HV1 - Tekstdoelen en -soorten + grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Programma

1. Lezen in je leesboek.
2. Vorige les.
3. Leerdoelen.
4. Testvragen naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde.
5. Zelfstandig werken.

Lezen

Vorige les ....

                              Tekstdoelen! Welke twee missen we?

Leerdoelen vandaag

1. Ik kan het verschil uitleggen tussen het werkwoordelijk en het naamwoordelijk gezegde.
2. Ik kan uitleggen waaruit het naamwoordelijk gezegde bestaat.

Bekijk de volgende zin:
Onze docent Nederlands wordt volgende week donderdag 36 jaar oud.

Stelling 1: In deze zin staat een werkwoordelijk gezegde.
Stelling 2: 36 jaar oud is in deze zin het lijdend voorwerp.

1. Stelling 1 en 2 zijn beide juist.
2. Stelling 1 is juist, stelling 2 is onjuist
3. Stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist.
4. Stelling 1 en 2 zijn allebei onjuist.

Doen = werkwoordelijk gezegde

Zijn = naamwoordelijk gezegde

Naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde

Bekijk nog eens de zin:

1. Onze docent Nederlands wordt volgende week donderdag 36 jaar oud. 

In deze zin 'is' het onderwerp iets. 

2. Onze docent Nederlands viert volgende week haar 36e verjaardag. 

In deze zin 'doet' het onderwerp iets. 

Naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde

'Onze docent Nederlands wordt volgende week donderdag 36 jaar oud.'

In deze zin 'is' het onderwerp iets. 

Dit is te herkennen aan werkwoorden: zijn, worden, heten, etc.

'Is', 'wordt', 'heet' het onderwerp iets? --> Dan is er geen werkwoordelijk gezegde, maar een naamwoordelijk gezegde.

Naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde

'Onze docent Nederlands wordt volgende week donderdag 36 jaar oud.'

Naamwoordelijk gezegde bestaat uit:

- alle werkwoorden +

- wat diegene is.

'wordt 36 jaar oud'. 

Let op: een zin met een naamwoordelijk gezegde heeft géén lijdend voorwerp.

Naamwoordelijk of werkwoordelijk gezegde

Nog meer voorbeelden:

'Mijn oude oma heet Wilhelmina Gerarda Patricia Jansen.'

'Sinds deze week ben ik klassenvertegenwoordiger van HV1B.'

'Jaydens moeder is vorige week heel boos geworden.

Nu jullie! Pak je laptop er weer bij.

Bekijk de volgende zin:
Zijn jullie vorig seizoen kampioen geworden?

Stelling 1: Kampioen is lijdend voorwerp.
Stelling 2: Zijn kampioen geworden is naamwoordelijk gezegde.

1. Stelling 1 en 2 zijn beide juist.
2. Stelling 1 is juist, stelling 2 is onjuist
3. Stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist.
4. Stelling 1 en 2 zijn allebei onjuist.

Bekijk de volgende zin:
Joost is nooit eerder zo gelukkig geweest.

Stelling 1: nooit eerder is bijwoordelijke bepaling.
Stelling 2: Is nooit eerder zo gelukkig geweest is naamwoordelijk gezegde.

1. Stelling 1 en 2 zijn beide juist.
2. Stelling 1 is juist, stelling 2 is onjuist
3. Stelling 1 is onjuist, stelling 2 is juist.
4. Stelling 1 en 2 zijn allebei onjuist.

Eerst theorie lezen en daarna aan de slag met naamwoordelijk gezegde.

1. Lees de theorie over naamwoordelijk gezegde op de hand-out.

2. Maak opdracht 2 op de hand-out.

3. Klaar? Ga naar Magis-

ter en kijk na.

Zelfstandig aan de slag met naamwoordelijk gezegde.

1. Maak opdracht 2 op de hand-out.

2. Klaar? Ga naar Magis-

ter en kijk na.

3. Dan klaar? Maak opdrachten 3 en 1 op de hand-out.

A

B

Keuze voor route A of B baseren op score op diagnostische vragen EN zelfinschatting. Al denk ik misschien dat voor mh1 iedereen de theorie moet volgen en dan de keuze: zelf opdracht 1 maken of samen opdracht 1 maken. 

Leerdoelen check

1. Ik kan het verschil uitleggen tussen het werkwoordelijk en het naamwoordelijk gezegde.
2. Ik kan uitleggen waaruit het naamwoordelijk gezegde bestaat.

Noteer het naamwoordelijk gezegde van de volgende zin:
Vorig jaar was Rodri de beste voetballer van het jaar.

Volgende keer: oefentoets

Dinsdag: oefentoets.

Woensdag: oefentoets bespreken en laatste vragen stellen.

Leren voor toets

- Leesvaardigheid: 

1. Tekstdoelen, -soorten en -vormen - theorie leren.

2. Oefenen met lezen en opdrachten maken (online).

- Grammatica:

3. Oefenen met zinsdelen ontleden (pv, wg, ow, lv, mv, bwb).

4. Oefenen met verschil tussen wg en ng.

Aan de slag!

1. Aan het eind van de dag zet ik mijn fiets voor het huis.

2. Heb jij dit weekend bij je nicht gelogeerd?

3. Ayse zou een heel goede danseres kunnen zijn.

4. Na de toetsweek zou ik de mentor een mail kunnen sturen.

Leerdoelen:

1. Ik kan de volgende tekstdoelen aanwijzen:

informeren, instrueren, overtuigen, activeren, amuseren.

2. Ik kan minstens één tekstvorm opnoemen bij de vijf tekstdoelen.

Tekstdoelen vs. tekstsoorten vs. tekstvormen

Tekstdoelen                     Tekstsoorten                         Tekstvormen

Informeren         -->        Informatieve teksten        Bijv.  nieuws

Overtuigen         -->        Betogende teksten            Bijv. recensie

Activeren            -->         Activerende teksten         Bijv. reclame

Amuseren           -->        Amuserende teksten        Bijv. leesboek

Instrueren          -->         Instruerende teksten       Bijv. recept

Noem voorbeelden van teksten met het tekstdoel: overtuigen.

Wat is een tekstvorm van een informerende tekst?

1. tekst uit een schoolboek
2. krantenbericht
3. stripverhaal
4. filmrecensie

Welk tekstdoel heeft de afbeelding hiernaast?

1. Informeren
2. Overtuigen
3. Activeren
4. Amuseren

Zelfstandig werken - MH1

- Ga naar Cursus 'Meer dan lezen' § 4 Tekstdoelen en tekstsoorten

- Maak opdracht  1 en 2, vraag 1 t/m 3.

--> Hulp nodig? Lees eerst nog eens de theorie op blz. 26.

- Klaar? Maak opdracht 3

Je werkt zelfstandig of met de klasgenoot naast je.

We werken op fluistertoon.

Je mag vragen stellen aan mij.

Zelfstandig werken - HV1

- Ga naar blz. 24 in je boek.

- Maak opdracht 3.

--> Hulp nodig? Lees eerst nog eens de theorie op blz. 24.

- Klaar? Maak opdrachten 1 en 2.

Je werkt zelfstandig of met de klasgenoot naast je.

We werken op fluistertoon.

Je mag vragen stellen aan mij.

Programma:

- Ontleden in zinsdelen

- SO spelling bespreken

- Lezen in je leesboek

- Tekstdoelen en -soorten

Neem de zinnen over en ontleed in zinsdelen: 

PV, OW, WG/NG, LV, MV, BWB

1. Aan het eind van de dag zet ik mijn fiets voor het huis.

2. Heb jij dit weekend bij je nicht gelogeerd?

3. Ayse zou heel goed kunnen dansen.

4. Na de toetsweek zou ik de mentor een mail kunnen sturen.

SO spelling

Lezen in je leesboek

Leerdoelen:

1. Ik kan de volgende tekstdoelen aanwijzen:

informeren, instrueren, overtuigen, activeren, amuseren.

2. Ik kan minstens één tekstvorm opnoemen bij de vijf tekstdoelen.

Noem voorbeelden van teksten met het tekstdoel: activeren.

Sleep de tekstdoelen naar de juiste teksten. Je houdt er 2 over.

Amuseren

Overtuigen

Informeren

Activeren

Instrueren

Welke tekstvorm hoort bij een overtuigende tekst?

1. handleiding
2. recensie
3. advertentie
4. toneelstuk

Welke tekstvorm past NIET bij het doel informeren (denk aan het belangrijkste doel!)

1. encyclopedie
2. advertentie
3. schoolboek
4. nieuwsbericht

Zelfstandig werken - H1

- Ga naar blz. 26 in je boek.

- Maak opdracht 8.

--> Hulp nodig? Lees eerst nog eens de theorie op blz. 24.

Je werkt zelfstandig of met de klasgenoot naast je.

We werken op fluistertoon.

Je mag vragen stellen aan mij.

Leerdoelen:

1. Ik kan de volgende tekstdoelen aanwijzen:

informeren, instrueren, overtuigen, activeren, amuseren.

2. Ik kan minstens één tekstvorm opnoemen bij de vijf tekstdoelen.