Decubitus en Smetten (intertrigo)

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Decubitus en smetten(intertrigo)

Waar gaan we het over hebben?

• Decubitus
• Smetplekken(intertrigo) 

De huid

Tekst

Decubitus / doorligplek

Beschadiging van de huid

Graad 1 t/m 4

Ook DECUBITUS, maar welke categorie???

Wat is decubitus?

1. een beschadiging van de huid die ontstaat door langdurige druk
2. een beschadiging van de huid die ontstaat door schuifkracht
3. een beschadiging van de huid die ontstaat door een combinatie van langdurige druk en schuifkracht
4. niet wegdrukbare roodheid

Decubitus

Decubitus is een gelokaliseerde beschadiging van de huid en/of onderliggend weefsel, meestal ter hoogte van een botuitsteeksel, als gevolg van druk of druk in samenhang met schuifkracht

Wordt ook wel doorligwond genoemd.

Uitwendige factoren  

1: Hygiëne

2: Vocht

3: Til- en heftechnieken

4: Kleding/schoeisel

5: Bewegingsbeperking

Inwendige factoren

1: Slechte voeding en BMI

2: Leeftijd

3: Lichaamstemperatuur

4: Dehydratie

5: Circulatiestoornissen

6: Incontinentie

7: Mentale toestand/psychische welbevinden

8: Infectie en onderliggend lijden

mmmmmm

Negatieve invloed

Uitwendige factoren: Factoren van buiten af en vaak goed te beïnvloeden

verkeert gebruik van materiaal: sonde katheters, rolstoel, 

1: Hygiëne: slechter persoonlijke verzorging-->huid (afhankelijk van incontinentie materiaal)

2:Vocht: niet goed afdrogen, zweet (koorts) incontinentie (gevoeliger voor beschadigingen)

3: ADL hulp, verandering van positie, losse bevestigingsbanden, plooien in glijzijlen

4: knellen -->drukplekken Oedeem aan voeten en benen is bijvoorbeeld een oorzaak van knellen 

5: langdurig in de zelfde houding, bij spasticiteit (herhaling van druk en wrijf.. vaak dan wel op onverwachtse plekken)

Inwendige factoren: moeilijker te beïnvloeden en meer te maken met conditie en omstandigheden van e zorgvrager

PREVENTIEVE MAATREGELEN van groot belang

van groot belang

1: tekort aan callorienen ene voedingsstoffenverminderd de weerstend. --> niet zelf, pijn, braken, diaree, eenzijdig voedselkeuze, 

2: ouderen: dunner en stugerdoorbloedingsstoornissen

3: koorts: transpiratie huid vochtig en week

Laag: haarvaten vernauwd. minder stofwisseling daardoor kwetsbaarder

4: uitdroging, huid kwetsbaarder--> letsel

5: slechte doorbloeding huid

6: huid aangetast

7:SOMS; adviezen niet (goed) uitvoeren, (pijn)klachten niet aangeven, niet goed of tijdelijk zelfstandig van houding veranderen

8: Alles staat in verbinding met elkaar: medicatie pijn reductie, slechte huid, DM hartfalen

Invloed op weefselintolerantie, hoe goed /snel herstel bij zuurstof te kort?

1. categorie 1
2. categorie 2
3. categorie 3
4. categorie 4

1. categorie 1
2. categorie 2
3. categorie 3
4. categorie 4

Op welke plekken kan decubitus ontstaan?

achterhoofd, 

oren 

stuit 

enkels 

heupen 

wervelkolom

schouderbladen 

knieën

enkels 

druk en of schuif kracht bij botuitsteeksels

Druk- en schuifkracht

Hoe te voorkomen?

Wisselhouding

Schuifkracht voorkomen

Anti decubitus hulpmiddelen

Voeding

Vocht

Huidverzorging

Smetten (intertrigo)

smetplekken

Smetplekken (of smetten, intertrigo) is letsel door vocht in...

• huidplooien (rood)
• afgeknelde delen (blauw, zoals kous, sling, manchet)

smetplekken

Oorzaken van smetten...

• vocht blijft achter in de plooien waar de luchtcirculatie klein is
  
• huid-op-huidcontact door wrijven of schuiven van de (natte) huid
  
• een ontstoken huid, een bron van bacteriën, of...
• schimmels

smetplekken

Risicofactoren zijn...

• vrouw zijn
• obese zijn
• immobiel zijn
• minder weerstand hebben
• koorts
• zweten, incontinentie
• eerder smetten gehad hebben

smetplekken
voorkomen (preventie)

houd huidplooien droog

• goed deppend drogen

voorkom huid-op-huid contact

• scheurlinnen of gaas in de plooi
• barrière crème gebruiken

dagelijks huidzorg bieden

• let op koorts
• let op nare luchtjes

 smetplekken
behandeling

‘Er zijn drie fases van smetten: rode huid, natte huid en geïnfecteerde huid. 

Het is belangrijk dat je hier als verzorgende alert op bent, en actie onderneemt zodra je dit waarneemt. Raadpleeg hiervoor eerst je eigen instellingsprotocol. Dit protocol volg je, maar globaal gezien valt er over elke fase wel iets te zeggen qua interventies die je kunt inzetten.’

smetplekken
fase 1

Fase 1 (droge smetten)

Betreft een lichtrode intacte huid 

Behandeling; 

• Belangrijk dat je de huid schoon –dus vrij van zweet- en droog houdt. 
• Je kunt eventueel barrière crème of Engels pluksel  tussen de huidplooien doen. Verder zorg je voor de eerder genoemde goed passende kleding en geschikt incomateriaal

smetplekken
fase 2

Fase 2 (glimmende smetten)

• felrode intacte huid
• nat
• jeuk of branderig

Behandeling

Je gebruikt dan nog steeds Engels pluksel of scheurlinnen. Verder kun je zinkolie gebruiken zodat de huid indroogt. Barrière crème heeft geen nut omdat dit niet op de huid blijft

zinkolie - zinkzalf

Het gebruik van zinkzalf en sudocreme wordt afgeraden vanwege de kans op het afsluiten van de huid (Landelijke multidisciplinaire richtlijn

Smetten (intertrigo) preventie en behandeling V&VN 2018)

Bij zinkolie (Zinkoxidesmeersel FNA) is de drager van de zink de olie. Deze olie wordt opgenomen door de huid waardoor er een dun laagje zink op de huid blijft liggen wat een uitdrogende werking heeft. En dat is wat je nodig hebt om smetten tegen te gaan. 

smetplekken
fase 3

Fase 3 (geïnfecteerde huid)

Een geïnfecteerde smetplek is meestal een schimmel, die je herkent als een rode plek met zogenaamde ‘eilandjes voor de kust’: rode puntjes rondom de smetplek. Dit jeukt en is waarschijnlijk ook pijnlijk. Want smetten is oppervlakkig letsel, en vlak onder de oppervlakte van de huid lopen de zenuwbanen. Andere kenmerken van een geïnfecteerde huid zijn roodheid, zwelling, warm aanvoelen en soms onaangename geur.

Behandeling fase 3

Hiervoor moet een arts medicatie voorschrijven, zoals antischimmelpreparaten. 

Je kunt het dan lokaal insmeren met bijvoorbeeld Miconazol. Dit mag je niet zomaar doen, want Miconazol gaat niet samen met antistollingsmedicatie. Vandaar dat dit op voorschrift van een arts gaat.

De verschijnselen van smetten zijn:

-roodheid van de huid

-verweking van de huid

-natte, vochtige huid

-dunne, glanzende huid

-ontvelling/schaafwondjes/beschadiging van de huid

-jeuk

- pijn

- branderigheid gevoel

- onaangename geur

Vragen?????