3.1 Je eigen volk en je eigen land

3.1 Je eigen volk en je eigen land

Nationalisme; is het een goed of een slecht ding?

Nationalisme

1. Goed
2. Slecht

Les van vandaag

• Oefenen toets
• Oorzaken WO I
• Verschillende invalshoeken

Doel = aan het eind van de les kun je uitleggen waarom de Eerste Wereldoorlog uitbrak

KA = De opkomst van politiek-maatschappelijke stromingen: nationalisme, liberalisme, socialisme, confessionalisme en feminisme

Conservatisme

Liberalisme

Anti Franse Revolutie

Vrijheid

Eerste Kamer

Behoudend

Burgers

Vooruitstrevend

Ongelijkwaardig

Pro Franse Revolutie

Tweede Kamer

Aristocraten

Liberaal past het beste bij

1. Vrijheid en weinig overheidsbemoeienis
2. Vrijheid met overheidsbemoeienis
3. Macht bij de koning met het parlement
4. Macht bij de koning zonder parlement

Conservatieven past het beste bij...

1. Oude adel
2. Arbeiders
3. Vrouwen
4. Politici

Met de grondwet van 1848 moest de invloed van ... groter worden en van ... kleiner worden. (vul in)

1. Koning - het volk
2. Het volk - koning
3. Liberalen - het volk
4. Koning - liberalen

Wat was niet een van de doelen van de Eerste Feministische Golf

1. Zelfde onderwijs
2. Meer vrouwen in de politiek
3. Economische gelijkheid
4. Kiesrecht

Wat hoort niet bij de Pacificatie van 1917

1. Oplossen scholenstrijd
2. Oplossen kwestie algemeen kiesrecht
3. Invoeren stelsel van evenredige vertegenwoordiging

Uitleg 3.1

Nationalisme

• Opkomst nationalisme vanaf 19e eeuw
• Heel Europa
• Veelvolkerenstaten

Wat is het verschil tussen een oorzaak en een aanleiding?

Oorzaak - aanleiding

Oorzaak:

- Redenen die al lange tijd een rol spelen

- Echte reden waarom iets is gebeurd

Aanleiding:

- Reden die vlak voor de gebeurtenis plaatsvindt

- Vaak niet de reden voor het plaatsvinden van de gebeurtenis

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• 1. Bondgenootschappen 
• Triple Alliantie (Centralen): Duitsland, Oostenrijk-Hongarije, Italië 
  
• Triple Entente (Geallieerden): Frankrijk, Engeland, Rusland 

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• 2. Groeiende internationale spanningen 
• a. Engeland - Duitsland: vloot
• b. Frankrijk - Duitsland: revanche
• c. Rusland - Oostenrijk-Hongarije: Balkanoorlogen (1912)

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• 3. Nationalisme
  
• Duitsland: Eisen und Blut
• Maar ook Engeland, Frankrijk
• Superioriteitsgevoel

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• 4. Modern imperialisme
• Landen willen hun macht uitbreiden in Azië en Afrika
• Vooral Duitsland voelt zich achtergesteld
  --> pas één land sinds 1871

Oorzaken Eerste Wereldoorlog

• 5. Zin in oorlog --> militarisme en wapenwedloop
• Frankrijk: wraak voor 1870 
• Veelvolkerenstaten: bewijzen er nog steeds bij te horen 
• Duitsland: minderwaardigheidscomplex keizer Wilhelm II 

Waarom voelde vooral de Triple Alliantie zich bedreigd? Gebruik de bron

Welke oorzaak is zichtbaar in dit plaatje en hoe denkt de tekenaar over deze oorzaak?

Leg uit waarom de afbeelding hoort bij het KA van deze les.

Aanleiding 

• 28 juni 1914: kroonprins Franz Ferdinand vermoord
• --> OH verdenkt Servië
• --> Servië weigert: steun van Rusland 
• --> Duitsland geeft OH een ‘carte-blanche’

Domino effect

• 1 augustus 1914: Duitsland versus Rusland
• 3 augustus: Duitsland versus Frankrijk 
• 4 augustus: Duitsland versus België
• 5 augustus: Engeland versus Duitsland
• 7 augustus: OH versus Rusland…  

Afsluiting

• Bondgenootschappen, internationale spanningen, nationalisme, modern imperialisme, militarisme, wapenwedloop
• Zijn deze zaken vandaag de dag nog ergens zichtbaar? Landen als China, Rusland, Noord-Korea
• Inname land, kernwapens, 'spierbal' politiek: 
  is WO III onvermijdelijk?

Het debat

• Maandag 4 november
• Raadzaal van Pijnacker
• 6e t/m 9e uur
• 30 seconden de mening van jouw partij over jouw stelling
• Daarna debatteren:
  - zorg dat je de mening van andere partijen weet
  - zorg dat je voor- / en tegenargumenten hebt

Leren voor de toets

• Oefenen / vragen stellen / overhoren / wat jij prettig vindt!