V3a-ne redekundig ont bijw. en bijv. bepaling, koppel-en hulpww

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Hi!

Goed  dat jullie doorzetten!

ontleden in zinsdelen : stappenplan 

Stap 1:Zoek de persoonsvorm

stap 2 :Zoek het onderwerp

stap 4:Zoek het werkwoordelijk of naamwoordelijk gezegde

stap 5:Zoek het lijdend voorwerp

stap 6:Zoek het meewerkend voorwerp

stap 7:          Bijwoordelijke bepaling

Stap 8 :    de bijvoeglijke bepaling  (zinsdeelstuk ) 

welkom bij de les over

zelfstandig werkwoord

hulpwerkwoord

en 

koppelwerkwoord

Wij zijn ziek geweest

         

hulpww         koppelww

zelfst. ww. - koppelww. - hulpww.

Bepaal wat de hulpwerkwoorden in de zin zijn-

Dit is taalkundig ontleden.

• Alle werkwoorden in de (hoofd- en bij)zin die GEEN belangrijkste werkwoord zijn, zijn hulpwerkwoorden.
  
• Eén werkwoord in de zin? Dat is NOOIT een hulpwerkwoord, maar altijd een zelfst.ww of koppelww.

koppelww / hulpww

1. Een naamwoordelijk gezegde bevat altijd één koppelwerkwoord (kww): een vorm van zijn, worden, blijven, blijken, lijken, schijnen, heten, dunken.
2. AIs het NWG maar één werkwoord bevat, dan is dat dus het kww. 
3. Als er meer werkwoorden in de zin staan, zijn de overige werkwoorden allemaal hww. Het kww staat dan vaak achter in de zin.

WWG en NWG & hww/kww/zww

1. Hij/ is /naar de stad /geweest.

IS GEWEEST = WERKWOORDELIJK GEZEGDE--zegt wat het onderwerp doet

is = persoonsvorm ( hulpwerkwoord-> taalkundig)

geweest = onderdeel van het wwg (zelfstandig werkwoord->taalkundig)

2. Hij /is/ arts geworden.

IS ARTS GEWORDEN= NAAMWOORDELIJK GEZEGDE--zegt wat het onderwerp is

is=persoonsvorm ( hulpwerkwoord-> taalkundig)

geworden= onderdeel van nwg (koppelwerkwoord-> taalkundig)

3. Hij werkt hard= werkt is persoonsvorm (zelfstandig werkwoord-> taalkundig)

Bijwoordelijke bepaling

De bijwoordelijke bepaling wordt ook wel de ‘prullenbak’ genoemd. Alles wat je overhoudt, noem je bijwoordelijke bepaling.

Opfrissen bijwoordelijke bepaling

Geeft extra info over het gezegde :

1. Waar?= bijwoordelijke bepaling van plaats
   
2. Wanneer?/Hoe lang= bijwoordelijke bepaling van tijd
   
3. Hoe?/Met wie/wat? = bijwoordelijke bepaling van hoedanigheid/wijze
4. Waarom? = bijwoordelijke bepaling van reden

Maar ook een ontkenning zoals NIET...

Om de bijwoordelijke bepaling te vinden stel je de vragen:

• Waar?= bijwoordelijke bepaling van plaats
  
• Wanneer?= bijwoordelijke bepaling van tijd
  
• Waarom?= bijwoordelijke bepaling van reden
  
• Hoe?= bijwoordelijke bepaling van toestand
• Hoelang? = bijwoordelijke bepaling van tijd

opfrissen bijvoeglijke bepaling

Oefenzin:
Ik geef morgen een super koud ijsje aan de kinderen in de grote speeltuin.

een super koud ijsje (lv)

in de grote speeltuin (bwb)

Als je in een zinsdeel extra info krijgt bij een zelfstandig naamwoord, is dat een bijvoeglijke bepaling (zinsdeelstuk)

opfrissen
Bijvoeglijke bepaling

een super koud ijsje met slagroom zonder suiker=lv

een super koud = bvb 

(super = ondergeschikte bwb in de bvb)

met slagroom zonder suiker=bvb

zonder suiker= bvb in de bvb

in de grote speeltuin (bwb), grote is een bvb in de bwb

Bijstelling

Een bijzonder soort bijvoeglijke bepaling is de bijstelling.

• Een bijstelling is geen zinsdeel, maar een onderdeel van een zinsdeel. 
• Een bijstelling staat altijd tussen komma's of na een komma en voor een punt. 
• Een bijstelling herhaalt een zaak of persoon, maar met andere woorden. 
  
  
  

Bijstelling

Zinsdeelstuk onthouden

Een zinsdeelstuk is een deel van een zinsdeel. Zinsdeelstukken zijn de bijvoeglijke bepaling en de bijstelling.  

Zij geven immers extra informatie bij een zinsdeel, en zijn daarom dus een zinsdeelstuk!

Denk ook aan herhalen theorie grammatica 1, 2 en 3

Bij welke taal is woordvolgorde niet belangrijk?

Verschillen Romaanse en Germaanse talen en over welke talen hebben we het dan?

Waar kijk je naar bij redekundig ontleden?

Waar kijk je naar bij taalkundig ontleden?

De hond lag toen in de tuin te slapen.

Wat is 'toen' voor zinsdeel?

1. onderwerp
2. lijdend voorwerp
3. meewerkend voorwerp
4. bijwoordelijke bepaling

Ontleed deze zin redekundig:
Als waakhond is de herder de laatste jaren de minst gekozen hond geweest.

Nakijken proeftoetsje

Oranje = nieuw in derde klas

Blauw= herhaling lesstof klas 1 en 2

Vrijdag 24-1-2025 Herkansing/inhaaltoets taal-en redekundig ontleden, Grammatica 1-2-3

V3a-ne redekundig ont bijw. en bijv. bepaling, koppel-en hulpww