5.4 Gedrag leren

• Biologie
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

5.4: Gedrag leren

Lesprogramma

Lesdoelen bespreken

Verschillende manieren van leren

Veel filmpjes om voorbeelden te laten zien

Aan de slag

Oefenen toetsvraag

Lesdoelen

1. Na vandaag kan je benoemen wat het verschil is tussen aangeboren en aangeleerd gedrag
2. Na vandaag kan je de verschillende manieren van leren uitleggen en herkennen

Welk gedrag hoef je niet te leren?

Reflexen: zuigreflex, slikreflex, grijpreflex bij baby's

Erfelijk gedrag: (instinct) spergedrag bij vogels, bijen die naar bloemen gaan om nectar te zoeken

6 manieren van leren

1. Inprenten
2. Gewennen
3. Trial and error (proefondervindelijk leren)
   
4. Imiteren
5. Inzichtelijk leren (inzicht)
6. Conditioneren

Wat moet je wel leren als mens?

1. zuigreflex
2. praten
3. zitten
4. lopen

Geef een voorbeeld van instinctief gedrag? Geef daarbij aan om welk dier het gaat.

1. Inprenten

Een leerproces dat plaatsvindt gedurende een gevoelige periode, meestal de eerste levensfase

Hier leren jonge dieren bijvoorbeeld hun soortgenoten herkennen

Belangrijk voor band met de ouders

2. Gewennen

Niet meer reageren op prikkels wanneer deze geen zinvolle informatie meer bevatten

• Paarden die moeten leren om niet meer te reageren op knallen
• Vogels die niet meer schrikken van vogelverschrikkers
  

Bij welke soort dieren komt vaak inprenting voor?

1. zoogdieren
2. vogels
3. reptielen
4. vissen

3. Trial and error

Leren door uit te proberen (= trial) (en te falen = error)

Proefondervindelijk leren

Het schaap denkt dat hij een hond is. Door welke vorm van leren komt dat?

1. Aangeboren gedrag
2. Inprenten
3. Gewennen
4. Trial and error

4. Imiteren

Leren door het gedrag na te doen.

Wat heb jij geleerd door imiteren?

Imitatie

5. Inzicht

In een onbekende situatie wordt de oplossing van een probleem gevonden door verschillende vroeger opgedane ervaringen te combineren.

6. Conditioneren

Een verband leggen tussen tussen het gedrag en het gevolg daarvan

Bijvoorbeeld dat je gaat staan en het lokaal verlaat als de bel gaat.

6. Conditioneren

Dieren kan je trainen door beloning en straf.

Als de dolfijn een kunstje doet, krijgt hij een vis

Als een hond gaat zitten, krijgt hij een koekje

Als het dier het kunstje niet doet, krijgt het geen beloning, dat is eigenlijk een straf

Het spelen van Super Mario leer je door?

1. Imiteren
2. Inzicht
3. Trial and Error
4. Conditioneren

Oefenen

Herhalen van gedrag om zo steeds beter te worden.

De nieuwe verbindingen tussen hersencellen worden zo steeds sterker.

Bijvoorbeeld woordjes leren

Aan de slag

Maken in werkboek B:

5.4 (Gedrag leren):

Opdracht 4, 6, 11, 12

Deze opdrachten zijn ook het huiswerk

Klaar met deze opdrachten? Lees dan voor jezelf 5.4 vanaf bladzijde 152