2.1.4 Gezonde voeding

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

bs 2.4 gezonde voeding 
blz 114

leerdoelen

je kent/kunt :

de vakken van de schijf van vijf

aangeven waarom je gevarieerd moet eten

Gezonde voeding

- variatie

- veilig

de schijf van vijf

iedere dag uit elk vak iets

hoe groter het vak, hoe meer je er van nodig hebt.

vak 1
(groen)

groente en fruit

vitamine C  
IJzer

voedingsvezel

vak 2
(oranje)

brood, rijst, aardappelen, pasta, peulvruchten

zetmeel (koolhydraten)

plantaardige eiwitten

vitaminen en mineralen

voedingsvezel

vak 3
(rood)

melk, kaas, vlees, vis, ei, vleesvervangers, noten. 

dierlijke eiwitten

vitaminen en mineralen

vak 4
(geel)

boter en olie

vetten 

vitaminen

liever plantaardig!

vak 5
(blauw)

water

1,5 - 2 liter

2+ liter als het warm is en/of bij inspanning

In welk vak van de schijf van vijf staat bloemkool?

1. Vak 1
2. Vak 2
3. Vak 3
4. Vak 4

Tot welk van behoort
tofu?

1. vak 1
2. vak 2
3. vak 3
4. vak 4

Welk soort voedingstof heb je nodig bij bloedarmoede

1. Mineralen
2. Vitamines
3. Vetten
4. Koolhydraten

Welke voedingstof levert geen brandstof

1. Water
2. Eiwitten
3. Koolhydraten
4. Vetten

Wat is geen voedingstof

1. Voedingsvezels
2. Koolhydraten
3. Vetten
4. Mineralen

Welke voedingstof is belangrijk dat je krijgt aan begin van de dag

1. Koolhydraten
2. Eiwitten
3. Vetten
4. Water

welke voedingstoffen heb je nodig om te herstellen van een wond?

1. bouwstoffen en brandstoffen
2. bouwstoffen en reserve stoffen
3. brandstoffen en reserve stoffen

wat is géén additief?

1. suiker
2. water
3. zout
4. azijn

Hoe is Cup-a-Soup geconserveerd?

1. additief toegevoegd
2. zuurstof onttrokken
3. verhit
4. water onttrokken

eiwitten zijn

1. bouwstoffen
2. bouwstoffen en brandstoffen
3. bouw-, brand- en reservestoffen
4. bouwstoffen en reservestoffen

Energie

Energie krijgt de cel uit verbranding. Het organel waarin verbranding gebeurt om energie op te wekken is het mitochondrion, meervoud Mitochondriën

organellen

celkern

plastiden

mitochondrien

ribosomen

Gezond gewicht?

Om te bepalen of je een gezond gewicht hebt kun je de BMI bepalen.
BMI = gewicht in kg : (lengte in m x lengte in m)

De BMI geeft de verhouding weer tussen je gewicht en je lengte

1. Juist
2. Onjuist

Er is een speciale BMI voor kinderen

1. Juist
2. Onjuist

Een BMI van meer dan 25 wordt als overgewicht beschouwd

1. Juist
2. Onjuist

Als je net hebt opgelet weet je hoeveel je moet eten. Hoeveel is dat?

1. Man: 2000 cal Vrouw: 2000 cal
2. Man: 2000 cal Vrouw: 2500 cal
3. Man: 2500 cal Vrouw: 2000 cal
4. Man: 3000 cal Vrouw: 2500 cal

Hoeveel brood moet je elke dag minimaal eten als je 12-18 jaar bent?

1. 3 sneetjes
2. 4 sneetjes
3. 5 sneetjes
4. maakt niet uit

Tieners moeten meer melkproducten binnenkrijgen dan volwassenen. Waarom?

1. Omdat ze meer vocht nodig hebben
2. Omdat hun botten nog groeien
3. Omdat de botten van tieners minder sterk zijn

Waarvan zou de hoeveelheid eten die je nodig hebt afhankelijk zijn?

1. Geslacht, temperatuur, activiteit
2. Geslacht, temperatuur, hongergevoel
3. Geslacht, activiteit, hongergevoel
4. Activiteit, temperatuur, hongergevoel

Huiswerk

Opdr. 1, 2, 8, 9, 10

Bs. 7 Nadenken over eten

Leerdoel

Je kunt uitleggen dat minder vlees eten beter is voor de gezondheid en voor het milieu

Bs. 7 Nadenken over eten

Hoe vaak per week eet jij vlees?

Elke dag

4-5x per week

2-3x per week

1x per week

Nooit

Ik ben...

een echte vleeseter

een vegetariër

een flexitariër

een veganist

Vlees eten

Eiwitten

B-vitamine (stofwisseling + zenuwstelsel)

IJzer (rode bloedcellen)

Te veel:

kans op beroerte, diabetes type 2,  darm-en longkanker

Geen vlees eten

Dierenleed

Lagere kans op ziektes

Extra groente en fruit eten

Vitamine C

Extra B12

Milieu

Landbouw gebruik

Veehouden

Veel land, water en voer nodig

Het voer  moet worden verbouwd en vervoerd

Broeikasgassen: Boeren, winden laten en mest

Hoeveel water is er nodig voor?

1  Hamburger

1 kilo Kaas

1 kippenei 

Waterweetjes

Je bespaart meer water door 450 gram rundergehakt te laten staan dan door twee maanden lang niet te douchen.

Het er ongeveer 1.790 liter water voor nodig om 1 kilo tarwe te verbouwen. Voor 1 kilo rundvlees is er meer dan vijf keer zoveel water nodig.

Er zijn 50 badkuipen water nodig om slechts één biefstuk te produceren.

Zelf aan de slag!

Maken

Basisstof 4: opdr. 1, 2, 5, 8, 9

Basisstof 7: opdr. 1, 2, 3, 5

Lezen: 

Basisstof 5: Voedselbederf

Basisstof 8: Productinformatie

Hoe zorgt minder vlees eten voor een beter milieu?