7.4 Verteren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 4

'Paragraaf 7.4 Verteren'

Voeding en vertering

Waar zijn voedingsvezels belangrijk voor?

1. voor de smaak
2. voor het kauwen
3. voor de darmen
4. voor het slikken

Beschermende stoffen zijn:

1. eiwitten, mineralen, water, vetten
2. vitaminen, mineralen
3. Koolhydraten, vetten
4. vitaminen, vetten

Energierijke stoffen zijn:

1. eiwitten, mineralen, water, vetten
2. vitaminen, mineralen
3. Koolhydraten, vetten
4. vitaminen, vetten

Fluoride beschermt tegen gaatjes. Voor welke laag in de tekening is fluoride belangrijk?

1. Alleen laag 1
2. Alleen laag 1 en 2
3. Laag 1,2 en 3
4. Alleen laag 3

Leerdoelen 7.4

1. Je kunt de zes voedingsstoffen noemen met hun functies. 

2. Je kunt de route beschrijven dat ons eten aflegt. (van mond tot kont)

3. Je kunt in een schematische tekening/ afbeelding de delen van het verteringsstelsel noemen. (mondholte, slokdarm, maag, lever, alvleesklier, twaalfvingerige darm, dunne darm, dikke darm, endeldarm.)

4. Je kunt van deze delen van het verteringsstelsel de functies noemen.

5. Je kunt beschrijven hoe de darmperistaltiek werkt.

6. Je kunt de functies van de darmperistaltiek noemen.

7. Je kunt uitleggen waarom we voedingsvezels nodig hebben.

8. Je kunt beschrijven hoe voedingsstoffen in ons bloed komen en waarvoor dit nodig is.

Doorslikken van eten

1 = huig

2 = tong

3 = speekselklier

4 = strotklepje

5 = slokdarm

1 = huig, sluit neusholte af

2 = tong, duwt voedselbrij in slokdarm

3 = speekselklier, wordt speeksel gevormd

4 = strotklepje, sluit luchtpijp af

5 = slokdarm, peristaltische bewegingen

Peristaltische beweging

3 = kringspieren

4 = lengtespieren

5 = voedselbrij

Vertering

Vertering is het omzetten van voedingsstoffen in verteringsproducten.

Verteringsklieren maken verteringssappen:

• speekselklieren
• maagsapklieren
• lever en afvleesklier
• darmsapklieren (in de dunne darm)

Deze sappen zetten voedingsstoffen om in verteringsproducten. 

Die laatste worden vanuit de dunne darm opgenomen in het bloed.

Werking enzymen

Enzymen maken grote voedingsstoffen klein (knippen). Elke voedingsstof heeft zijn eigen enzym.

Een enzym:

1. bindt aan de voedingsstof
2. knipt de voedingsstof in stukken
3. laat los en kan opnieuw een zelfde voedingsstof afbreken
   

Optimumtemperatuur

< 10: werkt het niet

37: optimaal, het snelst

> 45: stuk

Zetmeel aantonen in voedingsmiddelen

Je kunt met een indicator zetmeel aantonen in voedingsmiddelen. De indicator voor zetmeel is joodoplossing. Als er zetmeel in een voedingsmiddel aanwezig is, kleurt de joodoplossing paars-blauw.

Jodium is de indicator van zetmeel

Vet afbreken 

• De lever produceert gal. De gal wordt in de galblaas opgeslagen (bewaard).

Als er vet verteerd moet worden, komt er gal vanuit de galblaas bij de voedselbrij waar vet in zit. Gal maakt van grote vetdruppels kleine vetdruppeltjes.

Die kleine vetdruppeltjes kunnen daarna opgenomen worden in het bloed.

7.4 les 2

Welke van onderstaande voedingsstoffen kunnen direct in het bloed worden opgenomen zonder eerst verteerd te worden?

1. Eiwitten
2. Glucose
3. Vetten
4. Zetmeel

Waar worden geen verteringssappen aan de voedselbrij toegevoegd?

1. Maag
2. Twaalfvingerige darm
3. Dunne darm
4. Dikke darm

Naast enzymen wordt er ook gal aan het voedsel toegevoegd.

In welk deel van het verteringskanaal wordt gal aan het voedsel toegevoegd?

1. in de slokdarm
2. in de dunne darm
3. in de dikke darm
4. in de 12 vingerige darm

Welke vertering vindt plaats? Sleep naar de juiste plek.

Speeksel

koolhydraten

eiwitten

koolhydraten

eiwitten vetten

koolhydraten

eiwitten

Moet WEL verteerd worden

Hoeft NIET verteerd te worden

Wordt niet verteerd

     (1 antwoord)

Eiwit

Water

Koolhydraat

Voedingsvezel

Vetten

Mineralen

Vitamine

Slokdarm

Lever

Dikke darm

Galblaas

Maag

Alvleesklier

Dunne darm

Anus

Appendix

Leerdoelen 7.4

1. Je kunt de zes voedingsstoffen noemen met hun functies. 

2. Je kunt de route beschrijven dat ons eten aflegt. (van mond tot kont)

3. Je kunt in een schematische tekening/ afbeelding de delen van het verteringsstelsel noemen. (mondholte, slokdarm, maag, lever, alvleesklier, twaalfvingerige darm, dunne darm, dikke darm, endeldarm.)

4. Je kunt van deze delen van het verteringsstelsel de functies noemen.

5. Je kunt beschrijven hoe de darmperistaltiek werkt.

6. Je kunt de functies van de darmperistaltiek noemen.

7. Je kunt uitleggen waarom we voedingsvezels nodig hebben.

8. Je kunt beschrijven hoe voedingsstoffen in ons bloed komen en waarvoor dit nodig is.

9. Je kan uitleggen wat enzymen zijn en hoe deze werken.

Waar komen de voedingsstoffen in het bloed?

• In de dunne darm zijn de voedingsstoffen klein genoeg om in het bloed te worden opgenomen.

• De dunne darmwand is erg dun en bevat veel haarvaten. De voedingsstoffen kunnen gemakkelijk door de wand heen (bron 10).

• Door de darmplooien met darmvlokken is het oppervlakte van de dunne darmwand erg groot.

De darmwand

• Darmplooien, darmvlokken en (microvillie).
• Dit is voor oppervlaktevergroting.
• De wand is heel dun en er lopen veel bloedvaten doorheen hier komen de voedingstoffen  in terecht.

Dikke darm

• In de dikke darm word het water uit de voedselbrij gehaald.
• De onverteerbare resten worden ingedikt en tot poep gemaakt

Hoe heet het deel van het verteringskanaal waarin onverteerde resten worden ingedikt?

1. Dunne darm
2. Dikke darm

1. Vanuit de dikke darm worden water en
voedingsvezel aan het bloed toegevoegd
2.De niet-verteerde voedselresten verlaten het
lichaam via de anus

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

1. Als de dikkedarm ontstoken is kun je diarree
krijgen
2. Als de maag geen maagsap produceert, blijven
slechte bacteriën in je maag leven

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

Door kauwen wordt het oppervlak van het voedsel vergroot. Waarom?

1. Speeksel werkt beter in op het voedsel
2. Het wordt niet vergroot, daar gaat het niet om
3. De dunne darm werkt beter
4. Dan werkt de dikke darm beter

De peristaltische bewegingen
vinden plaats in .......
kies het beste antwoord

1. de mond, de dikke darm
2. de darmen, de maag en de slokdarm
3. de maag en de slokdarm
4. de mond en de maag

7.4 les 2 

Maken opdr 16 t/m 22

Nakijken 7.4 

extra oefenvragen 7.4 

Wat is de functie van speeksel?

1. Verteren van zetmeel
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Geeft smaak aan het eten
4. Verteren van eiwitten

Wat is de functie van maagzuur?

1. Het speelt een rol bij de vertering
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Smaakmaker
4. Een zuurder 'smaakje' toevoegen aan voedsel

Wat is de goede volgorde van je spijsvertering?

1. slokdarm, maag, dikke darm, dunne darm
2. mondholte, slokdarm, dunne darm, maag
3. mondholte, slokdarm, maag, dunne darm
4. dikke darm, dunne darm, mondholte, maag

Wat is de functie van maagsap?

1. Verteren van eiwitten
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Verteren van koolhydraten
4. Het maagzuur helpen

Wat is de functie van alvleeskliersap?

1. Verteren van alleen eiwitten
2. Bacteriën en ziekteverwekkers doden
3. Verteren van alleen vetten
4. Verteren van eiwitten, koolhydraten en vetten

Waar in je lichaam verteer je koolhydraten?

wel

niet

mond

maag

12- vingerige darm

dunne darm

Wat is een functie van de lever?

1. Hier wordt gal opgeslagen
2. Hier wordt gal gemaakt
3. Produceert leversap
4. Het leverzuur doodt bacteriën

1. Gal wordt gemaakt in de galblaas
2. Gal emulgeert vet, het maakt dat vet uit kleinere
bolletjes gaat bestaan

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

1. Vanuit de dunne darm worden de
verteringsproducten opgenomen in het bloed
2. Het alvleeskliersap helpt bij de vertering van
koolhydraten, eiwitten en vetten

1. beide waar
2. beide nietwaar
3. 1 waar 2 nietwaar
4. 1 nietwaar 2 waar

1. Speeksel van je mond en slokdarm: vertering van koolhydraten (zetmeel)
2. Maagsap: vertering van eiwitten
3. Begin van de dunne darm:
a) Gal: emulgeren van vetten
b) Alvleeskliersap: vertering van koolhydraten, eiwitten
c) Vertering van vetten
4. In de dikke darm worden water en zouten uit de voedselbrij gehaald

1. Dit is allemaal waar
2. 1, 2 en 3 zijn waar
3. 1 en 3 zijn waar
4. 1, 2 en 4 zijn waar