2.2 Onrust in de Nederlanden

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Vooraf

Voor het einde van de timer, zorg je dat je klaar bent voor de les (dus niet pas als de timer voorbij is....)

Lessonup

• Gebruik je eigen naam (smiley/emoji mag)

• Gebruik elke keer dezelfde naam!

Afspraken

• De telefoon blijft in de telefoontas!
• Je zit volgens de plattegrond
  
• We respecteren elkaar en elkaars spullen; we laten elkaar uitspreken en behandelen elkaar met respect.
• Je komt goed voorbereid naar de les; materiaal goed voor elkaar, ingelezen, huiswerk gemaakt.
• Eten, drinken of naar het toilet doen we na de les of in de pauze
• We gebruiken de laptop uitsluitend voor schooldoeleinden
  

Lessonup:

• Bij het einde van de timer start de les.
• Login met je eigen naam.

Is dit een katholieke kerk of een protestantse?

1. Katholiek
2. Protestant

Is dit een katholieke kerk of een protestantse?

1. Katholiek
2. Protestant

Welk geloof had men in het rijk van Karel V

1. Protestants
2. Katholiek

Waar had Maarten Luther vooral kritiek op?

1. Dat de priesters zich niet aan hun eigen regels hielden
2. Dat de paus veel te veel geld verspilde
3. Dat mensen vrijbrieven konden kopen om naar de hemel te gaan
4. Dat de bijbels alleen in het latijn geschreven waren

Wat wordt bedoeld met de reformatie

1. Aanpassingen die gemaakt werden in de katholieke kerk door de paus
2. De splitsing van de kerk in katholiek en protestants
3. De jacht die gemaakt werd op Maarten Luther
4. De splitsing van de kerk tussen Lutheraans en Calvinistisch

Kort samengevat:

1. Rijk van Karel V is iedereen katholiek.
2. Maarten Luther heeft kritiek op de katholieke kerk omdat zij zich niet aan de regels van de bijbel houden. Grootste kritiek heeft Maarten Luther op de verkoop van aflaten.
3. Bijbels zijn in die tijd in het Latijn geschreven, alleen priesters kunnen de mensen vertellen hoe ze goed moeten leven.
   
4. Maarten Luther vertaald de bijbel in het Duits. Hiermee begint de reformatie/hervorming; de splitsing van de kerk in katholiek en protestants.
5. Vorsten kiezen de kant van Luther, omdat zij 1) eigendommen van de katholieken kunnen afpakken. 2) Omdat het volk volgens Luther naar de vorsten moeten luisteren.
   

Nederland in de middeleeuwen

• Nederland niet 1 land, maar 17 landjes (gewesten) > vanaf 1543 in handen van Karel V
  

• Elk gewest had zijn eigen bestuur: gewestelijke staten

• Karel V liet bestuur over aan een landvoogd(es)

• Elk gewest werd een stadhouder benoemt

• 
  

Als Karel V nieuwe belasting wilde invoeren in de gewesten. Bij wie moest hij dan zijn?

1. De landvoogd
2. De gewestelijke staten
3. De stadhouder
4. Bij niemand hij is de keizer

Centralisatie

• Elk gewest had eigen regels en privileges.

• Karel V wil centralisatie; in elk gewest de zelfde regels.

• Politiek op één plek (Den haag). Alle gewesten kwamen samen in de Staten-Generaal.
  

Wat zouden de gewesten er van vinden dat alles vanaf één centrale plek bestuurd werd?

1. Goed, dit werkte veel beter en sneller
2. Slecht, op deze manier verliezen ze hun vrijheid

Plaats de volgende mensen op de goede plek:

Stadhouder

Vorst

Gewestelijke staten

Staten-Generaal

Landvoogd

Karel V > Fillips II

• Karel V wil dat iedereen katholiek wordt

• Hij schrijft een plakkaat (wet) uit, die de stadsbesturen de opdracht geeft ketters op te sporen en te vervolgen.
  

• Stadsbesturen doen hier niets mee, omdat het niet gecontroleerd wordt.

• 1555 Karel V treed af, zijn zoon Filips II neemt het over...
  

Homework

Lezen: 32 - 33

Maken:

Continuïteit: iets dat niet/amper veranderd in de tijd.

Discontinuïteit: Iets dat wél veranderd in de tijd.