Thema 6 B5 Sociaal gedrag

Thema 6 

Waarneming en gedrag


B5
Sociaal gedrag bij dieren
1 / 25
volgende
Slide 1: Tekstslide
BiologieMiddelbare schoolhavo, vwoLeerjaar 4,5

In deze les zitten 25 slides, met interactieve quiz, tekstslides en 8 videos.

time-iconLesduur is: 45 min

Onderdelen in deze les

Thema 6 

Waarneming en gedrag


B5
Sociaal gedrag bij dieren

Slide 1 - Tekstslide

Slide 2 - Video

Leerdoelen en begrippen B6
6.5.1 Je kunt uitleggen wat sociaal gedrag is en hoe dit gedrag de overlevingskansen van organismen beïnvloedt.

6.5.2 Je kunt uitleggen hoe sociaal gedrag evolueert.

Begrippen
sociaal gedrag, signalen, communiceren, geritualiseerd gedrag, balts, bronst, territoriumgedrag, dreiggedrag, overspronggedrag, conflictgedrag, rangorde, pikorde, imponeergedrag, verzoeningsgedrag, staten/statenvorming

Slide 3 - Tekstslide

Slide 4 - Video

Slide 5 - Video

Slide 6 - Video

Sociaal gedrag
  • Gedrag van soortgenoten ten opzichte van elkaar.
  • Hierbij is een handeling van het ene individu de prikkel voor een (volgende) handeling van een soortgenoot.
  • Handelingen bij sociaal gedrag noem je signalen, deze dienen voor informatieoverdracht tussen soortgenoten (communicatie)
  • Geuren, kleuren, geluiden, houdingen, gebaren 

Slide 7 - Tekstslide

Maak opdracht 57 t/m 59

Slide 8 - Tekstslide

Rangorde
  • Dreiggedrag vaak voldoende om conflict te voorkomen
  • Imponeergedrag: zich zo groot en indrukwekkend mogelijk maken. Vaak door dominant mannetje.
  • Verzoeningsgedrag staat vaak tegenover het dreiggedrag van dominante mannetje: een signaal dat de agressie van dominante mannetje doet afnemen

Slide 9 - Tekstslide

0

Slide 10 - Video

Extra video hoe je de rangorde kunt bepalen in een groep

Slide 11 - Tekstslide

0

Slide 12 - Video

Territoriumgedrag
  • Door een territorium te vormen wordt een zekere hoeveelheid voedsel of ruimte veiliggesteld
  • Territorium vermindert conflicten tussen soortgenoten
  • Mannetje verdedigt het gebied tegen binnendringende soortgenoten
  • Dreiggedrag op de grens

Slide 13 - Tekstslide

Slide 14 - Tekstslide

Overspronggedrag
  • Het wordt veroorzaakt door een intern conflict tussen gedragssystemen (conflictgedrag). 
  • Voor beide gedragssystemen bestaat een even sterke motivatie.
  • Overspronggedrag lijkt zinloos gedrag, maar heeft vaak een signaalfunctie.

Slide 15 - Tekstslide

0

Slide 16 - Video

Slide 17 - Tekstslide

Statenvormende insecten

  • sterke taakverdeling binnen grote populaties van insecten

Slide 18 - Tekstslide

0

Slide 19 - Video

Baltsgedrag
Doel: voortplanten met eigen soort, ze zijn soortspecifiek

  • Door balts neemt motivatie voor paring (voortplantingsdrang) toe en agressie tussen partners verminderd
  • Dit agressie-gedrag is terug te zien in balts door afwisselend aanvallen en vluchten (voorbeeld de zigzagdans Stekelbaarsjes). 
  • Ook voedingsgedrag bij balts zichtbaar, bv. eten geven aan partner.

Slide 20 - Tekstslide

Geritualiseerd gedrag
De handelingen bij de balts worden vaak overdreven, omgevormd en/of versneld uitgevoerd, zodat ze een signaalfunctie krijgen

Bronst = de bereidheid tot paren bij zoogdieren

Slide 21 - Tekstslide

Huiswerk
- Maak opdracht 60 t/m 66

- Oefen de flitskaarten en sluit je leerdoelen af  met Test Jezelf 

- Neem Context 'Geëmancipeerde bonobovrouwtjes' door en maak opdracht 67 en 68

Slide 22 - Tekstslide

Lesafsluiter B5

Slide 23 - Tekstslide

Slide 24 - Link

Hoeveel procent score had je?

Slide 25 - Open vraag