2 - Temperatuur en breedteligging

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 1

Klimaten

2 - Temperatuur en breedteligging

Hoe dichter bij de evenaar je bent, hoe ... het wordt.

Dicht bij de evenaar ben je op...

1. Hoge breedte
2. Lage breedte

Vandaag leren we:

- Wat een temperatuurfactor is

- Wat de breedteligging met temperatuur te maken heeft

- Welke luchtstreken er zijn op aarde

Groen:

Open zelf de LessonUp, neem door en maak de opdrachten in je schrift.

Blauw/paars:

Blijf in de les en doe mee met de uitleg.

We weten nog:

Hoe dichter bij de evenaar, hoe warmer. De zon schijnt daar recht op de aarde.

Hoe ver een plaats van de evenaar ligt, heet de breedteligging.

Breedteligging = 1 van de 5 dingen die bepalen hoe warm het ergens is.

Iets dat invloed heeft op de temperatuur, noemen we een temperatuurfactor.

Wat is, behalve breedteligging, nog meer een voorbeeld van een temperatuurfactor?

Vijf temperatuurfactoren:

1. Breedteligging

2. Hoogteligging (hoe hoger, hoe kouder)

3. Ligging aan zee

4. Stroming van zeestromen

5. Ligging van gebergten

Op lage breedte: warme temperaturen.

Op hoge breedte: koude temperaturen.

Zo zijn er drie luchtstreken.

Tropen - altijd warm. Tussen de keerkringen op 23,5 NB en ZB.

Gematigde zone - gematigd.

Poolstreken - altijd koud. Vanaf de poolcirkels op 66,5 NB en ZB.

De keerkringen en poolcirkels zijn breedtecirkels: lijnen die net als de evenaar horizontaal over de aarde lopen. NB betekent dat de cirkel op noorderbreedte ligt, ZB dat de cirkel op zuiderbreedte ligt.

In welke luchtstreek wonen wij?

1. Tropen
2. Gematigde zone
3. Poolstreek

Dit hebben we geleerd:

- Welke vijf temperatuurfactoren er zijn

- Waarom breedteligging te maken heeft met temperatuur

- Welke luchtstreken er op aarde zijn

Aan de slag

Maak de opdrachten op de volgende slides in je schrift.

Paars: de eerste opdracht samen doen.

Opdracht 1

Lees B49 (pagina 35).

a. Benoem de drie luchtstreken vanaf de evenaar tot de noordpool.

b. Hoe worden de breedtecirkels op 23½° N.B. en Z.B. genoemd?

c. Wat is het verschil tussen de subtropen en de gematigde zone?

d. Hoe worden de breedtecirkels op 66½° N.B. en Z.B. genoemd?

Opdracht 2

Lees B47 in je basisboek (pagina 34).

a. Noem de vijf temperatuurfactoren die er zijn.

b. Lees de volgende uitspraak en bepaal welke temperatuurfactor bij de uitspraak hoort.

Hoe verder een plaats naar het noorden ligt, hoe kouder het is.

Opdracht 3

Lees B48 en bekijk de afbeelding op de volgende slide.

a. Er zijn verschillen tussen plaats A en plaats B. Zet de letter A en B onder elkaar in je schrift, en zet de volgende woorden bij de juiste letter:

Noordpool - evenaar - lange weg - korte weg - groot oppervlak - klein oppervlak - koud - warm

b. Waarom is het in het noordpoolgebied altijd koud?

Opdracht 4

Bekijk de afbeelding op de volgende slide.

a. Bij hoeveel graden Celsius ligt de grens tussen de tropen en de gematigde zone?

b. Bij hoeveel graden Celsius ligt de grens tussen de gematigde zone en de poolstreken?

c. Welke landschappen die we hebben geleerd in het eerste hoofdstuk, liggen in de poolstreken?

d. In de poolstreken groeien geen bomen. Hoe komt dat?

Opdracht 5

Schrijf van elk van de landschappen hieronder op, in welke luchtstreek ze liggen.

Tropisch regenwoud - Savanne - Loofbos - Taiga - Toendra

Extra: opdracht

Lees B48 en bekijk de foto's op de volgende slide.

a. Hoe komt het dat de schaduw op de eerste foto zo klein is?

b. Waarom is er zo'n groot verschil in hoe lang de schaduwen op beide foto's zijn?

c. Kan een schaduw zoals op de eerste foto voorkomen in Nederland? Waarom wel/niet?

Schaduw van een persoon rond de evenaar

Schaduwen van personen in Noorwegen