeveer 2 maanden.

Ze worden opgeslagen in de bijballen.

Bij zaadlozing ongeveer 3 mL vrij-> 350 miljoen zaadcellen

= 10 % van het sperma.

Zaadballen

Zaadcellen zijn sterk gekronkeld:

groot oppervlak

Zaadballen

Van buiten naar binnen.

Trilharen -> bijballen

Lesdoel 4.2 Je kunt

• uitleggen hoe haploïde geslachtscellen ontstaan uit diploïde lichaamscellen (leerdoel 5)
• de vorming van eicellen en spermacellen omschrijven (leerdoel 6)

Huiswerk

Opdrachten 4.2 Leerdoel 5