A3a Samenvattng H3

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo t, vwo
• Leerjaar 2,3

Samenvatten

Hoe meer je moet leren, hoe belangrijker het wordt om een goede samenvatting te maken.

Waarom dan?

Een samenvatting maken is op zichzelf al een hele goede manier om de lesstof te leren. 

Doordat je heel aandachtig met een tekst bezig bent, leer je direct de inhoud.
Daarbij is het maken van een samenvatting handig voor het later leren. 

Als je een samenvatting hebt gemaakt, hoef je niet steeds de complete tekst te leren, maar gebruik je je eigen samenvatting. 

Hierin staat tenslotte toch vermeld wat de belangrijkste dingen zijn.

Wat is dan een samenvatting?

Een samenvatting is:
een verkorte weergave ...
in eigen woorden ...
van de hoofdzaken ...
van de oorspronkelijke leerstof.

Hoe maak je een samenvatting?

Hoe maak je een samenvatting?

1. Bepaal wat de hoofdzaken en bijzaken zijn.

Wat de hoofdzaken zijn hangt af van je leerdoel en van wat je al weet. Om de hoofdzaken te kunnen onderscheiden moet je kritisch denken over de leerstof aan de hand van de vragen die je jezelf hebtgesteld. De hoofdzaken verwerk je in de samenvatting, de bijzaken laat je weg. Durf te selecteren. Juist het niet onderscheiden van hoofd- en bijzaken is er de oorzaak van dat je de grote hoeveelheid onsamenhangende informatie snel vergeet.

Maak gebruik van de structuur in de leerstof. Vaak kun je die structuur overnemen in de samenvatting.

Formuleer de samenvatting in je eigen woorden. Daarmee dwing je jezelf om de leerstof te lezen, verwerken en begrijpen en je legt zo verbanden met kennis die je al hebt. Het is veel minder nuttig om teksten letterlijk over te nemen.

Maak je samenvatting visueel!

Waar vind je ook alweer de hoofdzaken?

Hoofdzaken vind je in de kernzinnen. 

Kernzinnen zijn meestal de eerste, tweede of laatste zin van een alinea/tekst.
Ook signaalwoorden helpen je met het vinden van de belangrijkste informatie. 

Signaalwoorden geven aan wanneer er een voorbeeld gegeven wordt of dat er misschien een uitleg komt.

We gaan wat doen!

Jullie gaan bezig met het maken van een samenvatting van H3 in je handboek.

Manier 1: Schrijven

• Lees de tekst
• Schrijf de hoofdzaken op en evt. enkel belangrijke bijzaken om de hoofdzaken te verduidelijken.
• Geef evt met kleurtjes aan wat de hoofdzaken zijn en waar de uitleg staat.

Dus bijvoorbeeld:

De Russische Revolutie

Door de Eerste Wereldoorlog leed Rusland aan zware verliezen wat voor onvrede zorgde. De leider was toen de Tsaar, die als alleenheerser regeerde. 

Karl Marx was de grondlegger van het socialisme. (arbeiders moesten in opstand komen, waardoor de iedereen gelijk zou worden). Lenin paste dit idee aan, het communisme. (een samenleving waarin iedereen gelijk is). Zijn aanhangers heten de Bolsjewieken.

Manier 2: Onderstrepen

• Maak een screenshot, een kopietje oid van de tekst die je moet leren.
• Gebruik markeerstiften of andere stiften om de hoofdzaken in de tekst aan te geven.
• Gebruik een andere kleur voor de bijzaken die je nodig hebt om de hoofdzaken te verduidelijken.

Manier 3: Woordweb

• Pak een A-4tje.
• Schrijf de hoofdzaak op en zet er een rondje omheen.
• Schrijf alle zaken die jij belangrijk vindt bij de hoofdzaak om het rondje heen.
• Je kunt met verschillende kleuren werken om aan te geven dat er verschillende hoofdzaken zijn.

Manier 4: structuur aanbrengen

Zoek signaalwoorden en structuren:

➜ opsomming

➜ belangrijk + uitleg

➜ oorzaak-gevolg 

Bijvoorbeeld:

Tsaar Nicolaas II                                              Karl Marx

- Familie Romanovs                                      - Grondlegger socialisme

- 'keizer', alleenheerser.                              - Arbeiders moesten in opstand-> iedereen gelijk

- Niet populair                                                 - Zijn ideeën worden Marxisme genoemd.

- WOI

Manier 5: stripverhaal

Maak een stripverhaal waarin je in chronologische volgorde het hoofdstuk uitlegt. 

Manier 6: Boomschema

Zet kernwoorden
in een schema: 

➜ boomschema

➜ streepjes

➜ pijlen

Doe je dat goed:

dan wordt deze paragraaf...

...dit boomschema!

En dan nu:

Kies de manier uit die jou het meeste aanspreekt.

Begin met het maken van een samenvatting. Je krijgt hier een kwartier de tijd voor. Het hoeft nog niet af te zijn!

Tijd om te vergelijken.

Ga met de andere leerlingen in een groepje zitten en bespreek de volgende dingen:

Hebben jullie dezelfde inhoud?
Wat ging gemakkelijk?
Wat vond je lastig?
Wat mis je bij jouw methode?
Zou jij zelf deze manier gebruiken?
Zou je deze manieren aan een ander aanraden?

Je krijgt 10 minuten de tijd om deze zaken met elkaar te bespreken. Maak hier aantekeningen bij. Na 10 minuten moet 1 persoon aan de klas vertellen welke manier jullie hebben gebruikt om een samenvatting te maken en wat jullie antwoorden op de bovenstaande vragen waren.

Conclusie?

Welke conclusie kunnen we trekken na het maken van de samenvattingen op verschillende manieren?

Combineren!

Het beste resultaat krijg je als je verschillende manieren om een samenvatting te maken combineert. Niet iedereen heeft dezelfde stijl. Dat mag!

Kortom:

Het allerbelangrijkste is dat je in staat bent om de hoofd- van de bijzaken te onderscheiden, zodat je een overzichtelijke samenvatting kunt maken die je kunt gebruiken bij het leren. Oefening baart kunst!