Samenvatten

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Wat is een samenvatting?

• Een samenvatting is:
• een verkorte weergave ...
• in eigen woorden ...
• van de hoofdzaken ...
• van de oorspronkelijke (leer)stof.

Hoe maak je een samenvatting?

• Bepaal wat de hoofdzaken en bijzaken zijn. 
  

 

Wat de hoofdzaken zijn, hangt af van je (leer)doel en van wat je al weet. Om de hoofdzaken te kunnen onderscheiden moet je kritisch denken over de tekst aan de hand van de vragen die je jezelf stelt. De hoofdzaken verwerk je in de samenvatting, de bijzaken laat je weg. Durf te selecteren. Juist het niet onderscheiden van hoofd- en bijzaken is er de oorzaak van dat je de grote hoeveelheid onsamenhangende informatie snel vergeet. 

• Maak gebruik van de structuur in de leerstof. Vaak kun je die structuur overnemen in de samenvatting.
  
•  Formuleer de samenvatting in je eigen woorden. Daarmee dwing je jezelf om de leerstof te lezen, verwerken en begrijpen en je legt zo verbanden met kennis die je al hebt. Het is veel minder nuttig om teksten letterlijk over te nemen.
  

Waar vind je ook alweer de hoofdzaken?

Hoofdzaken vind je in de kernzinnen. Kernzinnen zijn meestal de eerste, tweede of laatste zin van een alinea/tekst. 

 Ook signaalwoorden helpen je met het vinden van de belangrijkste informatie. 

Signaalwoorden geven aan wanneer er een voorbeeld gegeven wordt of dat er misschien een uitleg komt.

Manier 1: Schrijven

• Lees de tekst
• Schrijf de hoofdzaken op en evt. enkel belangrijke bijzaken om de hoofdzaken te verduidelijken.
• Geef evt. met kleurtjes aan wat de hoofdzaken zijn en waar de uitleg staat.

Manier 2: Onderstrepen

• Maak een screenshot, een kopietje o.i.d. van de tekst die je moet leren of begrijpen.
• Gebruik markeerstiften om de hoofdzaken in de tekst aan te geven.
• Gebruik een andere kleur voor de bijzaken die je nodig hebt om de hoofdzaken te verduidelijken.

Manier 3: Woordweb

• Pak een A-4tje.
• Schrijf de hoofdzaak op en zet er een rondje omheen.
• Schrijf alle zaken die jij belangrijk vindt bij de hoofdzaak om het rondje heen.
• Je kunt met verschillende kleuren werken om aan te geven dat er verschillende hoofdzaken zijn.

Manier 4: Spiekbriefje

• Probeer op je eigen manier een spiekbriefje te maken van de (te leren/onthouden) tekst!

Combineren!

Het beste resultaat krijg je als je verschillende manieren om een samenvatting te aken combineert. Niet iedereen heeft dezelfde stijl. Dat mag!

Kortom:

Het allerbelangrijkste is dat je in staat bent om de hoofd- van de bijzaken te onderscheiden, zodat je een overzichtelijke samenvatting kunt maken die je kunt gebruiken bij het leren. Oefening baart kunst!