H2-4 Planten, bacterie en schimmelcellen

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

H2: Cellen

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Deel 2: Celmembraan en bacterie en schimmelcellen

Doel en begrippen 

Je leert hoe plantem, bacterie en schimmelcellen zijn opgebouwd 

bacterie, plasmide, schimmel

Vier rijken - celkenmerken

Vier rijken - celkenmerken

Autotroof: maakt eigen voedingsstoffen

Heterotroof: voedingsstoffen uit andere organismen

Vier rijken - celkenmerken

Prokaryoot: zonder celkern

Eukaryoot: met celkern

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

celmembraan ✔

celkern ✔

kernlichaampje ✔

kernmembraan ✔

chromosoom ✔

ribosoom ✔

mitochondrium ✔

glad er ✔

ruw er ✔

golgi-systeem ✔

lysosoom ✔

tranportblaasje ✔

celskelet ✔

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

Celwand: extracellulaire laag, gemaakt van cellulose of lignine (houtstof).

Geeft de plantencel vorm en stevigheid.

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

(centrale) vacuole:

grote blaas (membraan) met water en opgeloste stoffen (soms kleurstoffen, bijv paars)

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

bladgroenkorrels/ chloroplasten: hier vindt fotosynthese plaats (aanmaak van glucose met water en CO₂).

Groene plastide.

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

andere plastiden: amyloplasten: opslag zetmeel

chromoplasten: kleurstofkorrels (geel - rood)

Plantencellen (autotroof/ eukaryoot)

Plastiden kunnen in het leven van een plant veranderen van de een naar de ander

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

DNA:

cirkelvormig DNA vrij in het cytoplasma

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Plasmide:

klein cirkelvormig DNA molecuul

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Celwand: altijd aanwezig

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Kapsel: bescherming tegen afweerstoffen, niet altijd aanwezig

Bacteriecellen (meestal heterotroof/ prokaryoot)

Flagellen: zweepharen, voor voortbeweging

Bekijk BINAS 79A

Welke soorten bacteriën zijn autotroof?

Welke bacteriën zijn nuttig voor ons?

Welke termen ken je niet?

Gram positief/ negatief

Door de opbouw van de celwand kleuren sommige bacteriën wel en sommigen niet bij een gram-kleuring.

Dit wordt gebruikt om bacteriën te kunnen determineren in combinatie met vorm).

Aeroob/ anaerob

Aeroob: heeft zuurstof nodig om te kunnen leven

Anaeroob: kan zonder zuurstof leven (waarom is dit bijzonder?)

Schimmelcellen (heterotroof/ eukaryoot)

Celwand (chitine), vacuole.

Eencellige schimmels: gist

Bij de afbraak van glucose (buiten de mitochondriën) produceren ze alcohol en CO₂.

Hierdoor wordt brood luchtig en krijgen bier en wijn hun alcohol.

Meercellige schimmels

Veel schimmels zijn detrivoren, ze eten dood organisch materiaal.

Meercellige schimmels: paddenstoelen

Paddenstoelen zijn de vruchtlichamen (sporenvormers/ verspreiders) van schimmels.

Het grootste deel van het organisme bevindt zich onder de grond (schimmeldraden)

Doel en begrippen 

Je leert hoe plantem, bacterie en schimmelcellen zijn opgebouwd 

bacterie, plasmide, schimmel

Huiswerk

Bestudeer H2 paragraaf 5