Taalverzorging week 2

Taalverzorging week 2

Introductie werkwoord

Bij het spellen van werkwoorden heb je niet of nauwelijks hulp van de spellingscontrole op de computer. 

Daarom is het belangrijk dat je de regels van de werkwoordspelling goed kent en deze ook kunt toepassen. 

De ik-vorm

Maak opdracht 1: voorkennis ophalen

Samen schema werkwoordspelling bekijken

Hoe vind je de persoonsvorm?

De persoonsvorm is altijd een werkwoord. Soms staan er meer werkwoorden in een zin. Zet de zin eens in een andere tijd of verander het onderwerp van enkelvoud in meervoud. Het werkwoord dat mee verandert, is de persoonsvorm. Kijk maar!

       Bram wil een andere opleiding volgen.

       Bram wilde een andere opleiding volgen.

       Het huis staat in een rustige wijk.

       De huizen staan in een rustige wijk.  

Vraagzin

Je kunt ook de persoonsvorm vinden door de zin vragend te maken. De persoonsvorm komt dan (meestal) vooraan te staan.

       Julia heeft zich ziek gemeld.

       Heeft Julia zich ziek gemeld?

De ik-vorm

Ook de ik-vorm van het werkwoord is belangrijk. De ik-vorm is de vorm van het werkwoord die je gebruikt na 'ik'. Kijk maar:

lopen – ik loop

werken – ik werk

snijden – ik snijd

Loop, werk en snijd zijn dus de ik-vormen.

Opdracht

Maak de opdracht bij ik-vorm

Werkwoordtijden

Werkwoorden kun je in verschillende tijden zetten: de tegenwoordige tijd, de verleden tijd en de voltooide tijd.

tegenwoordige tijd	verleden tijd	voltooide tijd
Hannah blijft nog even bij de oppas. Ik heb vanmorgen een uurtje getraind.	Gisteren stond hier nog een tafel.	Ik heb vanmorgen een uurtje getraind.
k heb straks even tijd voor je. Sophie is geslaagd voor haar examen.	Thijs hielp zijn moeder met koken.	Sophie is geslaagd voor haar examen.
Ze kopen morgen het eten voor het feest. Mijn opa werkte vroeger in een fabriek.	Mijn opa werkte vroeger in een fabriek.	We zijn op vakantie geweest in Spanje.

Schema

Bekijk nog een keer het schema van de werkwoordspelling. 

In dit schema zie je hoe je de vormen van de werkwoorden in de verschillende tijden schrijft.   

Zwakke werkwoorden

Zwakke werkwoorden krijgen in de verleden tijd -te(n) of -de(n) achter de ik-vorm. In de voltooide tijd krijgen deze werkwoorden een -t of -d.

     De docent vertelde dat de school morgen dicht is.

     De kinderen dansten de hele dag.

     Hij heeft een groot bedrag op zijn rekening gestort.

     We hebben de hele dag naar de radio geluisterd.

Sterke werkwoorden

Sterke werkwoorden veranderen van klank in de verleden tijd en in de voltooide tijd. Bovendien eindigen ze in de voltooide tijd meestal op -en.

We stonden gisteren een uur te wachten.

Waar bleven jullie nou?

De leerlingen hebben Svetlana gekozen.

Hebben jullie lekker gezwommen?

Maak de opdracht

Werkwoordstijden

't   s e x y   f o k s ch aa p

Bij de zwakke werkwoorden komt er -te(n) of -de(n) achter het werkwoord. Bij de meeste werkwoorden kun je dat gewoon horen. Soms twijfel je.

Is het nou: ik tobte of ik tobde?

't sexy fokschaap

Schrijf alvast de ik-vorm van het werkwoord op: tob.

Haal -en van het hele werkwoord, zodat je de stam krijgt: tobb.

Is de laatste letter van de stam een van de medeklinkers van
’t sexy fokschaap?

Ja? Dan schrijf je achter de ik-vorm -te of -ten.

Nee? Dan schrijf je achter de ik-vorm -de of -den.

De b zit niet in 't sexy fokschaap, dus je schrijft tobde of tobden.

maak oefeningen sexy fokschaap