Hoofdstuk 6 paragraaf 1 Een Wereldeconomie

H6 Regenten en Vorsten


6.1 Een wereldeconomie
1 / 40
volgende
Slide 1: Tekstslide
GeschiedenisMiddelbare schoolhavoLeerjaar 4

In deze les zitten 40 slides, met interactieve quizzen, tekstslides en 9 videos.

time-iconLesduur is: 50 min

Onderdelen in deze les

H6 Regenten en Vorsten


6.1 Een wereldeconomie

Slide 1 - Tekstslide

Doelen voor deze les: 
• Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.’
• Je kan uitleggen hoe het handelskapitalisme opkwam.
• Je kan uitleggen hoe de VOC een handelsnetwerk opbouwde.
• Je kan uitleggen hoe een wereldeconomie ontstond.
• Je kan het verschil tussen handelskapitalisme en kapitalisme uitleggen.
• Je kan uitleggen wat kapitalisme en onderneming met elkaar te maken hebben.
• Je kan uitleggen hoe de VOC werd opgericht.
• Je kan uitleggen waar de VOC een monopolie in had.
• Je kan de Britse tegenhanger van de VOC benoemen.
• Je kan uitleggen waar de VOC een grondlegger in was.
• Je kan uitleggen wat voor bestuurders de VOC aanstelde in hun handelsgebieden.
• Je kan uitleggen wie de voornaamste concurrenten van de VOC waren.

• Je kan uitleggen welke handelsgoederen de VOC voornamelijk geïnteresseerd in was.
• Je kan uitleggen wat het gevolg was voor de plaatselijke bevolking door de handel is deze handelsgoederen.
• Je kan uitleggen Jan Pieterszoon Coen was en waarom hij belangrijk was voor de VOC.
• Je kan uitleggen waarom de VOC een multinationals was.
• Je kan uitleggen hoe uitgebreid het handelsnetwerk van de VOC was.
• Je kan het verschil in handelsgoederen uitleggen in de 17de eeuw en de 18de eeuw.
• Je kan uitleggen waardoor er een wereldeconomie ontstond.
• Je kan uitleggen in welk gebied de WIC actief was.
• Je kan uitleggen in welke handelsgoederen de WIC geïnteresseerd was.

Slide 2 - Tekstslide

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.’

Slide 3 - Open vraag

Slide 4 - Video

Elon Musk
eigenaar van SpaceX, de eerste private bedrijf in de ruimte (2020)
Reinier Pauw
eigenaar van de Compagnie van Verre, het eerste private bedrijf in Indië (1596) 

Slide 5 - Tekstslide

Behnken en Hurley
astronauten van de Falcon 9 en Crew Dragon
Cornelis de Houtman 
opperkoopman van de voorcompagnie 'eerste schipvaert'  

Slide 6 - Tekstslide

Slide 7 - Video

Leg in je eigen woorden uit wat handelskapitalisme is.

Slide 8 - Open vraag

Handelskapitalisme

Slide 9 - Tekstslide

Handelskapitalisme
Vroege vorm van kapitalisme waarbij handelaren een leidende rol hebben in de economie.
16de en 17e eeuw in de Republiek

Slide 10 - Tekstslide

Slide 11 - Video

Slide 12 - Video

Slide 13 - Video

Leg uit waarom de VOC werd opgericht?

Slide 14 - Open vraag

Leg uit welke (extra) rechten de VOC had

Slide 15 - Open vraag

Handelskapitalisme: VOC
De compagnie van Verre werd een van de VOORCOMPAGNIEËN die met elkaar concurreerden op de Europese markt voor specerijen.
Om dit op te lossen werd door de staat (de Republiek - sinds 1588) een monopolie verleend aan een samenwerking van al die compagnieën: de VOC in 1602
De VOC werd gefinancierd met aandelen

Slide 16 - Tekstslide

Handelsmonopolie
  • De VOC had zes afdelingen (Kamers). De afgevaardigden van de Kamers vormden samen het bestuur van de VOC, de Heren Zeventien
  • De VOC kreeg van de Staten-Generaal het alleenrecht om op Azië te varen -> handelsmonopolie. 
  • De VOC mocht oorlog voeren en verdragen sluiten, net als zelfstandige staten.
  • De VOC mocht forten bouwen.

Slide 17 - Tekstslide

Slide 18 - Video

Hoe zag de handelsroute van de VOC eruit?
Handelsroute VOC

Slide 19 - Sleepvraag

Factorij

Slide 20 - Tekstslide

Het Handelsnetwerk van de VOC
Kruidnagel en Muskaatnoten groeide alleen op de Molukken. 

Het lukte de VOC om de Portugezen, Spanjaarden en Engelsen te verjagen. 

Uiteindelijk dwong de VOC de Molukkers alleen aan de VOC te verkopen. 

Wie dat niet deed werd vermoord, uitgehongerd of als slaaf weggevoerd. 

Slide 21 - Tekstslide

Wat haalden de VOC vanuit Indië
Sleep de juiste plaatjes naar de VOC
VOC

Slide 22 - Sleepvraag

Aan de slag: Huiswerk
  • Maken paragraaf 6.1. (Opdracht 1 t/m 6)
  • Nakijken (Opdracht 1 t/m 6)
  • Leren leerdoelen paragraaf 6.1

Slide 23 - Tekstslide

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.’

Slide 24 - Open vraag

Leg uit in welke handel de VOC vooral was geïnteresseerd.

Slide 25 - Open vraag

Leg het verband uit tussen de ontstaan van de wereldeconomie en de wereldwijde handelscontacten.

Slide 26 - Open vraag

Het begin van een wereldeconomie
Door de wereldwijde handelscontacten van het handelskapitalistische compagnieën ontstond er een wereldeconomie. 

Gebieden raakte de wereld meer met elkaar verbonden door de handelscontacten. 

Slide 27 - Tekstslide

Slide 28 - Video

Slide 29 - Video

Met welk doel werd de WIC opgericht?

Slide 30 - Open vraag

Het begin van een wereldeconomie
Voor de handel rond de Atlantische Oceaan werd de West-Indische Compagnie (WIC) opgericht. 

De WIC had factorijen aan de kusten van: 
  1. West-Afrika
  2. Amerika

De WIC was niet zo groot als de VOC. 


Slide 31 - Tekstslide

Slide 32 - Video

Het begin van een wereldeconomie
Rond de Atlantische Oceaan waren vooral de Spanjaarden, Portugezen, Engelsen en Fransen actief. 

Zij stichtte vooral plantages waarop suiker, tabak en koffie werd verbouwd. 

Dit verkochten zij in Europa en van het geld kochten zij producten. 

Dit verkochten zij in Afrika en kochten daar slaven voor. 




Slide 33 - Tekstslide

De oprichting van de WIC (1621)
  • doel: handelsmonopolie West-Afrika en Amerika 
    - kaping van Spaanse/Portugese schepen

  • Kolonie Amerika
    - Stichten van Nieuw-Amsterdam

  • 1667 'ruilt' de Republiek Nieuw-Amsterdam tegen Suriname

Slide 34 - Tekstslide

Handelswijze
  • Trans-Atlantische slavenhandel
    - driehoekshandel: Europa, Afrika, Amerika

  • Slavenschepen

  • Verkocht aan plantagehouders 

  • Plantagekolonie (Suriname):  kolonies met suiker- katoen- tabaksplantages

Slide 35 - Tekstslide

Trans-Atlantische slavenhandel/driehoekshandel

Slide 36 - Tekstslide

Sleep de onderstaande woorden naar de juiste kolom, kies uit:
- VOC, of
- WIC, of
- VOC en WIC
VOC:
WIC:
VOC en WIC:
slavenhandel
monopolie
specerijen
aandelen
Spaanse schepen kapen
Fort Elmina
driehoeks- handel
handelskapitalisme

Slide 37 - Sleepvraag

16e eeuw
17e eeuw
18e eeuw
Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme, wereldeconomie
Europese overzeese expansie
Uitbouw Europese overheersing, plantagekoloniën, trans-Atlantische slavenhandel

Slide 38 - Sleepvraag

Je kan het volgende kenmerkend aspect in je eigen woorden uitleggen: ‘Wereldwijde handelscontacten, handelskapitalisme en het begin van een wereldeconomie.’

Slide 39 - Open vraag

Huiswerk: Maken 6.1. 
  • Maken paragraaf 6.1 (Opdracht 7 t/m 12)
  • Nakijken

Slide 40 - Tekstslide