7.5 kracht en bewegen

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

7.5 kracht en beweging

leerdoelen

Je kunt aan het einde van de les:

- Fres berekenen.

- Uitleggen dat bij Fres=0, snelheid constant of 0 is.

- Uitleggen wat rol- en luchtweerstand is en wat invloed heeft op rol- en luchtweerstand.

tegenwerkende krachten

Beweging wordt tegengewerkt door wrijvingskrachten.

Rolweerstand

De wrijving op draaiende wielen heet rolweerstand

Met wielen kan je de piano makkelijker verplaatsen.

Rolweerstand

De rolweerstand is ook afhankelijk
van de ondergrond. Op een zand weg zakken de banden diep in Het zand. Het contactoppervlak Tussen de banden en de ondergrond is dan groot. De rolweerstand dan ook.

rolweerstand

Tekst

Zachte banden maken

veel contact met de

ondergrond. De rol-

weerstand is dan ook groot.

rolweerstand

De rolweerstand is kleiner bij:

• hardere banden en harder wegdek
• gladdere banden en een gladder wegdek
• Een kleinere contactoppervlakte tussen de   banden en de weg

luchtweerstand

Als je fietst of loopt, wordt je tegengewerkt door de lucht. De lucht oefent een wrijvingskracht uit. Dit noemen we de lucht-weerstand.

luchtweerstand

Luchtweerstand is ongewenst.

Bij een grote luchtweerstand moet je meer kracht zetten. Je verbruikt meer energie.

luchtweerstand

Bij een hoge snelheid is de luchtweerstand groot

luchtweerstand

De grootte van de luchtweerstand hangt ook
 af van de vorm. Hoe groter het frontale oppervlak 

hoe groter de luchtweerstand.

luchtweerstand

Met een goede stroomlijn is de luchtweerstand Klein.

luchtweerstand

De luchtweerstand is kleiner bij:

• Een betere stroomlijn
• een lagere snelheid
• een kleiner frontaal oppervlak

Somkracht

Bij kracht is de richting belangrijk.

Het resultaat van deze krachten heet somkracht of resulterende kracht

 .

Krachten in dezelfde beweegrichting...

worden bij elkaar geteld.

Krachten in tegenovergestelde richtingen.

worden van elkaar afgetrokken.

Krachten

Resultante kracht

Somkracht

De Somkracht is de kracht van verschillende krachten samen.

De Somkracht kun je vinden door de kracht naar achteren af te trekken van de kracht naar voren.

=

_

spierkracht 100N

weerstandskracht 100N

somkracht 0N

Versnellen

Bij versnellen is de kracht naar voren groter dan de kracht naar achteren

spierkracht = 200N

weerstandskracht =150N

200 - 150 = 50N

Somkracht is 50N

vertragen

Bij vertragen is de kracht naar achteren groter dan de kracht naar voren.

spierkracht = 170N

weerstandskracht =200N

170- 200 = -30N

Somkracht is - 50N

constante snelheid

Bij een constante snelheid is de kracht naar achteren even groot als de kracht naar voren.

spierkracht = 150N

weerstandskracht =150N

150- 150 = 0N

Somkracht is  0N

Krachten in dezelfde richting....

1. Trek je van elkaar af
2. Tel je bij elkaar op
3. vermenigvuldig je met elkaar
4. deel je door elkaar

1 hokje ≙ 100 N. Hoe groot is de somkracht?

1. 100 N
2. 200 N
3. 300 N
4. 500 N

Jan is aan het fietsen en produceert een spierkracht van 360 N.
De luchtweerstand is 330 N
Wat gebeurt er met zijn snelheid?

1. Die is constant
2. Die wordt kleiner
3. Die wordt groter
4. Die wordt eerst groter en dan kleiner

1 groot hokje ≙ 100 N. Hoe groot is de somkracht?

l

1. 100 N
2. 200 N
3. 300 N
4. -100 N

1 groot hokje ≙ 100 N. Hoe groot is de somkracht?

l

1. 100 N
2. -400 N
3. -300 N
4. 300 N

Deze pijl geeft een kracht weer van

1. 1 N
2. 8 N
3. 13 N
4. 104 N

Hoe lang moet de gele pijl zijn bij constante snelheid?

1. 20 cm
2. 5 cm
3. 30 cm
4. 10 cm

Hoe groot is de somkracht van de mannetjes?

huiswerk

Maken opdrachten: 59 t/m 65.