Theaterelementen: 'We moeten eens praten'

• Nederlands
• Secundair onderwijs

We moeten eens praten...

"We moeten
eens praten"

Over wat zullen we het hebben vandaag?

• DRAMA
• TRAGEDIE
• EMOTIE
• ...

                               ==> THEATERELEMENTEN

Aristotelisch
theater

Elke klassieke tragedie kent een 'expositie'. Wat is dat nu weer?

1. Wanneer de beginsituatie wordt uitgelegd
2. Wanneer het hoofdpersonage de controle verliest
3. Een beslissende wending die leidt tot climax
4. De afwikkeling van het verhaal.

Klassieke structuur

(Aristotelisch theater), HB p. 285-286

1. Expositie: beginsituatie
2. Motorische moment: verhaal gaat beginnen
3. Ontwikkeling: dramatische spanning, conflicten, verlies controle
4. Climax: crisissituatie, definitieve keuze, beslissend
5. Afwikkeling of ontknoping 

Neem je Competentiegids erbij op p. 128-129

Bij welk theaterteken hoort de vorige afbeelding?

PROXEMIEK

GESTIEK

MIMIEK

Bij welk theaterteken hoort de vorige afbeelding?

KOSTUMERNG

REKWISIETEN

GESTIEK

Bij welk theaterteken hoort de vorige afbeelding?

KOSTUMERNG

REKWISIETEN

GRIME

'We moeten eens praten'

• 4-delige relatiekomedie
• Relatiecrisis
• Ontsnapte gifwolk
• Met Clara Cleymans
  en Rik Verheye

1. Expositie en motorisch moment

1. Lees vragen uit bundel onder puntje 1
2. Bekijk fragment 1
3. Beantwoord vragen in kernwoorden (8')
4. Klassikale nabespreking 

1.1 Personages?

1.1 Personages:

• Alex (Rik Verheye): jong van geest, speels, vrolijk, spontaan
  
  
• Els (Clara Cleymans): meerwaardezoeker, serieuzer, voorzichtig, ontevreden
  
  
  
• Buren: onwetend, hebben seks en verstoren het moment
  

1.1 Opmerkelijk moment? 

1.1 Opmerkelijk moment:

• We moeten eens praten = start moeilijk relatiegesprek tussen Alex en Els 
  
  
• = motorisch moment

1.1 Hoe begint de serie en waarom?

1.1 Hoe begint de serie en waarom?

• Contrast tussen handelingen Alex (buiten) en handelingen Els (binnen)
•  Gevoel Alex: ontspannen, vrolijk
• Gevoel Els: gespannen, onzeker
• Je voelt de breuk al komen

1.2 Theaterelementen

Competentiegids p. 127-129

1.2 Theaterelementen

a) Kledij

a) Kledij

• Alex: lichtblauwe jeansjas, grijze trui, zwarte jeans, sneakers 
• = koele kleuren, speelse maar gesloten persoonlijkheid 
  
  
• Els: wijnrode trui, blauwe jeans, sneakers
• = warmere kleuren: symbool voor nood aan geborgenheid
  
  
• 1ste contrast bij  hoofdpersonages.

1.2 Theaterelementen

a) Muziek

b) Muziek

• Alex: vrolijke muziek, is zich van geen kwaad bewust
  Te luid: begrijpt Els niet = typisch voor relatie
• Els: speelt piano, bereidt zich voor op moeilijk gesprek, nerveus
  Klassiek instrument: past bij serieuze onderwerp dat Els zal aansnijden
• Contrast in muziekstijl en sfeer: nog meer doordat muziek door elkaar loopt 
• Bij verschijnen titel: sobere, neutrale muziek  ==> titel benadrukken

1.2 Theaterelementen

c) Decor/ruimte

c) Decor/ruimte

•  Modieus, lichtrijk en ruim appartement, veel planten, neutrale kleuren, verschillende kamers (woonkamer, keuken, eetkamer, hal …)
• Decor = persoonlijke leefruimte beide personages, maakt situatie complexer
• Huiselijke sfeer: contrast met crisis
• Buren luisteren mee: nog meer spanning + focus op contrast

1.2 Theaterelementen

d) Proxemiek

d) Proxemiek

• Alex: zoekt toenadering
• Els: houdt afstand -> wil relatie stoppen
• Zitten tegenover elkaar aan tafel: afstand + confrontatie 
• Gefrustreerde Els: aanvallende houding dichter bij Alex
• Defensieve Alex: leunt naar voor 
• Reactie Els: afstand nemen door armen te kruisen

1.2 Theaterelementen

e) Mimiek

e) Mimiek

• Els = zenuwachtig: gespannen kaken, kin naar voor, wenkbrauwen naar beneden, frons, mond weinig geopend bij spreken, gefrustreerd, aanvallend: tanden op mekaar, gespannen kaken, lippen strak, strak voorhoofd,  opengesperde ogen
  
  
• Alex = onzeker, verrast: heen en weer kijken, mond wat opengezakt, wenkbrauwen omhoog, frons
• -> Geeft weer hoe ze tegenover relatie staan

1.2 Theaterelementen

f) Gestiek

f) Gestiek

• Vooral opvallend tijdens discussie 
• Els: wijst met vinger, leunt naar voor, beweegt sterk met armen en handen (gaat in aanval)
• Alex: reageert door ook naar voren te leunen (tegenaanval), beweegt opvallend met armen (wil relatie krampachtig redden) 
• Reactie Els: deinst terug, kruist armen, wil Alex uit persoonlijke ruimte duwen
• ➔ Geeft opnieuw weer hoe beiden tegenover relatie/elkaar staan 

Vat samen en gebruik deze woorden: motorisch moment/proxemiek/gestiek

2. Ontwikkeling

2.1 Theaterelementen

a) Mimiek

2.1 a) Mimiek

• Begin: beiden ongerust door nieuws
• Els: rest van scène opvallend neutraal gezicht
• onderdrukt emoties
• opeengeklemde kaken
• Alex: van onderdrukte emoties naar onmacht naar agressiviteit
• Benadruk meer labiele positie

2.1 Theaterelementen

b) Ruimte

2.1 b) Ruimte

• Zitruimte: minder formeel, meer ontspannen sfeer
• = neutraler terrein na  discussie aan tafel
  
  
• Veranderen ruimte:  als nieuwe start voor hun gesprek.

2.1 Theaterelementen

c) Belichting

2.1 c) Belichting

• Zitten voor raam
• Alex: belicht door raam
• Els: in tegenlicht
• ==> contrast tussen  personages:
  Alex moet in het licht kijken om Els te zien >> Els in een sterkere positie?

2.1 Theaterelementen

d) Rekwisieten

2.1 d) Rekwisieten

• De speer: gaat van decoratief voorwerp uit hun verleden over naar wapen
• Alex wil Els hiermee intimideren
• De speer = een veruitwendiging van de extreme

gevoelens die Alex ervaart

2.1 Theaterelementen

e) Geluid/muziek

2.1 e) Geluid/muziek

• Dreigende pieptoon die aanzwelt
• Duidt op nieuwe crisis die zal ontstaan
• Uiteindelijk slaan Alex’ stoppen door

2.1 Theaterelementen

f) Paraverbaliteit

2.1 f) Paraverbaliteit

• Intonatie Els: geeft indirect het oprechte antwoord op vraag van Alex

• Alex is zeker: Els liegt 
• Alex schreeuwt: radeloos, woedend 

2.1 Theaterelementen

g) Kledij

2.1 g) Kledij

• Alex: gevlekt onderhemdje
• Illustreert opnieuw hoe gekwetst en rot hij zich voelt